R. W. Góra 11
Szczegóły opracowanego protokołu obliczeniowego opisałem w kolejnej pracy z cyklu.H3 W skrócie, właściwości elektrooptyczne kompleksu są w nadmiarze w stosunku do sumy właściwości izolowanych podukładów. Różnicę tę można obliczyć w przybliżeniu supermo-lekularnym, wyznaczając właściwości kompleksu i każdego z podukładów z osobna. Można jednak zastosować alternatywne podejście. Kiedy oddziałujący kompleks umieszczony zostaje w jednorodnym zewnętrznym polu elektrycznym, energia oddziaływania (AE) i wszystkie jej składowe stają się od niego zależne. Rozwijając energię oddziaływania w szereg Taylora:V1
AE(F) = AE(O) - AmFi - ^Aa^Fj - jU- ... , (4)
inkrementalne statyczne dipolowe właściwości elektryczne znajdujemy jako kolejne pochodne energii oddziaływania względem natężenia przyłożonego pola:
> lir II 1 |
/<9AP\ V dFi ) F.= o ’ |
(5) |
Aaij = - |
/ d2AE \ |
(6) |
A (3ijk — |
/ a3Ae \ |
(7) |
\waFjdFk)Fiaą=Fb=0 • |
gdzie A Hi to składowe wektora indukowanego oddziaływaniami między cząsteczkowymi momentu dipolowego, a Acąj i A/Jy* to odpowiednio składowe tensorów inkrementalnej polaryzowalności i pierwszej hiperpolaryzowalności. Właściwości te obliczyć można również jako sumę odpowiednich pochodnych składowych energii oddziaływania, która w metodzie VP-EDS liczona jest zwykle w drugim rzędzie rachunku zaburzeń Mpllera-Plesseta (MP2). Pozwala to na podział inkrementalnych właściwości (AP) na przyczynki o dobrze zdefiniowanej na gruncie teorii oddziaływań międzycząsteczkowych interpretacji:113’114,40,41
A PMP- = AP^0) + A P*L^ + APdHef + Apjg1 + A Pg® + AP®_m (8)
A PHL ^pMP2
AFHF
Niezbędne pochodne energii oddziaływania i jej składowych wyznaczyć można metodą różnic skończonych, w tym kontekście określaną zwykle w literaturze jako metoda skończonego pola.45 Przy czym, szczególnie w przypadku pochodnych wyższych rzędów, w celu uzyskania stabilnych numerycznie rezultatów niezbędne okazało się zastosowanie większych niż zazwyczaj siatek oraz iteracyjnego schematu Rutishausera-Romberga.46,47
45 H. A. Kurtz, J. J. P. Stewart i K. M. Dieter, J. Comput. Chem. 1990, 11, 82-87.
46 H. Rutishauser, Numer. Math. 1963, 5, 48-54.
47 M. Medvecf, M. Stachova, D. Jacquemin, J.-M. Andre i E. A. Perpete, J. Mol. Struct.: THEOCHEM, 2007, 847, 39-46.
W równaniu (4) zastosowano konwencję sumacyjną Einsteina