1941125490

Kaarel Eenpalu

Z-ca Premiera Estonii

Obecny zastępca premiera Republiki Estońskiej *) i minister spraw wewnętrznych Kaarel Eenpalu (przed estonizacją nazwiska — Karl Einbund), należy do najwybitniejszych przedstawicieli młodszego pokolenia estońskich działaczy politycznych z przed wojny światowej.

Urodził się w Estonii 16 kwietnia 1888 roku, uczęszczał do słynnego estońskiego prywatnego gimnazjum Treffnera (chociaż język nauczania był w tym gim-nazium rosyjski, ale nauka języka estońskiego była dozwolona). Studiował pra-

Prezydent Republiki Pats pełni obecnie jednocześnie funkcje Premiera Rządu mimo, że o-becna konstytucja estońska przewiduje odrębność tych dwóch stanowisk. Tłumaczy się to tern, że Prezydent Pats objął funkcje Premiera-Prezyden-ta w czasie, gdy obowiązywała dawna konstytucja, przewidująca połączenie obu tych stanowisk w jednej osobie. Z tego samego po.wodu K. Eenpalu pełni jednocześnie funkcje zastępcy Premiera i Ministra Spraw wewnętrznych. Red.

wo w uniwersytecie w Tartu oraz w u-niwersytecie moskiewskim. Już jako u-czeń tworzył szereg narodowych organizacji pośród uczniów szkół średnich i był ich kierownikiem. Jako student brał czynny udział w pracach, dozwolonych przez reżim carski, narodowych organi-zacyj kulturalnych — w ruchu przeciwalkoholowym, oświatowym i ruchu bibliotek ludowych. Po ukończeniu studiów uniwersyteckich pracował jako dziennikarz. Jednocześnie brał udział w narodowo-radykalnym ruchu literackim i społecznym „Młodej Estonii". W początkach wojny światowej powołany został do służby wojskowej w armii rosyjskiej i po skończeniu szkoły oficerskiej im. Cara Pawła I-go w Petersburgu, jako oficer ciężkiej artylerii, walczył na froncie austriackim. Po rewolucji rosyjskiej, w lutym 1917 r., przeszedł do dozwolonych przez tymczasowy rząd rosyjski estońskich narodowych oddziałów wojskowych. Naznaczono go kierownikiem biura w Tartu dla organizacji i ekwipunku estońskich oddziałów wojskowych w Estonii Południowej. Kiedy po przewrocie w Rosji bolszewicy zaczęli realizować swój reżim również w Estonii, spotkali się z przeciwdziałaniem autonomicznego Rządu estońskiego. Cała Estonia jako najbliższe zaplecze północnego frontu rosyjskiego i miejsce zaopatrzenia armii, była wówczas zalana przez zdemoralizowane wojska rosyjskie rabujące kraj. Miasto Tartu było wówczas ośrodkiem organizacji estońskiej samoobrony, gdyż, wskutek istnienia w Tartu estońskich oddziałów wojskowych, władzę w tym mieście sprawowali faktycznie Estończycy. Kaarel Eenpalu pełnił wówczas w Tartu funkcje naczelnika policji, a potem naczelnika obrony miasta. Po wkroczeniu niemieckich wojsk okupacyjnych władze niemieckie rozwiązały urzędy estońskie. W kilka tygodni później dokonano również rozwiązania estońskich oddziałów wojskowych, zlikwidowano pozostałe

8