2251774348

60 JAN MUSZKOWSKI

wienia w artykule, traktującym je tylko mimochodem. Przed rozpoczęciem urzędowej rejestracji w Ministerstwie W. R. i O. P., a raczej w Instytucie Bibljograficznym (por. niżej), która powinna być prowadzona wzorowo, lub przynajmniej dążyć do tego, należałoby rozpatrzeć najpierw zasadnicze pytanie, czy nie należałoby, ze względu na jak wydatniejsze zużytkowanie statystyki zagranicą, zastosować najbardziej rozpowszechnionego systemu o charakterze międzynarodowym, tj. klasyfikacji dziesiętnej Deweya. Jakkolwiek nie należę do entuzjastów tego systemu, wydaje mi się, że w tym wyjątkowym wypadku sprawa wymagałaby zbadania i dyskusji. Jeżeli ten system zostałby odrzucony, do czego najpoważniejszym argumentem byłoby względnie słabe rozpowszechnienie w Europie — jakkolwiek Komisja Współpracy Umysłowej Ligi Narodów uznała je za pożądane w umowie, zawartej z Międzynarodowym Instytutem Bibljograficznym w Brukseli (1925), Sekretarjat zaś Ligi Narodów zastosował go w bi-bljotece własnej — należałoby ustalić zasady klasyfikacji, po zasięgnięciu opinji szeregu specjalistów, w każdym zaś razie zerwać z przypadkowością, panującą w tej dziedzinie, zależną w każdym poszczególnym wypadku od indywidualnych poglądów osób, dokonywujących podziału. Jest to tern ważniejsze, że każda praca bibljograficzna ma pewne zadanie specjalne, do którego winna się zastosować i które warunkuje taką lub inną klasyfikację i taki lub inny układ działówJedynie rejestracja urzędowa całkowitej produkcji wydawniczej wolna jest od celów specjalnych, ponieważ służy ogólnym, a przeto ciąży na niej obowiązek stanowienia praw o charakterze powszechnym, od których byłyby dopuszczalne, oczywiście, wszelkie odstępstwa, motywowane potrzebami danej pracy bibljograficznej.

Klasyfikacja, zastosowana w tablicach statystycznych, budzi szereg wątpliwości, z punktu widzenia rozważań powyższych. Pierwszy dział wymagałby rozbicia, z jednej strony na: Słowniki, Encyklopedje, Dzieła Treści Ogólnej, z drugiej zaś na: Bibljo-grafję, Księgoznawstwo, Bibljotekarstwo i Muzeologję. Tradycyj-

¹ Np. w Przewodniku Księgarskim «system podziału starano się przystosować jak najbardziej do celów praktycznych, opierając się na tradycjach polskich katalogów księgarskich i na przyjętej powszechnie metodzie ustawiania książek na półkach (w księgarniach), pragnąc, o ile możności, pogodzić to stanowisko z wymaganiami bibljografji naukowej*. T. 1, str. XXIII.