metody elementów skończonych [4], W obliczeniach uwzględnia się rzeczywiste własności materiału blachy (wzmocnienie, anizotropia) oraz panujące warunki tarcia. Możliwe jest przewidywanie zmiany kształtu wytłoczek po zdjęciu obciążenia (sprążynowanie) oraz po końcowym obcinaniu brzegów. Bez zastosowania modelowania komputerowego konieczne są badania doświadczalne z zastosowaniem tłoczników próbnych, co podwyższa koszty i wydłuża czas przygotowania produkcji nowych wytłoczek.
Wytłoczki niesymetryczne mogą być wykonywane jako zdwojone, przez co otrzymuje się jedną wytłoczkę symetryczną, którą następnie rozcina się.
*6.1.4. Ciągnienie z pocienianiem ścianki (wyciąganie, przetłaczanie z wyciąganiem)
Podczas ciągnienia z pocienianiem ścianki (rys. YII/13) następuje celowe zmniejszenie grubości ścianki wytłoczki (szczelina s jest mniejsza od grubości blachy g„.| przed daną operacją), przy czym zmiana średnicy zewnętrznej d,,., jest niewielka. Miarą odksztłcenia jest wydłużenie rzeczywiste ścianki:
lub względny ubytek przekroju:
Fn-I ~Fn gn-l ~g. Fn-1 gn-l
= 1 —^—= 1 - mn gn-l
(YII.32)
gdzie F„.|, F„ - powierzchnie przekrojów poprzecznych przez ścianki wytłoczki przed i po danej operacji wyciągania, m„ - współczynnik pocienienia. Sprawdzenie możliwości wyciągania (bez zerwania ścianki) oraz określenie liczby operacji przeprowadza się analogicznie jak przy wytłaczaniu i przetłaczaniu, porównując odpowiednie wskaźniki odkształceń z dopuszczalnymi. Względne ubytki przekroju winny być mniejsze lub równe a współczynniki pocienienia większe lub równe od dopuszczalnych (tabl. YII/6).
Tabela Vll/6. Średnie dopuszczalne wartości względnych ubytków przekroju i współczynników pocienienia [3] __
Materiał |
n = 1 |
n > 1 | ||
En |
m„ |
£„ |
m„ | |
Stal miękka |
0,55 - 0,60 |
0,45 - 0,40 |
0,35 - 0,45 |
0,65 - 0,55 |
Mosiądz |
0,60 - 0,70 |
0,40 - 0,30 |
0,50 - 0,60 |
0,50 - 0,40 |
Aluminium |
0,60 - 0,65 |
0,40 - 0,35 |
0,40 - 0,50 |
0,60 - 0,50 |
Korzystając z (VII.32) można napisać:
(Y1I.33)
g2 g3 gk m2m3"'mk ImJ I-e2 l-e3 1 -ek 1,1-e.
gdzie m i e są średnimi wartościami m„ i £n dla k > n > 2. Ostatecznie liczbę operacji k określa wzór:
t,_loggi-loggk , loggi-loggk
+ 1
(YII.34)