Ślimakowy układ uplastyczniający wytłaczarki składa się z zespołu mechanicznego utworzonego przez cylinder i obracający się w nim ślimak lub kilka ślimaków, zespołu nagrzewająco-ochladzającego, który tworzą grzejniki i wentylatory mocowane na cylindrze, z urządzeń sterująco-regulujących oraz urządzeń pomocniczych, na przykład układów odgazowujących lub zaworów ciśnieniowych [3,4].
Ślimaki układów uplastyczniających jednoślimakowych dzielą się na ślimaki klasyczne, ślimaki specjalne oraz ślimaki niekonwencjonalne.
W celu zapewnienia poprawnego przebiegu procesów w układzie ślimakowym, ślimak klasyczny został podzielony na następujące podstawowe strefy funkcjonalne: zasypu, zasilania, przemiany i dozowania (rys. 7).
Rys. 7. Elementy geometryczne ślimaka klasycznego: I - strefa zasypu, II - strefa zasilania, III - strefa przemiany, IV - strefa dozowania; pozostałe oznaczenia w tekście
Ślimak klasyczny jest charakteryzowany elementami geometrycznymi, którymi są: średnica D ślimaka, stosunek L/D długości części roboczej do średnicy zewnętrznej, wysokość h zwoju, skok t linii śrubowej zwoju, kąt as pochylenia linii śrubowej zwoju, szerokość e grzbietu zwoju, krotność i zwojów; zazwyczaj krotność zwojów wynosi jeden, ale mogą być ślimaki wielozwojowe, redukcja g objętości kanału, definiowana jako stosunek objętości kanału na całym obwodzie ślimaka na początku strefy zasypu do odpowiadającej objętości kanału na końcu strefy dozowania oraz czasami średnica o otworu wzdłużnego do chłodzenia ślimaka. Podstawowy zakres wartości elementów geometrycznych ślimaka klasycznego podano w tabeli.
Tabela 1 Wartości liczbowe elementów geometrycznych ślimaków
Symbol elementu geometrycznego ślimaka |
D. mm |
L/D |
h, mm |
t, mm |
cts,deg |
e, mm |
i |
8 |
0, mm |
Układ jednośli-makowy |
2-400 |
3-40 |
(0,05 -0,3)D |
(0,8- 1,2)D |
(17-18) |
0,06-0,1 )D |
1-4 |
1,0-5 |
(0,25 -0,35)D |
Potrzebną redukcję objętości kanału wynikającą z kompensacji objętości tworzywa wskutek zmiany stanu fizycznego i właściwego sprężania można w ślimaku klasycznym osiągnąć poprzez zmniejszenie skoku linii śrubowej zwo-
15