znaczenia wtórnego - brutka to nie tylko ‘narzeczona’ i ‘panna młoda’, ale także ‘panna, kobieta niezamężna’. Podobnie słowo szykowni poszerzyło semantykę pierwotną o znaczenie ‘sprytny’. Przymiotnik szykowni powstał w wyniku „rodzimych procesów derywacyjnych”26. Zawiera on niemiecki rdzeń, który uległ procesowi adaptacji fonologicznej oraz rodzimy sufiks. Podobna sytuacja zachodzi w przypadku wyrazów brutka oraz szechta.
Zdecydowanie największą grupę zapożyczeń tworzą wyrazy, które zachowały tylko cześć treści pierwotnej i przez to zawęziły swoje znaczenie w języku kaszubskim.
Słownik gwar kaszubskich na tle... |
Wielki słownik niemiecko-polski |
trape ‘schody’ |
die Treppe 1.'schody’; 2.'piętro’ |
dii ‘deska’ |
die Diele l.’dyl, tarcica, brus’; 2.'podłoga’; 3.'sień, przedsionek’; 4.'lokal taneczny’ |
fałszewu nieprawdziwy podrobiony, sztuczny. |
falsch 1.‘fałszywy, obłudny’; 2.'podrobiony, |
fałszywy, obłudny |
sztuczny’; 3.'zły, źle’ |
klamote ‘manatki, rupiecie’ |
die Klamotte(n) 1.'złomy cegieł’; 2.'manatki, graty’(pot.) |
fusdeka ‘koc na nogi’ |
die FuBdecke 1.‘kołdra, koc na nogi’; 2.'dywanik przed łóżkiem’ |
cegła ‘cegła’ |
der Ziegel 1‘cegła’; 2’dachówka’ |
szilowac ‘mieć zeza’ |
schielen 1.'zezować, patrzeć zezem’; 2.'zerkać, patrzeć ukradkiem’ |
buchta 1.'zagroda w chlewie, kojec, przedział |
die Bucht 1.'zatoka’; 2.'przegroda w oborze, |
dla świń, cieląt’; 2.'inwentarz mieszczący się w buchtach’ |
w chlewie’; 3.’motłoch’(pot) |
topk 1.'garnek’; 2.'naczynie nocne’ |
der Topf 1.'garnek, garnuszek’; 2.'doniczka’; 3.'nocnik’(pot) |
szpur ‘ślad, trop’ |
die Spur 1 .'ślad’; 2.'odrobina’ |
sztof‘tkanina’ |
der Stoff 1.'materiał, tkanina’; 2.'materia’(filoz.); 3.'pierwiastek’ |
sztek ‘kawał’ |
das Stiick 1.'kawał, cześć’; 2.'sztuka (jednostka)’; 3.'sztuka’ (teatr); 4.'egzemplarz, okaz’; 5.'walory, papiery wartościowe’; 6.'armata’ |
20