Tkanka tłuszczowa - jest niepotrzebnym balastem, ujemnie koreluje z cechami motorycznymi. Dlatego uczniowie o bardzo wysokim procencie tkanki tłuszczowej, w stosunku do całkowitej masy mięśniowej, są mniej wydolni, a ich potencjał motoryczny jest niższy.
W wieku od 1-6 lub 8 lat podskórna tkanka tłuszczowa określająca tłuszcz całkowity człowieka, zmniejsza się równomiernie, pod względem ilości bezwzględnej. Potem zaczyna powoli wzrastać, proporcjonalnie bardziej na tułowiu niż na kończynach. Wzrost tkanki tłuszczowej u dziewcząt trwa nieprzerwanie, a szczególnie wyraźnie podwyższa się od momentu uzyskania przez nie dojrzałości płciowej, której wyraźnym sygnałem jest pierwsza miesiączka.
U dziewcząt tkanka tłuszczowa gromadzi się głównie na biodrach i kończynach dolnych- zwłaszcza udach. U chłopców cecha ta w dalszych etapach wzrastania osobników męskich ulega redukcji.
Mięśnie swój szczyt pokwitaniowy osiągają mniej więcej w 3 miesiącu po szczycie pokwitaniowym wysokości ciała. Procesy rozwojowe modelują mięsnie odpowiednio do funkcji, jakie maja one spełniać. Rozwój umięśnienia wiąże się z coraz lepszym ich unerwieniem, unaczynieniem, ukrwieniem, przyrostem na długość, który towarzyszy szybkiemu rozrostowi kości. Dalsze zmiany mięśniowe - to zwiększenie się przekroju poprzecznego włókien mięśniowych, co wizualnie kojarzy się z rozrostem mięśniowym młodzieży.
Wraz z wiekiem zwiększa się indywidualne zróżnicowanie budowy mięśni. Początkowo nieznaczne, widoczne już w wieku 7-8 lat, różnice pogłębiają się poprzez bodźce ruchowe i pracę fizyczną. Aktywność ruchowa jest z jednej strony silnym bodźcem stymulującym rozrost masy mięśniowej u dzieci i u młodzieży, a z drugiej strony - czynnikiem zmniejszającym tkankę tłuszczową.
Mięsnie poddawane odpowiednim ćwiczeniom, przez skracanie swoich długości i wzmacnianie napięcia, zwiększają swoją siłę wskutek nie tylko przyrostu roboczego włókien, lecz także dzięki wytwarzaniu coraz precyzyjniejszej koordynacji napięcia mięśniowego. Systematyczne ćwiczenia fizyczne, wykonywane w sprzyjających warunkach, wpływają na lepsze ukrwienie mięśni. Zwiększenie powierzchni tych naczyń krwionośnych- to lepsze rozprowadzenie tlenu, substancji budulcowych i energetycznych, które są wykorzystywane przez poszczególne mięśnie.
Tkanka mięśniowa dziecka, w porównaniu z tkanka mięśniową osobnika dojrzałego, zawiera duży procent wody, mniejszą ilość elementów białkowych, tłuszczów i związków nieorganicznych. Wraz z wiekiem zwiększa się procentowy stosunek masy mięśni do masy ciała, i tak: u dzieci w wieku 8 lat wynosi 27 % ,
- w wieku 17-18 lat wzrasta do 44,2 %.
W procesie rozwoju osobniczego zachodzą zmiany proporcji pomiędzy częścią kurczliwą mięśnia i jego ścięgnem. Brzusieć mięśniowy, odznaczający się kurczliwością, wydłuża się do około 23-25 roku życia. Optymalne zróżnicowanie i dojrzałość tkanka mięśniowa osiąga w 18-20 roku życia.
Najwcześniej duże mięśnie kończyn i tułowia, a dopiero potem pozostałe drobne mięśnie.
W wieku od 2-4 lat bardzo intensywnie rozwija się mięsień długi grzbietu, odgrywający dużą rolę w statyce kręgosłupa. Kształtowanie się postawy ciała jest ściśle związane z rozwojem umięśnienia oraz zmianą proporcji i krzywizn kręgosłupa:
- wygiętych ku przodowi- lordozy szyjnej i lędźwiowej
- wygiętej do tyłu - kifozy piersiowej
-4-