Materiały dla nauczyciela - Załącznik nr 1.
WPROWADZENIE DO EUROPEJSKIEJ KONWENCJI PRAW CZŁOWIEKA
Podstawowe prawa człowieka można znaleźć w większości dominujących religii i prądów filozoficznych świata. Praw człowieka nie można nabyć, otrzymać za jakieś zasługi czy odziedziczyć. Mówi się o nich, że są „niezbywalne”, co oznacza, że nikt nikomu nie ma prawa ich odebrać pod żadnym pozorem. Są one nieodłącznymi prawami wszystkich ludzi niezależnie od ich rasy, koloru skóry, płci, języka, wyznawanej religii, przekonań politycznych, pochodzenia społecznego, stanu majątkowego, miejsca urodzenia, narodowości czy statusu określonego w inny sposób.
Prawa człowieka mają szczególne znaczenie w relacji państwo - jednostka. Umożliwiają one kontrolę i normowanie sposobu sprawowania władzy przez państwo w stosunku do obywateli, przyznawanie swobód obywatelskich, a także zobowiązanie państwa do zaspokajania podstawowych potrzeb obywateli. Prawa te zostały szczegółowo opisane w dokumentach międzynarodowych uzgodnionych przez państwa i wyznaczających standardy praw człowieka. Najbardziej znanym z nich jest Powszechna Deklaracja Praw Człowieka, przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych w 1948 roku. Określone w niej zasady mają wielki wpływ na to co dzieje się na świecie, chociaż Deklaracja ta nie ma mocy obowiązującej.
Czerpiąc inspirację z Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, Rada Europy opracowała Konwencję Ochrony Praw Człowieka i Podstawowych Wolności i w 1950 roku przedstawiła ją do podpisania swoim 14 wówczas państwom członkowskim. Był to pierwszy traktat międzynarodowy dotyczący praw człowieka, przewidujący określone procedury służące ich ochronie. Do chwili obecnej tekst Konwencji był kilkakrotnie nowelizowany i uzupełniany ze względu na zmieniające się okoliczności i potrzeby.
5