1933502094

cię miasto) - stwierdza niekiedy, odnajdując kolejne znaki, ślady historycznych dramatów, miejsca ludzkich tragedii. „Czarny worek trupów w bród" - powtarza wędrując ulicami Warszawy - „koniec świata umarł Bóg" (czarny worek) - jednoczy się w rozpaczy sprzed lat. Czasowość miejsca, „czyli ukonstytuowanie jego przeszłości”, jak przekonuje Buczyńska-Garewicz, „nie musi się wcale koniecznie dokonać przez faktycznie w nim wcześniejsze przebywanie materialne. Wszystko jest przecież tylko procesem duchowym"⁴⁶. Dlatego Mania, dostrzegając prześwitującą przez teraźniejszość przeszłość miasta, odczuwa „pełną pustkę" (czarny worek) po przerwanych nagle historiach, zadreptanych kolejnymi historiami, zatupanych aż do nieczytelności. „Z deszczu wyżęte/ moje miasto” (moje miasto) - stwierdza, mając oczy pełne lez.

Mania z Miasta nie radzi sobie z wypełniającymi jej świat ludzkimi dramatami i wpisanym w miejskie mury okrucieństwem. „Truje/ mnie miasto” - stwierdza. Jako flaneuse porusza się w „między-przestrzeni", zanurza w „pomiędzości”, która jest pewnego rodzaju relacją, otwarciem na nowe zdarzenia, bezustannym poszukaniem świeżych połączeń i elementów, zgodą na niezwieńczenie, nieustabilizowanie, niewypełnienie.⁴⁷ W tej nieokreśloności doświadcza jednocześnie nadmiarów i braków, przepełniają ją rozwydrzone fragmenty codziennych narracji i przemilczane pustki. „To, co pomiędzy” jest męczące, wymaga od Mani nieustannej aktywności, wysysa z niej energię. „Zabija/ mnie miasto” (pieprzę cię miasto) - zdaje sobie sprawę wykończona flaneuse. Czuje się bezradna, ostatkiem sił wybucha. Ogarnięta złością zaczyna wymazywać wszystkie zapisane w nim treści. „Pieprzę cię/ miasto” - wykrzykuje - „twoje krwawe dzieje" (pieprzę cię miasto). Kreśli zapamiętale przerażające fakty z miejskiej przeszłości, wszelkie „męty przekręty” (moje miasto). „Idzie straszne i nieznane/ idzie snów wymazywanie” (czarny worek) - grozi. Marzy o tym, by stworzyć miasto od podstaw, tak, by w całości było „z wyobraźni/ wykute” (moje miasto).

Miejska aglomeracja staje się zatem dla Marii „tworem z natury niedokończonym”, który „zobowiązuje do stałych zabiegów de-re-konstrukcyjnych, w różnych swoich planach i na różnych poziomach”⁴⁸. Wykonuje je jednak z największą delikatnością, by nie wyrządzić

⁴⁶ H. Buczyńska-Garewicz, dz. cyt., s. 261.

175

¹⁷ „Między-przestrzeń", „międzość” czy „pomiędzość" są propozycjami tłumaczenia angielskiego terminu the ‘in-between'. które jako dookreślenie przyimka „w” przyimkiem „między" odnosi się do miejsca i czasu obserwowanego ani wyłącznie od wewnątrz ani z zewnątrz. Wyrażenie, wykorzystywane przez interpretatorów kultury ponowoczesnej, oznacza doświadczenie, które jednocześnie jest subiektywne i obiektywne, indywidualne i uniwersalne, scentralizowane i zdecentralizowane, ale też takie, które leży na granicy przeszłości i teraźniejszości. obecności i nieobecności, rzeczywistości i nierzeczywistości, lineamości i symultaniczności czy racjonalności i poetyckości. Sens zawarty w tym słowie można wyrazić za pośrednictwem współczesnego dyskursu o przestrzeni miejskiej i jej architekturze. „Międzość" łączy różne dyskursy, wyznacza obecny związek między filozofią, architekturą i nowymi mediami (zob. E. Rewers, dz. cyt., s. 168-170).

⁸ A. Zeidler-Janiszewska, Słowo wstępne, [w:] Pisanie miasta.... dz. cyt., s. 8.

XXI