blach oraz nity z metali nieżelaznych. Przy nitowaniu na gorąco przyjmuje się średnicę otworu pod nity d0 = d + 1 mm, a przy nitowaniu na zimno — d0 = d 4- (0,1 -f- 0,2) mm.
Nitowanie na gorąco powoduje powstanie dość znacznych naprężeń w trzonie nitu oraz w częściach łączonych. W przypadku nitowania na zimno naprężenia te są nieznaczne, dlatego ten rodzaj nitowania może być stosowany do łączenia części wykonanych z różnych materiałów.
Połączenia nitowe z nitami zamykanymi na gorąco z reguły są stosowane przy łączeniu elementów obciążonych dużymi siłami. W połączeniach tych uwydatniają się wady złączy nitowych: osłabienie części łączonych, zwiększony ciężar, duża pracochłonność, większe koszty materiałów oraz wykonawstwa itd. Dlatego w wielu przypadkach połączenia nitowe są zastępowane przez połączenia spawane lub zgrzewane.
Rodzaje połączeń nitowych. W zależności od zastosowania połączenia nitowe dzieli się na:
• mocne, stosowane w konstrukcjach stalowych, obciążonych dużymi siiami,
• szczelne, stosowane w zbiornikach niskociśnieniowych,
• mocno-szczelne, stosowane w zbiornikach wysokociśnieniowych,
• nieznacznie obciążone, stosowane w drobnych konstrukcjach. Ze względów konstrukcyjnych połączenia nitowe dzieli się na zakładkowe i nakładkowe (rys. 2.2). Połączenie nitowe wykonane za pomocą szeregu nitów nazywa się szwem nitowym. W zależności od sposobu rozstawienia nitów rozróżnia się szwy nitowe jednorzędowe (rys. 2.2a, d) oraz wielorzędowe (rys. 2.2b,c,e).
Rys. 2.2. Połączenia nitowe: a) zakładkowe — szew jednorzędowy, b), c) zakładkowe — szew wielorzędowy, d) nakładkowe jednostronne — szew jednorzędowy, e) nakładkowe dwustronne — szew dwurzędowy
Kształty i wymiary nitów ogólnego przeznaczenia są znormalizowane. W zależności od kształtu trzpienia rozróżnia się: nity pełne (rys. 2.3), drążone (rys. 2 Aa) i rurkowe (rys. 2Ab i c).
46