Cele pracy. Dobór materiału badawczego. Metoda badania. Układ pracy.
Aktualny stan badań naukowych dotyczących tematu niniejszej dysertacji nie jest zadowalający. Nieliczne opracowania w zakresie pogłębionej analizy przekładu polskich frazeologizmów na język niemiecki, przeprowadzone w oparciu o dostępną publicystykę polsko-niemiecką wskazują, iż literatura przedmiotu jest stosunkowo znikoma i nie omawia problemu w sposób wyczerpujący. Literatura z tego zakresu nie dostarcza także badań porównawczych. Biorąc powyższe pod uwagę, prezentowana rozprawa jest głosem w dyskusji językoznawczej na temat złożoności procesu tłumaczenia polskich frazeologizmów na język niemiecki.
Celem badania1 jest dokładna analiza zgromadzonego materiału badawczego, który obejmuje 300 polskich zdań zawierających w swojej konstrukcji frazeologizm oraz 300 niemieckich translatów tych samych zdań. W badaniu analitycznym podjęto próbę uzyskania możliwie wiarygodnych odpowiedzi w następujących kwestiach szczegółowych:
a) Jakie rodzaje strategii (lub tzw negatywnych procedur) stosowane są w przekładzie polskich frazeologizmów na język niemiecki?
b) W jakim kierunku zmierzają preferencje strategiczne tłumaczy, czyli które strategie (negatywne procedury) stosowane są najczęściej, a które w małym zakresie?
c) Jakie rodzaje ekwiwalencji uzyskano w procesie tłumaczenia?
Trzeci cel badania - jak łatwo zauważyć - w istocie sprowadza się do pytania o adekwatność samego przekładu w stosunku do treści tekstu oryginalnego.
Celem pracy nie jest wyłącznie przeprowadzenie oceny zgodności treści tekstu przekładu z treścią tekstu oryginału, ale także weryfikacja przyjętej hipotezy roboczej, która brzmi: W jakim stopniu zastosowanie niewłaściwej strategii translatorskiej (lub tzw. negatywnej procedury) prowadzi do zniekształcenia treści tekstu docelowego, wskutek czego staje się on semantycznie rozbieżny z tekstem oryginalnym, powodując, iż odbiorca języka docelowego staje przed koniecznością wyboru własnej interpretacji treści
' Metodologia badania została omówiona szczegółowo w Rozdziale I „Części praktycznej” pracy.
5