9994344726

239

Właściwości geotechniczne łupków pstrych z okolic Szymbarku k. Gorlic

wiednich parametrów podawanych w literaturze [Wilun 2000] dla gruntów podobnych do badanych łupków pod względem uziamienia. Dla porównania Stopkowicz i Cala [2004] jako reprezentatywne wartości kąta tarcia wewnętrznego i spójności do celów analiz stateczności przyjęli odpowiednio 18° i 10 kPa. Inne badania autora niniejszej pracy [Zydroń i Prawica 2014] wykazały, że resztkowa wartość kąta tarcia wewnętrznego łupków pstrych ze zbocza Wiatrówki wynosi 11,5° a spójności 5,0 kPa.

Porównując wpływ zagęszczenia na wartości parametrów wytrzymałości na ścinanie, można stw ierdzić, że jest w idoczny zarów no w przypadku wartości kąta tarcia wewnętrznego. jak i spójności (por. tab. 2), ale w większy stopniu zaznaczył się w przypadku drugiego z tych parametrów.

Analizując wyniki badań bezpośredniego ścinania uzyskane przy obu prędkościach ścinania dla próbek o wilgotności około 18%, można stwierdzić, że otrzymane wartości kąta tarcia wewnętrznego i spójności są bardzo podobne. Natomiast różnice wyników występują przy większym uwilgotnieniu próbek, co może mieć związek przede wszystkim z warunkami odpływu wody z gruntu. Generalnie bardziej niekorzystne wartości parametrów charakteryzujących wytrzymałość na ścinanie uzyskano, stosując większą prędkość ścinania.

Analizując wyniki badań trójosiowych stwierdzono, podobnie jak w przypadku metody bezpośredniego ścinania, że wzrost wilgotności istotnie wpływa na zmniejszenie wartości parametrów wytrzymałościowych gruntu. Z kolei zagęszczenie (próbki o wilgotności optymalnej - por. tab. 3) miało wpływ przede wszystkim na wartości spójności badanych łupków pstrych. Można również zwrócić uwagę, że w przypadku łupków o wilgotności większej od optymalnej o stopniu plastyczności I_L = -0,07 ściskanych w aparacie trójosiowym wartość kata tarcia wewnętrznego była nieznacznie większa, a wartość spójności wyraźnie mniejsza niż podaje Wilun [2000] dla gruntów podobnych pod względem uziarnienia i stanu konsystencji.

Z kolei porównując wyniki badań bezpośredniego ścinania i trójosiowego ściskania dla próbek o wilgotności zbliżonej do optymalnej i wskaźniku zagęszczenia z zakresu 0,98-1,00 (por. tab. 2 i 3), można stwierdzić, że zasadniczo mniejsze wartości kąta tarcia wewnętrznego uzyskano metodą trójosiowego ściskania, a odw rotną zależność uzyskano w przypadku spójności. Porównując wytrzymałość na ścinanie otrzymaną z obu metod, stwierdzono, że ogólnie większe wartości tego parametru daje metoda bezpośredniego ścinania.

PODSUMOWANIE

W pracy przedstawiono wyniki badań parametrów geotechnicznych łupków pstrych z okolic Szy mbarku k. Gorlic. Na podstawie otrzymanych wyników stwierdzono, że ich uziamienia odpowiada iłom pylastym, co w dużym stopniu determinuje ich inne właściwości geotechniczne. Łupki te charakteryzują się dobrą zagęszczalnością i małą wodo-przepuszczalnością, jednak zastosowanie dla celów inżynierskich tego gruntu jest mocno ograniczone ze względu na jego ekspansywność.

Badane łupki pstre charakteryzują się zróżnicowaną wytrzymałością na ścinanie oraz wielkością parametrów ją charakteryzujących w zależności zarówno od ich wilgotności,

Formatio Circumiectus 14 (2) 2015