9994344734

Równoważnik P_cm charakteryzuje skłonność do powstawania pęknięć zimnych i należy go podawać w przypadku stali niskostopowych:

^pcm

(2.2)

„ Si Mn + Cr + Cu Ni Mo V

C+ — +-+ — +-+ — + 5B %

30    20    60    15    10

Druga i trzecia grupa obejmuje wskaźniki, które wyznacza się doświadczalnie w oparciu o odpowiednie próby.

Grupa druga obejmuje wskaźniki skłonności do pęknięć: gorących, zimnych, lamelarnych,

pod wpływem obróbki cieplnej.

Trzecia grupa obejmuje wskaźniki właściwości strefy wpływu ciepła: kruchość w wyniku zachodzących przemian,

- kruchość w wyniku starzenia.

Pękanie gorące.

Zaproponowano trzy klasy skłonności stali do tworzenia pęknięć gorących:

1.    Stal odporna na gorące pękanie.

2.    Stal częściowo skłonna do powstawania gorących pęknięć wymagająca stosowania podczas spawania pewnych środków ostrożności (np. stosowania kontrolowanej energii liniowej łuku, niewysokiego podgrzewania przed spawaniem w celu obniżenia gradientu naprężeń i odkształceń).

3.    Stal skłonna do powstawania gorących pęknięć (równocześnie występuje zwiększona skłonność do gorącego pękania spoin).

Do oceny skłonności stali do gorącego pękania mogą być stosowane próby technologiczne samoutwierdzone (np. wg PN-79/M-69710) oraz próby maszynowe ze zmianą szybkości odkształcenia (np. Varestraint, LTP-1-6). Szczególnie przydatnymi do oceny skłonności do pęknięć gorących SWC są próby z imitowaniem cieplno-odkształceniowych cykli spawania za pomocą symulatorów.

Pękanie zimne.

Zaproponowano trzy klasy skłonności do pękania zimnego:

1.    Stale odporne na powstawanie zimnych pęknięć nie wymagające kontrolowania zawartości wodoru w spoinie i cieplnych warunków spawania.

2.    Stale częściowo skłonne do pękania zimnego, wymagające kontrolowania zawartości wodoru w spoinie.

3.    Stale skłonne do pękania zimnego wymagające kontrolowania zawartości wodoru w spoinie i cieplnych warunków spawania.

Ocenę skłonności stali do zimnego pękania należy prowadzić za pomocą próby implantacyjnej (PN-90/M-69760). Spośród prób technologicznych samoutwierdzonych zalecana jest próba Tekken.

Pękanie lamelarne.

Miarą skłonności do pękania lamelamego jest wartość przewężenia Z próbki na rozciąganie pobranej wzdłuż grubości blachy. Wprowadzono podział stali na trzy klasy w zależności od wartości przewężenia Z i zawartości siarki:

1.    Stal jest odporna na pękanie gdy Z > 25% i S < 0,012%.

2.    Stal jest częściowo skłonna do pękania lamelamego gdy 10% < Z < 25%

3.    Stal jest skłonna do pękania lamelamego gdy Z < 10% i S > 0,022%.