40
Daniel Pawełus
Największe przemieszczenia całkowite skał w stropie zaobserwowano w wyrobiskach, których dłuższa oś była usytuowana prostopadle do najmniejszej składowej naprężenia poziomego crh, natomiast największe przemieszczenia całkowite w ociosach i w spągu wystąpiły w wyrobiskach, których dłuższa oś była usytuowana prostopadle do największej składowej naprężenia poziomego <jh-
Utrzymanie stateczności wyrobisk kopalnianych jest podstawowym problemem zapewnienia bezpieczeństwa pracy w zakładach górniczych. Przed zaprojektowaniem rozmieszczenia wyrobisk w górotworze i przed doborem rodzaju obudowy górniczej w uzasadnionych przypadkach powinno być dokonane rozpoznanie pola naprężeń w warunkach in-situ dla danego rejonu kopalni.
[1] Agapito J., Gilbride L., 2002, Horizontal stresses as indicators of roof stability. SME Annual Meeting, February, Phoenix, Arizona.
[2] Bryja Z., Bugajski W., Fabjanczyk M., Katulski A., 1997, Pomiar przedeksploatacyjnego pola naprężeń w KGHM Polska Miedź S.A., O/ZG Rudna, Materiały Szkoły Eksploatacji Podziemnej, Szczyrk, s. 67-75.
[3] Butra J., Dębkowski R., Pawelus D., Szpak M., 2011, Wpływ naprężeń pierwotnych na stateczność wyrobisk górniczych, CUPRUM - Czasopismo Naukowo-Techniczne Rud, nr 1, s. 43-71.
[4] Fabich S., Lis J., Pytel W., Szadkowski T., Szlązak M., 2003, Określenie naprężeń w górotworze w różnych warunkach geologiczno-górniczych na podstawie badań in-situ, Etap I: Opracowanie technologii pomiaru składowych tensora naprężenia pierwotnego i eksploatacyjnego w górotworze oraz wykonanie I etapu pomiarów. Praca niepublikowana CBPM Cuprum OBR, Wrocław.
[5] Hoek E., Carranza-Torres C., Corkum B., 2002, Floek-Brown failure criterion - 2002 edition. Rocscience Inc. http://www.rocscience.com/.
[6] Mark C., Mucho T., P., 1994, Longwall minę design for control of horizontal stress. U.S. Bureau of Mines Technology Transfer Seminar, Special Publication, p. 53-73.
[7] Mark C., Mucho T., P., Dolinar D., 1998, Horizontal stress and longwall headgate ground control. Mining Engineering, January, p. 61-68.
[8] Mark C., 2001, Focus on Ground Control: Horizontal Stress. Coal Age, March 1, p. 47-50.
[9] Pawelus D., 2007, Określenie pola naprężeń górotworu w Zakładzie Górniczym „Rudna” na podstawie badań in-situ. VII Konferencja Naukowa Doktorantów „Interdyscyplinarne zagadnienia w górnictwie i geologii”, Szklarska Poręba.
[10] Pawelus D., 2008, Rozpoznawanie wzmożonych naprężeń poziomych w górotworze objętym robotami górniczymi, VIII Konferencja Naukowa Doktorantów „Interdyscyplinarne zagadnienia w górnictwie i geologii, Szklarska Poręba, s. 185-196.
[11] Pawelus D., 2009, Analiza numeryczna stateczności wyrobisk korytarzowych w O/ZG „Rudna” w rejonie szybu R-XI z wykorzystaniem kryterium Hoeka-Browna, Szkoła Eksploatacji Podziemnej 2009, s. 365-373.
[12] Pawelus D., 2009, Ocena stateczności wyrobisk korytarzowych w O/ZG „Rudna” w rejonie szybu R-XI, IX Konferencja Naukowa Doktorantów „Interdyscyplinarne zagadnienia w górnictwie i geologii”, Szklarska Poręba, s. 231-243.
[13] Pawelus D., 2010, Wpływ naprężeń poziomych na stateczność podziemnych wyrobisk górniczych w kopalniach rud miedzi. Praca doktorska, Wrocław.
[14] Pisarczyk S., 1999, Mechanika gruntów. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa.