9752256147

Wykorzystanie małych teleskopów 2013

Specjalny filtr przepuszcza całe promieniowanie widzialne, tj. od około 360 do 750 nm [7].

MOST przyczynił i nadal przyczynia się do poznania zmienności wielu typów gwiazd. Służy on także do obserwacji młodych obiektów gwiazdowych (Young Stellar Objects), głównie typu T Tauri, Herbig Ae/Be, jak i poszukiwania pulsacji w szeroko rozumianej kategorii Pre-Main Sequence Stars (PMS).

Pierwszą klasyczną gwiazdą typu T Tauri, czyli z angielskiego Classi-cal T Tauri-type Star (CTTS) obserwowaną przez satelitę MOST w latach 2007, 2008 i 2009 była TW Hya. Obserwacje te zainicjował jej odkrywca prof. Rucióski [24] i zostały one opublikowane w pracach Ruciński i inni [25] oraz Siwak i inni [26]. W tym samym roku autor tego artykułu jako „postdoc” Rucińskiego zajął się typowaniem kandydatów do kolejnych obserwacji MOST (FU Ori, Z CMa) jak i analizą bieżących obserwacji RY Tau, V410 Tau, V987 Tau, Lupus 3-14, Lupus 3-48 z 2009 i 2010 roku [27]. Analiza danych FU Ori i Z CMa choć nieco spowolniona utrzymywała się także w okresie 2 letniego bezrobocia autora po powrocie z Kanady do Polski i była finansowana z jego własnych oszczędności. Obecnie finansowana jest z grantu NCN, kierowanego przez autora artykułu. W każdym półroczu nasz „zespół badania klasycznych gwiazd typu T Tauri” powołany do życia w marcu 2013 r. przez Narodowe Centrum Nauki i funkcjonujący pod patronatem Katedry Astronomii Uniwersytetu Pedagogicznego zgłasza do obserwacji na satelitę MOST jedno pole zawierające co najmniej jedną jasną gwiazdę typu CTTS i obiekty leżące w polu widzenia satelity zwykle typu Herbig Ae/Be oraz weak-lined T Tauri-type Star (WTTS) - późniejszy etap ewolucji CTTS, następujący po ustaniu akrecji materii z dysku. W 2012 i 2013 obserwowaliśmy AB Aur i SU Aur oraz RU Łupi i IM Łupi, pod koniec roku 2013 planujemy kolejne obserwacje FU Ori a w pierwszej połowie roku 2014 obserwacje kilku gwiazd z rejonu formowania gwiazd w Coronae Australis. Nasza lista obejmuje kilka kolejnych obiektów o jasności do 11,5-12 mag (to realny zasięg tego satelity), które będą sukcesywnie zgłaszane do obserwacji w ciągu kolejnych lat, oczywiście jeśli satelita MOST będzie nadal działał.

2 Trochę informacji ogólnych

Klasyczna gwiazda typu T Tauri (CTTS) to pierwsza obserwowana w świetle widzialnym faza narodzin gwiazdy, rozpoczynająca się po odrzuceniu obłoku pyłu otaczającego protogwiazdę. Jest ona jednak nadal otoczona dyskiem protoplanetarnym, z którego ma miejsce akrecja materii na gwiazdę. W ostatnich kilkunastu latach ustalono, że akrecja plazmy z dysku na