144
Recenzje
J. B ii d e 1 a, który omówił ogólne zagadnienia kształtowania powierzchni w wilgotnych tropikach. Wypowiedź tę uzupełniło 5 referatów regionalnych, z których 4 zamieszczono w niniejszym tomie (J. P. B a k k e r a, W. C z a j k i, K. K a y-s e r a, H. M e n s c h i n g a).
Trzecim tematem były przemiany klimatyczne w ciągu ostatniego tysiąclecia^ Obradom przewodniczył prof. H. Lautensach, aw referatach zajęto się zagadnieniami geofizycznych przyczyn wahań klimatycznych (H. F 1 o h n), stanem i perspektywami obecnych badań klimatycznych (M. R o d e w a 1 d), lodowcami jako wyznacznikami klimatu (H. K i n z 1) wreszcie fazami transgresji i częstotliwością powodzi w Holandii (J. P. Bakke r).
Osobnym punktem obrad był problem mapy jako naukowej formy przedstawiania (przewodniczący prof. E. L e h m a n n). W dwu referatach omówiono ogólne problemy kartograficzne (H. Louis, E. M e y n e n), a w dwu następnych zajęto się bardziej szczegółowo mapami klimatycznymi (N. C r e u t z b u r g) oraz możliwością wykorzystania urzędowych map dla geomorfologii (L. H e m p e 1).
Z kolei prof. T. Kraus przewodniczył obradom sekcji poświęconej industrializacji dotychczasowych krajów surowcowych, zwłaszcza zamorskich. Poza problemowym referatem A. Kolba wygłoszono 5 referatów regionalnych poświęconych Indonezji (K. H o r t m a n n), Luizjanie (H. B 1 u m e), Związkowi Płd. Afryki (K. K a y s e r>, Chinom (H. S c h w a n n) i Bułgarii (G. M o h s), przy czym dwu ostatnich nie zamieszczono w omawianym wydawnictwie.
Obradom na temat problemów geografii rolnictwa w Niemczech przewodniczył prof. C. S c h o t t. Referat ogólny o krajobrazie rolniczym na tle zjawisk gospodarczych wygłosił E. O t r e m b a, nakładom pracy w rolnictwie poświęcił swą wypowiedź G. J e n s c h, dalsze zaś referaty dotyczyły poszczególnych części Niemiec — Nadrenii (C. Troll, referat niepublikowany), Turyngii (K. Hat-t e n b a c h) i doliny Nekaru (F. M o n h e i m).
Ostatnim głównym tematem obrad był problem średniowiecznego krajobrazu kulturalnego i jego stosunku do teraźniejszości. Przewodniczył prof. H. M o r t e n-s e n, który wygłosił też pierwszy ogólny referat poświęcony średniowiecznemu krajobrazowi Niemiec. Krajobrazem kulturalnym w XIV—XVII w. zajął się W. Muller - W i 11 e, a regionalne ujęcie dla niewielkiego obszaru Dolnej Saksonii dał G. Oberbeck. Interesujący referat przeglądowy o rozwoju krajobrazu rolniczego krajów wokół Morza Północnego dał H. J a g e r, a szachownicą gruntów Anglii, Walii i Szkocji zajął się H. Uhli g.
Trzecią grupę stanowią referaty wygłoszone na odbywających się równocześnie posiedzeniach, poświęconych tematom nie mieszczącym się w układzie poprzednio wymienionych problemów. Tu także wyróżniono parę podsekcji. Obradom pierwszej, określonej nazwą geografii kulturalnej (Kulturgeographie) przewodniczyli prof. G. P f e i f e r i prof. W. G e r 1 i n g. Wygłoszonych tu zostało 6 referatów w zasadzie z geografii ekonomicznej. G. P f e i f e r dał charakterystykę obszaru górniczo-hutniczego Minas Gerais, W. G e r 1 i n g omówił problemy industrializacji Indii Zachodnich, K. Schroeder — wpływy hiszpańskie w strukturze krajobrazu kulturalnego południowego Teksasu, O. Nishikawa — współczesne zmiany japońskiego krajobrazu rolniczego, A. Beuermann zajął się zagadnieniami krajobrazu rolniczego Grecji, G. E n d r i s s dał przyczynek na temat winnic w Niemczech Zachodnich, a wreszcie K. W i t t h a u e r omówił aktualne liczby ludności świata i ich potencjalną rolę.
W drugiej podsekcji sprawozdania z terenowych prac geomorfologicznych dali A. Winkler von Hermaden (Pn. Słowenia i Pn. Zach. Chorwacja) oraz W. Weischet (Pd. Chile). Przewodniczył tu prof. E. N e e f. Trzecia podsekcja, której obradami kierował dr P. S c h ó 1 1 e r poświęcona była geografii