242074284

się jeżyka niemieckiego pod biskupich

pod Nvo9 ?■ cięgu pięciu lat r. uczyc groźbę wysiedlenia ich z posiadłości

II. C 1 ę s k pod pan., owan-iem Czech

W lutym 1327 r. Kazimierz, księ&ę cieszyński, zlozyl hołd Janowi Luksemburskiemu i sta-c sie lennikiem. Z'tego czasu bo z roku 1331 .. pochodzi pierwsza wiadomośćomiejskiej szkole w Cieszynie, gr'feie w pewnym dokumencie/spor o granice, pomiędzy biskupstwem krakowskim a arcybiskupstwem ostrzygomskim na Spiszu/ występuje jako świadek Arnolc cieszyński, magister scholorum, ar świadczyłoby o. tym, mz w Cieszyńskiem istniały juz szkolą. Nie wiadomo jednak, w jakim języku uczono w tej szkole. Prawdopodobnie była to szkoła łacińska, której językiem pomocniczym byl język, polski, jeżeli koloniści niemieccy nie posiadali w Cieszynie większości.

Ogólny upadek szkolnictwu mastępil pod koniec XV wieku z

powodu obniżenia się poziomu moralnego, wsrod duchowieństwo oraz

zmiejszenic dbałości o szkoły,. Zaniedbanie to nie trwało długo.

✓

Reformator wiary chrześcijańskiej, tworfeca nowej doktryny teolo-giczno-m.oralnej Marcin Luter stwierdził, iz szkolnictwo jest najlepszym środkiem do rozpowszechniania jego zasad.

Na Slęsku Cieszyńskim po śmierci księcia Kazimierza II /1528/ nastał zupełny przewrót religijny. Za księcia Wacława i^dcrua /I540 -    579/ budowano szkoły w miastach, miasteczkach i wio

skach. Czytanie biblii dotarło i do ostatniej chaty pod Beskidami. Wyne^zek i rozpowszechnienie sztuki drukarskiej /pierwszy druk po_ski, słowa modlitwy "Ojcze Nasz", pokazał się we U-ocl® wiu w reku 1475/ spowodowały, Iż ksipzka polsko, księzk w języku ludu cieszyńskiego, stal- się odtęd jego nieodlaczuę towarzyszkę

Na Śląsku Cieszyńskim było od tego czasu w uzyc&u prawo zwyczajowev Ze względu na to, ze przy jego interpretacj.>. powstawały rożne spory, ziemianie z Cieszyńskiego, zgromadzeni 15 lipca 1590 r. na zamku w Polskiej Ostrawie, uchwalili nowy zbicr praw i organizację ziemskę K;. ęstwa Cieszyńskiego. W miejsce dotychdznsowej łacinyjio-jęsyjn niemieckiego postanowione, by język czeski, albo temu języku podobna mowa, była używana podczas przewodu, sędowego. Urzędowe zas pisma wydawane odtjd’ w języku czeskim.

Pomimo uprzywilejowania aktów dyplomatyczno-administracyj-nych możne przytoczyć parę dowodow, iz język polski w ⁺ych cza-