9752257018

Grażyna Krajewska

OPRACOWANIE SCENARIUSZY TESTOWYCH NA POTRZEBY WALIDACJI MODELI OBLICZENIOWYCH SŁUŻĄCYCH DO OCENY SYTUACJI RADIACYJNEJ KRAJU W WYPADKU ZDARZEŃ RADIACYJNYCH

Umowa Nr 7/SP/2006

STRESZCZENIE

W związku z implementacją w 2002 r. modułów komputerowych RODOS FCDM i ARGOS FCDM (Food-Chain and Dose Module) w Centrum do Spraw Zdarzeń Radiacyjnych (CEZAR) Państwowej Agencji Atomistyki jako narzędzi wspomagających decyzje wprowadzenia działań interwencyjnych w wypadku zdarzeń radiacyjnych, od 2006 prowadzi się prace nad przeprowadzeniem udokumentowanych testów w/w modułów. W latach 2006 - 2007 roku opracowano osiem scenariuszy testowych dla radionuklidów ¹³ⁱI, ¹³⁴Cs, ¹³⁷Cs, opisujących różne sytuacje radiologiczne, uwzględniające parametry charakterystyczne dla warunków w Polsce, jak strukturę agrotechniczna, warunki klimatyczne, właściwości gleby, strukturę spożycia itp.

_WSTĘP_

Awaria IV Bloku Elektrowni Jądrowej w Czarnobylu, do jakiej doszło 26 kwietnia 1986 roku, wykazała potrzebę dysponowania komputerowymi modelami (kodami) pozwalającymi na szybką ocenę dawek od promieniowania jonizującego. Kody te mają, służyć, jako narzędzie do wspomagania decyzji na wypadek uwolnień radionuklidów do środowiska. Zalecenia takie sformułowano m.in. w raporcie Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej [1] oraz w Raporcie Komisji Rządowej do Spraw Oceny Promieniowania Jądrowego i Działań Profilaktycznych [2]. Przez model komputerowy rozumie się procedurę służącą do przewidywania spodziewanych w środowisku efektów wynikających z działalności człowieka, która może doprowadzić do zanieczyszczenia środowiska substancjami chemicznymi tub radioaktywnymi (np. awaryjne lub rutynowe uwolnienie substancji radioaktywnych z EJ).

Różnorodność zjawisk zachodzących w ekosystemie powoduje, że w wielu przypadkach matematyczny opis procesów fizycznych i chemicznych, zachodzących w złożonym i w ograniczonym stopniu poznanym medium, wymaga stosowania uproszczeni i posługiwania się parametrami fenomenologicznymi. Komputerowe modele środowiska zwykle kompromisem pomiędzy wymogiem rzeczywistego opisu zjawisk zachodzących w ekosystemie, a koniecznością szybkiej oceny narażenia populacji. Współczesna technika komputerowa pozwala na zwiększenie stopnia dokładności i szybkości przetwarzania danych, przez co umożliwia bardziej precyzyjny opis zjawisk zachodzących w naturalnym środowisku człowieka [3,4].

10