2091575931

80

ALICJA JASKIERNIA

nej reklamy ; równości kobiet i mężczyzn w mediach ; środków promocji otwartości w mediach ; ochrony dziennikarzy w sytuacji konfliktu i presji oraz zapewnienia publicznych usług nadawczych³⁹.

O tym, że Komitet Ministrów podejmuje problemy o najistotniejszym znaczeniu dla prawa do informacji, może świadczyć jedno z najnowszych zaleceń - R (99) 15, w którym podkreślono, że fundamentalna zasada niezależności redakcyjnej środków przekazu nabiera szczególnego znaczenia w czasie wyborów. Prezentacja wyborów w środkach przekazu winna być rzetelna, wyważona i bezstronna⁴⁰. Poważne znaczenie praktyczne będzie mieć także najnowsze zalecenie Komitetu Ministrów - R (2000) 7 w sprawie prawa dziennikarzy do nie ujawniania źródeł informacji⁴¹.

Podstawę prawną wydawania przez Komitet Ministrów zaleceń stanowi przepis art. 15 pkt b Statutu RE, który stanowi: „Konkluzje Komitetu Ministrów mogą mieć w określonych przypadkach formę zaleceń dla poszczególnych rządów. Komitet może się zwrócić do tych rządów z prośbą o poinformowanie go, jaki bieg nadano wymienionym zaleceniom”. W świetle tego przepisu nie ulega wątpliwości, że zalecenia Komitetu Ministrów nie mają mocy wiążącej prawnie. Taką moc posiadają bowiem dopiero konwencje RE, ratyfikowane przez państwa członkowskie. Zalecenia są więc mniej stanowczą formą oddziaływania na bieg spraw w państwach członkowskich. Często jednak ich sformułowanie stanowi etap przejściowy do wypracowania konwencji RE. Trzeba ponadto uwzględnić, że RE jest organizacją dobrowolną. Państwa, które postanowiły do niej przystąpić poddają się więc dobrowolnie jej decyzjom. Ponadto zalecenia Komitetu Ministrów wypracowywane są w drodze konsensu, a więc każde państwo członkowskie może teoretycznie zablokować przyjęcie zalecenia. Skoro tak się nie stało, to może być to interpretowane jako zgoda państwa na wdrożenie zalecenia. Skoro statut mówi o możliwości zwrócenia się przez Komitet Ministrów do rządów po informację o sposobie realizacji zaleceń, to może to być uznane za mechanizm kontrolny charakterystyczny dla działań, gdzie oczekiwane jest zastosowanie się państw do przyjętych przez Komitet Ministrów zaleceń.

Program współpracy międzyrządowej w zakresie mediów masowych został zapoczątkowany w RE w 1976 r. Jednak już w okresie poprzednim odnotować można było odpowiednie uchwały i zalecenia Zgromadzenia Parlamentarnego RE. Od 1981 r. problematyka mediów została usytuowana w Dyrektoriacie Praw Człowieka RE. Od stycznia 1987 r. zagadnienia mediów masowych i komunikacji stanowią specjalny dział współpracy międzyrządowej (Field II). Należy odnotować, że usytuowanie problematyki mediów w Dyrektoriacie Praw Człowieka RE nie było dziełem przypadku. W Deklaracji Wiedeńskiej, przyjętej w dniu 9 października 1993 r. przez Szczyt Szefów Państw i Rządów Rady Europy podkreślono de-³⁴ Rec. No. R (81) 19.

Rec. No. R ( 84 ) 3.

³* Rec. No. R (84) 17.

³⁷ Rec. No. R(94) 13.

Declaration, 3 May 1996.

Rec No. R (96) 10.

Rec. No. R (99) 15. Por. A. Jaskiemia, Prawo do informacji a prezentacja kampanii wyborczych w mediach masowych w świetle zaleceń Komitetu Ministrów Rady Europy, „Prawa Człowieka” 2000 nr 7.

Rec. No. R. (2000) 7 on ihe right of joumalist not to disclose their sources of Information. Zob. Recommendations and Declarations adopted by the Committee of Ministers of the Council of Europę, Strasbourg 2000, Directorate General of Humań Rights, s. 125.