me posiada pamięci, tzn. w żaden sensowny sposób przeszłość me może być wykorzystana do przewidywania przyszłości”45.
Pojęcie „rynek efektywny zaczęło zyskiwać popularność od momentu publikacji artykułu „Efficient Capital Markets: A Review of Theory and Empirical Work” Eugene’a Famy w 1970 roku46. Fama dokonał agregacji oraz uporządkowania dotychczasowej wiedzy i badań dotyczących efektywności rynku. Wcześniej koncepcja ta zawierana była w terminach „teoria błądzenia losowego” oraz „teoria racjonalnych oczekiwań”47.
Na początku warto zdefiniować pojęcie efektywności, tym bardziej, że rozumiane jest ono na trzy sposoby:
Rysunek 1: Rodzaje efektywności
Efektywność
lokacyjna |
operacyjna (transakcyjna) |
informacyjna | ||||||
k |
Źródło: opracowanie własne
Sformułowania efektywność lokacyjna używa się w odniesieniu do takiej alokacji zasobów na rynku, która sprzyja optymalizacji transakcji48, lub jak ujmują to autorzy pracy ,rInwestycje finansowe”, jest to działanie rynku, które powoduje przydzielenie ograniczonych środków tym podmiotom, które mogą te środki najefektywniej wykorzystać49.
Poprzez efektywność operacyjną (transakcyjną) rozumie się sytuację, gdy mechanizm rynkowy pozwala bez przeszkód i niezwłocznie zawierać transakcje ponosząc przy tym niewielkie koszty50.
Efektywność informacyjna zakłada natomiast, że cała dostępna informacja o instrumentach finansowych jest natychmiast i w całości odzwierciedlana w ich cenach31.
45 E. Fama: The Behavior of Stock-Market Prices, Journal of Business, Vol. 38, Issue 1, 1965
46 P. Zielonka: Behawioralne aspekty inwestowania..., op. cit., s. 30
47 M. C. Jensen: Some Anomalous Evidence Regarding Market Efficiency, Journal of Financial Economics. Vol. 6, Nos. 2/3, 1978
48 E. Dimson, M. Mussavian: Market Efficiency, op. cit.
49 K. Jajuga, K. Buziak, P. Markowski: Inwestycje finansowe, AE Wrocław, 1997, s. 75
50 U. Ziarko-Siwek “Efektywność informacyjna rynku finansowego w Polsce”, CeDeWu.pl., Warszawa 2005, s. 50
18