1941127227

Sondaże OBP

CZYTELNICTWO PRASY U PROGU ROKU 2000

Uwa^i wstępne

Z początkiem 1997 roku wiążemy otwarcie piątej już fazy rozwoju mediów w III RP, którą określiłem roboczo fazą „nowego podziału rynku mediów i pogłębionej specjalizacji”¹. Nowy podział rynku dokonywał się wówczas głównie w mediach audiowizualnych, zwłaszcza telewizji: startowały w tym czasie nowe stacje polskojęzyczne (za debiutującą nieco wcześniej TVN pojawiły się kolejno RTL7 i Polsat 2 (satelitarne, ale rozpowszechniane też w kablówkach), Nasza TV, liczne zagraniczne kanały tematyczne (muzyczne, popularnonaukowe, dziecięce, filmowe) tłumaczone na język polski; pierwsza komercyjna stacja — Telewizja Polsat — wygrała walkę o widza z publiczną TVP 2 i zaczęła zagrażać Jedynce (a na pewno wygrała walkę o udział}’ w podziale tortu reklamowego); konsolidował się rynek operatorów telewizji kablowej (w dwie duże grupy), a w ślad za tym, po niespełna dwóch latach, debiutowały' dwie ostro rywalizujące tzw. platformy cyfrowe (Wizja TV, Cyfra+). Na rynku radiowym nie tylko bardzo umocniły' się komercyjne stacje ogólnopolskie (RMF FM i Zet), zagrażające pozycji publicznej Jedynki, Radio Maryja zaś nawiązało rywalizację w rankingach tzw\ słuchalności z Trójką, ale również rozpoczęła się konsolidacja stacji lokalnych, zagrożonych wyparciem z rynku reklam przez potentatów (Zetkę i RMF): obserwujemy budowę tzw. nie w pełni formalny ch (z braku koncesji sieciowej) sieci stacji lokalnych, skupionych wokół mocny ch stacji i spółek producenckich oraz dystrybutorów wspólnych pakietów reklamowych (jak katolicka sieć PLUS, sieć ZPR na bazie radia Eska, przymiarki do konstruowania sieci Radia Kolor; luźniejszą strukturę ma grupa kilkunastu stacji Agory). Na ostatnie lata XX wieku przypada też w Polsce nieby wały rozwój Internetu, czego skutki odczujemy zapewne niebawem.

Inwazyjny charakter oferty mediów' elektronicznych wywarł, jak się wydaje, duże wrażenie i na wydawcach prasy, i na jej odbiorcach. W przeciw ieństwie do lat 1994-1996, gdy, jak wielokrotnie to opisywaliśmy, wydawcy niemieccy zalali rynek ofertą tanich, wysokona-

1

R. Fila s: Dziesięć lat przemian mediów masowych w Polsce (1989-1999). Propozycja periodyzacji. Zeszyty Prasoznawcze 1999, nr 1-2, s. 31-58.