979296359

434 Kronika

lem i prezesem Instytutu Teatrów Ludowych. Urodził się w 1886 roku w chłopskiej rodzinie. Choć dla dalszego kształcenia się opuścił Zaborów i mieszkał potem przez długie lata w Warszawie, nigdy jednak nie zapominał o swej rodzinnej wiosce. Pracował jako profesor gimnazjalny, następnie w Ministerstwie Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego piastował stanowisko wizytatora oświaty pozaszkolnej ze specjalnością w dziedzinie teatrów ludowych i uniwersytetów ludowych. Jeśli tylko czas pozwalał, przyjeżdżał do Zaborowa, z przyjemnością słuchał miejscowych piosenek, a w czasie pasterki kolęd, szczególnie tych najstarszych, śpiewanych w miejscowym kościele. Zawsze napominał młodzież, aby nic zapominała Zaborowskiej nuty. O tym do dziś wspominają starsi mieszkańcy. „To było święto, jak Krzesny odwiedzał wieś”, powiadają. On sam, wiele podróżując po Polsce jako wizytator, z nieodstępnymi skrzypkami, często wygrywał krakowskie, Zaborowskie melodie, a miejscową kapelę prezentował w rozgłośniach radiowych.

Marzył o Domu Ludowym w rodzinnej wsi, w którym skupiałoby się życie społeczne i kulturalne. Udało się to zrealizować w 1934 roku. Cierniak był współpracownikiem i doradcą Komitetu Budowy, opracował statut Domu. Z myślą o mieszkańcach napisał monografię Wieś Zaborów i Zaborowski Dom Ludowy (Warszawa 1936). Dom Ludowy służy mieszkańcom po dzień dzisiejszy, a stosowne tablice upamiętniają fundatorów i inicjatora. Niestety, nic ma już Izby Pamięci jemu poświęconej, ale myśli się o znalezieniu na nią nowego lokalu.

Uroczysty dzień rozpoczął się mszą św. w kościele parafialnym, w czasie której odbyło się poświęcenie sztandaru szkoły. W imponującej szkolnej hali sportowej zgromadzeni goście i przedstawiciele rodziny Jędrzeja Cicrniaka zostali powitani przez dyrektorkę gimnazjum, mgr Joannę Ozorkę-Krawczyk. Nastąpiło nadanie imienia, prawa posiadania i wręczenie sztandaru szkoły, ślubowanie uczniów. Wystąpili też z okazjonalnymi przemowami zaproszeni goście, między innymi przewodniczący Rady Gminy Szczurowa Kazimierz Tyrcha, wójt gminy Marian Zalewski, wizytator Andrzej Szlanta z Delegatury Kuratorium Krakowskiego w Tarnowie, Anna Spiss, redaktor słownika biograficznego Etnografowie i ludoznawcy polscy, wydawanego przez Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, którego 3. tom (2010) wręczyła dyrektorce szkoły. Znajduje się tam biogram Jędrzeja Cicrniaka, autorstwa Aleksandry Jacher-iyszkowej. Najbardziej osobisty akcent wniosła jedyna żyjąca córka „Czesnego”, Zofia Cicmiakówna, historyk sztuki, długoletni kustosz Muzeum Narodowego w Krakowie. Mówiła wzruszająco o Ciemiaku jako głowie rodziny, ojcu trzech córek, nauczycielu, propagatorze polskiego folkloru, wreszcie jako Polaku-patriocie. Na początku okupacji hitlerowskiej miał szansę opuścić kraj wraz z rodziną rządowym samolotem wspominała - ale uważał, że jego moralnym obowiązkiem jest zostać i działać w okupowanej Polsce. W czasie okupacji hitlerowskiej Cierniak został prezesem tajnego Ludowego Instytutu Oświaty i Kultury, utworzonego w 1940 roku, i członkiem Komisji Oświatowej Stronnictwa Ludowego. Kiedy uczył w szkole powszechnej na Targówku w Warszawie, zaangażował się w tajne nauczanie języka polskiego i historii. Aresztowany 22 kwietnia 1941 roku i uwięziony na Pawiaku, zginął rozstrzelany 2 marca 1942 roku w zbiorowej egzekucji. Ma symboliczny grób na cmentarzu w^; Palmirach.