9414912230

Ogólna liczba semestrów

1. Godzina wykładowa = 45 min. 2. Godzina wykładowa = 5C

Tabela 1. Porównanie czasu nauki potrzebnego do zdobycia dyplomu studiów I stopnia w zakresie informatyki w Polsce i w Kanadzie.

sprzedawaniu książek używanych. Zmiana książki jest prawdziwym koszmarem nie tylko dla studentów, ale również dla nauczycieli akademickich. Trzeba przygotowywać nowe zadania domowe, nowe egzaminy, etc. Staje się to coraz bardziej uciążliwe, ponieważ zaawansowane kursy oferuje się czasem na mniejszych uniwersytetach, co drugi rok, bo nie ma ich kto uczyć. Ponieważ nie ma prawa czy przepisu, koordynowanego globalnie przez Ministerstwo, na liczebne ograniczenie ilości studentów w grupie, więc przy nagminnych cieciach budżetowych uczy się studentów w dużych grupach dochodzących do 1500 osób (!) na dużych uniwersytetach (np. University of Toronto). Porównując to z sytuacją w Polsce, gdzie typowa grupa wykładowa liczy 60 do 120 osób, a grupy ćwiczeniowe liczą typowo 15 osób (na laboratoriach) - możemy znowu sądzić, że nasz system stwarza przestanki do lepszego kształcenia, bo kontakt studenta z nauczycielem akademickim wydaje się w Polsce łatwiejszy i ściślejszy.

Wielkość grup wykładowych

i ćwiczeniowych w Kanadzie

Nawet na mniejszych uniwersytetach Kanadyjskich (do których zalicza się Laurentian Uni-versity z około 4000 studentami na studiach dziennych) są grupy studenckie o liczebności 350-ciu studentów. Uczenie takich grup nie jest łatwe, chociażby ze względu na problemy z akustyką sal i z bardzo niską frekwencją na zajęciach. Są też ogromne kłopoty z ocenianiem tak dużych grup studentów. Dlatego też takie duże grupy (nazywane po angielsku section, czyli nasze grupy dziekańskie) powierza się głównie instruktorom zatrudnionym dorywczo (part-time). Niestety to rozwiązanie dyktowane względami ekonomicznymi dodatkowo obniża poziom nauczania, ponieważ tacy instruktorzy przychodzą jedynie na zajęcia i nie muszą aktywnie uczestniczyć ani w badaniach naukowych, ani tez nie muszą niczego publikować, więc ich wiedza i kwalifikacje dydaktyczne pozostawiają wiele do życzenia.

Domy studenckie (akademiki) są nader skromne w Kanadzie i nie są wszędzie dostępne, a w dodatku miejsc w nich jest mało i nie wystarcza ich dla każdego potrzebującego studenta. Dlatego studenci często wynajmują prywatne mieszkania, gdzie mieszkają po kilka osób, co obecnie w Polsce jest także coraz bardziej popularne. Jednak takie prywatne kwatery nie zawsze sprzyjają intensywnej i wydajnej pracy domowej nad zlecanymi im zadaniami, co przyczynia się do pogorszenia wyników studiów. Z drugiej strony studenckie życie poza-uczelniane (na przykład klubowe) jest w Kanadzie niewątpliwie mniej rozwinięte niż w Polsce, jednak nie ze względu na silniejszą koncentrację na nauce, ale głównie dlatego, że studenci kanadyjscy zazwyczaj pracują dorywczo lub na stale. Spowodowane jest to przede wszystkim chęcią posiadana lepszego komputera, głośniejszego zestawu muzycznego, lepszego samochodu, etc. Przy 15-godzinnym tygodniowym planie zajęć w Kanadzie, jest to bardziej możliwe niż przy, dwukrotnie większym w Polsce.

System rozliczeń i zaliczeń w Kanadzie

W kanadyjskim szkolnictwie (średnim i wyższym), używa się pojęcia punktu kredytowego (credit point) jako podstawowej jednostki potrzebnej do uzyskania dyplomu uniwersyteckiego. W swoich podstawowych założeniach system ten jest podobny do funkcjonującego w uniwersytetach europejskich (w tym od kilku lat także w polskich) uczelniach systemu ECTS. W Kanadzie kurs jedno-semestralny, podczas którego student uczy się trzy godziny w tygodniu (ściślej, trzy razy po 50 minut) daje trzy punkty kredytowe, czyli w normalnych warunkach student uzyskuje w semestrze 15 takich

„cennik" punktów ECTS jest podobny.

Kanadyjski dyplom typu licencjata (bakalarza) można uzyskać już po trzech latach, choć w informatyce i innych naukach ścisłych zazwyczaj trwa to cztery lata. Student powinien w tym czasie zebrać od około 90 do 130 punktów kredytowych. W Polsce jak wiadomo minima narzucane przez Ministerstwo i Radę Główna zakładają, co najmniej 210 punktów ECTS koniecznych dla zdobycia dyplomu.

Syntetyczne porównanie danych ilościowych, dotyczących wymaganego nakładu czasu koniecznego do zdobycia dyplomu studiów l stopnia w zakresie informatyki w Polsce i w Kanadzie przedstawiono w tabeli nr 1

Warto przy tym zauważyć, że w Kanadzie studia w obszarze informatyki należą do tych, które stawiają studentom wysokie wymagania, więc zazwyczaj wymaga się od nich zebrania około 120-130 punktów kredytowych, podczas gdy większość innych kierunków studiów wiąże się z koniecznością zdobycia zaledwie 90 punktów. Jednak nawet w przypadku studiów informatycznych znaczna cześć tych punktów jest zdobywana w przedmiotach innych niż komputery i matematyka. Punkty takie można bowiem gromadzić uczestnicząc w zajęciach z przedmiotów, które nazywa się elekcyjnymi. Mogą one dotyczyć np. muzyki. Takie same punkty kredytowe można dostać za kurs algebry wyższej albo za przedmioty Docenianie muzyki I: podstawy słuchania czy tez Pojęcie miłości I. Punkty kredytowe mogą być zgromadzone także na zajęciach sportowych - na przykład - lub za gimnastykę, która nie jest przedmiotem wymaganym na większości kierunków. Nic dziwnego, że zestaw wiadomości, jaki donoszą niektórzy studenci do dyplomu, bywa w Kanadzie dosyć osobliwy, a studiowanie bardziej specjalistycznych przedmiotów informatycznych napotyka na trudności wynikające z braku posiadania przez studentów chociażby elementarnych podstaw z matematyki czy logiki. Warto

0 tym wspomnieć, traktując to jako przestrogę dla tych wszystkich, którzy powołując się na „Proces Boloński" pragną w polskich uczelniach wprowadzić system kształcenia o bardzo wielu stopniach swobody, oparty na swobodzie wyboru studiowanych przedmiotów i możliwości łączenia wątków wykształcenia ścisłego

1 humanistycznego. W Kanadzie już to funkcjonuje - i niestety funkcjonuje źle.

Egzaminy końcowe organizuje się w kanadyjskich uniwersytetach „po amerykańsku". Studentów gromadzi się w jakimś dużym pomieszczeniu (często jest to sala gimnastyczna), gdzie piszą oni prace egzaminacyjne. Często praktykuje się tzw. „egzamin z książką", czyli student może podczas egzaminu legalnie korzystać z dowolnej liczby dowolnych źródeł. Teoria uzasadniająca stosowanie takiego sposobu egzaminowania wywodzi się ze słusznego spostrzeżenia, że w praktyce zawodowej późniejszy absolwent musi umieć znaleźć potrzebną wiedzę oraz musi umieć jej użyć, natomiast nie ma potrzeby, żeby wiedzę tę przechowywał w swojej (ulotnej przecież) pamięci. Praktyka wskazuje, ze zezwolenie używania książki podczas egzaminu powoduje iluzje, że studentowi starczy czasu na przeczytanie całej książki i na odpowiedzenie na pytania. Tak niestety nie jest. Zazwyczaj na napisanie egzaminu jest trzy godziny, i studenci pokładający nadmierną nadzieję w fakcie, że mogą mieć ze sobą książki na egzaminie - po prostu nie są w stanie zmieścić się w tym limicie czasu.

Autor tego artykułu po wielu doświadczeniach wskazujących na wady modelu „egzaminu z książką" wprowadził na swoich przedmiotach zasadę, że student podczas egzaminu może korzystać z własnoręcznie przygotowanej ściągawki o ściśle limitowanej objętości (zazwyczaj jed-nokartkowa ale długości 14 cali czyli około 35cm). Wszyscy narzekają, że to jest za mało, ale jedynie połowa z nich wypełnia ponad połowę tej ściągi. Egzaminów ustnych praktycznie nie praktykuje się natomiast niektórzy z nauczycieli akademickich dają egzaminy końcowe studentom do domu, ale to nie jest dobry system.

Stopnie wystawia się studentom w Kanadzie zupełnie odmiennie niż w Polsce. Ocenia się ich w skali od 0 do 100 lecz używa się oficjalnego odwzorowania tych liczbowych ocen na litery A, B, C, D, i F (nie ma litery Ę. Poszczególnym literom odpowiadają stosowne przedziały wartości

BIP I 64/2007