1650026024

PRZEGLĄD TECHNICZNY - 1934 443

PRZEGLĄD TECHNICZNY - 1934 443

Wodoszczelność jest jednem z najważniejszych wymagań, stawianych dobrej zaprawie. Przyczyny niedostatecznej wodoszczelności tkwią nietyle może

zaś przy nadmiarze piasku—trudno jest przesuwać cegły po zaprawie podczas układania murów. Przy użyciu zapraw o różnej urabialności stwierdzono różnice wydajności pracy ok. 20'/. Ze względów oszczędnościowych pożądane jest, ażeby piasku w zaprawie było najwięcej, jednakowoż ilość piasku") w zaprawie dobrze urabialnej zależy od jakości materiałów wiążących. A więc np. w zaprawie wapiennej do wapna tłustego (z wapieni o zawartości domieszek mniejszej od 5'/), zwiększającego swą objętość przy lasowaniu 3 razy, można dodać 4 cz. piasku, do wapna zwiększającego objętość 2’/- ra-za — 3 cz. piasku, do wapna powiększającego swą objętość V/, raza — tylko 1 część piasku.

Ilość piasku może być tem większa, iin jego uziar-nienie jest lepsze. Przeważnie w piaskach budowlanych brakuje najdrobniejszych frakcyj, skutkiem czego rolę tych drobnych cząstek muszą spełniać materjały wiążące, — korzystniej jest w tym wypadku dodać odpowiednią ilość pyłu kamiennego. Zaprawy cementowe są naogół gorzej urabialne od wapiennych. Zaprawy cementowej chudszej od 1:6 na objętość nie należy stosować w murar-stwic, ponieważ bardzo trudno ją wymieszać; powstają w niej gniazda piasku, niezwiązane cemen-

Wytrzymałość i siła przyczepności.

Wytrzymałość i przyczepność do cegły llub kamienia) w dużej mierze zależą od urabialności. Ogólnie biorąc, zaprawa cementowa jest wielokrotnie mocniejsza od wapiennej, jednak trzeba zwrócić uwagę, że własności wiążące zaprawy wapiennej są daleko mniej zależne od dobroci murowania, niż to ma miejsce przy zaprawie cementowej. Dużą przyczepność zaprawy cementowej można osiągnąć tylko wtedy, jeżeli układanie cegieł będzie się odbywać b. starannie po odpowiedniem ich namo-

Sprężystość.

Zaprawa cementowa znacznie ustępuje wapiennej pod względem własności sprężystych. Jak ważne jest sprężyste związanie murów, wykonywanych naogół z mater jałów sztywnych i kruchych, — można najłatwiej zaobserwować na budynkach o dużych wymiarach. Wieża gmachu „Woolworth-Buil-ding" w New Yorku, wykładana terrakotą na zaprawie cementowej, wymaga corocznych kosztownych remontów, ponieważ odkształcenia zaprawy nie są dostatecznie sprężyste przy działaniu wiatru i zmianach temperatury.

Przy użyciu jako elementów murowych bloków b- sztywnych, np. szkła i klinkieru, należy wzrócić szczególną uwagę na dostateczną sprężystość zaprawy, aby uniknąć niepożądanych pęknięć w ścianach. W szczególnym wypadku dotyczy to Dworca utównego w Warszawie, gdzie wielkie płaszczyzny ścian mają być licowane klinkierem.

w nasiąkliwości ') samej zaprawy, ile raczej w nie-dostatecznem związaniu spoin z cegłami; oprócz tego b. ważną rolę odgrywa tu kurczliwość samej zaprawy, powodując rysy w spoinach. Kurczliwość jest najbardziej szkodliwa dla szwów spoinowych; najniebezpieczniejsze jest kurczenie się przed związaniem zaprawy, powodowane wchłanianiem wody potrzebnej do związania przez mniej lub więcej porowate cegły.

Warunki hygjeniczne.

W pewnej sprzeczności z wodoszczelnością stoją wymagania hygjeniczne, żądające, aby zaprawa w budynkach mieszkalnych była w określonej mierze porowata i hygroskopijna.

Porowatość ułatwia naturalną wentylację przez ściany, a dzięki hygroskopijności zaprawy i cegły ściana do pewnego stopnia reguluje zawartość wilgoci w mieszkaniu: wchłania parę wodną przy oziębieniu pomieszczenia i oddaje wilgoć, gdy powietrze staje się zbyt suchem.

Im więcej zaprawa posiada porów zamkniętych, tem lepszym jest izolatorem ciepła. Cienkie ściany z gazobetonu i celolitu na zaprawie wapiennej lub cementowej przepuszczają w znacznym stopniu zimno przez spoiny. Takie ściany trzeba murować wyłącznie na zaprawie gazobctonowej lub celoli-

W Rosji Sowieckiej opracowano specjalne warunki techniczne na t. z w. ciepłą zaprawę ‘), przy której zastosowaniu zmniejszają grubości ścian o '/. do 1-ej cegły. Spółczynnik przewodności ciepła cegły wynosi ok. 0,7, spoin (nietynkowanych) ze zwykłej zaprawy cementowej — 1,25; ponieważ spoiny zajmują ok. 22% powierzchni ściany, więc jasne jest, że obniżenie spółczynnika spoin do 0,3, jakie osiągnięto przy ciepłych zaprawach, ma b. ważne znaczenie termiczne.

Skład ciepłych zapraw przedstawia się na objętość jak następuje:

1)    cement: wapno: piasek —1:1:9,

2)    cement: żużel kotłowy =1 : 6 do 1 :8,

3)    cement: żużel granulowany = 1:8,

4)    cement: wapno: piasek żużlowy = 1 : I : 12.

atmosferyczne.

Warunki, jakim powinna odpowiadać zaprawa odporna na działania atmosferyczne, są: szczelność, wytrzymałość, sprężystość. Nieszczelne spoiny są głównym powodem wszelkich zniszczeń mechanicznych i chemicznych. Woda, po przedostaniu się do porów zaprawy i zamarznięciu, wywołuje dość znaczne naprężenia, które powodują tem większe zniszczenie, im mniejszą wytrzymałość i elastyczność posiada zaprawa; naprężenia te zależą w znacznym stopniu od temperatury. Dla zobrazowania rozsadzającego działania zamarzniętej wody