ANALIZA MATERIAŁU BADAWCZEGO
1. Cele badania
Przedmiotem badań prezentowanej rozprawy są zagadnienia związane z tłumczeniem polskich związków frazeologicznych na język niemiecki. Jest to ujęcie ogólne, wyznaczone przez temat pracy.
Natomiast celem badania, sformułowanym we wstępie dysertacji jest dokładna analiza zgromadzonego materiału badawczego, który obejmuje 300 polskich zdań, zawierających w swojej konstrukcji frazeologizm oraz 300 niemieckich translatów tych samych zdań języka oryginału. Wyniki analizy posłużyły do opracowania oceny17 prawidłowości przekładu polskich frazeologizmów na język docelowy. Badanie analityczne zmierzało do uzyskania odpowiedzi w następujących kwestiach szczegółowych:
a. Jakie strategie (lub tzw. negatywne procedury) stosowane są w przekładzie polskich frazeologizmów na język niemiecki?
b. Jakie są preferencje strategiczne tłumaczy, czyli które strategie (negatywne procedury) stosowane są najczęściej, a które sporadycznie w każdej z dwóch podstawowych grup, tj. w grupie frazeologizmów w postaci kanonicznej oraz w grupie frazeologizmów zmodyfikowanych?
c. Jakie rodzaje ekwiwalencji uzyskano w procesie translacji?
Trzeci cel badania w istocie sprowadzał się do pytania o adekwatność samego przekładu. Rodzaj przypisanej ekwiwalencji w zasadzie decydował o tym, czy tłumaczenie polskiego zdania jest prawidłowe i zarazem semantycznie kompatybilne ze znaczeniem treści tekstu oryginalnego, czy też tekst przekładu został źle opracowany.
Wyznaczone trzy szczegółowe kwestie (cele badawcze) skłoniły autorkę do sprecyzowania hipotezy roboczej. Przyjęta hipoteza brzmi: „W jakim stopniu zastosowanie niewłaściwej strategii (procedury) tłumaczenia tekstu oryginału prowadzi do zniekształcenia treści tekstu docelowego, wskutek czego ten ostatni staje się niezrozumiały (lub tylko częściowo zrozumiały) dla odbiorcy języka niemieckiego i sprawia, iż czytelnik (odbiorca) staje przed dylematem wyboru własnej interpretacji treści
17 Intencją autorki było opracowanie możliwie wiarygodnej oceny lingwistycznej przekładu
57