Rys. 4. Schemat struktur żeliwa. I-białe, Ila- połowiczne, II- szare perlityczne, Ilb- szare ferrytyczno-perlityczne, III- szare ferrytyczne, IV- sferoidalne, V- ciągliwe. (3)
STALIWA
Staliwa to materiał konstrukcyjny stopu żelaza z węglem o zawartości do 2%C otrzymyw'any w' wyniku odlewania do form, w których krzepnie. Klasyfikacje i podział staliw można odszukać w normie PN-EN 10020:2003 które ustalane są ustalane na podstawie zasad identycznych jak dla stali. Staliwo pod względem chemicznym i sposobu wytwarzania nie różni się od stali. Może zawierać do 1,5% węgla i dodatki jak w stalach.
Ze względu na podział staliwa dzielimy na stopow e (PN-87/H-83156) i w ęglowe (PN-ISO 3755:1994).
Budowa strukturalna staliw składa się z dendrytów, porowatości gazowej i skurczowej, obecności skoagulowanych wtrąceń niemetalicznych i innych faz. Cechy te nasilają się wraz ze wzrostem temperatury odlewania stopu.
Cechą charakterystyczną staliwa węglowego (podeutektoidalnego) jest struktura Widmanstattena z płytkowymi wydzieleniami ferrytu ułożonymi pod kątem 60° i 120° tworząca się w wyniku uprzywilejowanego wzrostu płytek ferrytu w płaszczyznach {111} austenitu.
Podział staliw"
Staliwna konstrukcyjne niestopowe ( węglowe).
Struktura: ferryt + perlit.
Przykłady oznaczenia: wg PN - ISO 3755: 1994:
200-400, 200-400 W.
Przykłady zastosowania:
maszyny energetyczne , maszyny górnicze , maszyny : rolnicze , tabor kolejowy , obudowy łożysk ślizgowych . ______
Rys. 5. Struktura Widmanstattena