244277313

Bronisław Micherda, Łukasz Górka

3. Wymagania w zakresie analizy finansowej zawarte w ustawie o rachunkowości i normach wykonywania zawodu biegłego rewidenta

Wypełnienie celów postawionych prawnie w odniesieniu do badania sprawozdania finansowego łączy się, zarówno pośrednio jak i bezpośrednio, z koniecznością przeprowadzenia w jego trakcie określonych działań analitycznych. Wskazuje na to zapis ustawy o rachunkowości, który stanowi, że: „Celem badania sprawozdania finansowego jest wyrażenie przez biegłego rewidenta opinii wraz z raportem o tym, czy sprawozdanie finansowe jest prawidłowe oraz rzetelnie i jasno przedstawia sytuację majątkową i finansową, jak też wynik finansowy badanej jednostki”¹¹. Opracowanie takiej opinii wymaga ustosunkowania się biegłego rewidenta do tych kwestii, co wydaje się niemożliwe do realizacji bez analizy i oceny skutków podejmowanych decyzji w jednostce gospodarczej.

Oprócz wyrażenia pisemnej opinii biegły rewident jest zobowiązany z mocy ustawy o rachunkowości do sporządzenia raportu na temat badania. Raport ten powinien zawierać w szczególności: „przedstawienie sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego jednostki, ze wskazaniem na zjawiska, które w porównaniu z poprzednimi okresami sprawozdawczymi w istotny sposób wpływają negatywnie na tę sytuację, a zwłaszcza zagrażają kontynuowaniu działalności przez jednostkę”¹². Również w tym przypadku wymagania stawiane przed biegłym rewidentem co do raportu z badania sprawozdania finansowego wskazują na konieczność działań analitycznych w ramach jego badania.

Rozwinięcie ustawowych regulacji dotyczących badania sprawozdania finansowego stanowią normy wykonywania zawodu biegłego rewidenta. Wypełnienie zadań postawionych w ustawie o badaniu i ogłaszaniu sprawozdań finansowych oraz o biegłych rewidentach i ich samorządzie, łączyło się z koniecznością przeprowadzenia w trakcie tego badania działań analitycznych, w tym przeprowadzenia tzw. przeglądu analitycznego¹³. Potwierdzała to tymczasowa norma nr 2 wykonywania zawodu biegłego rewidenta podczas badania rocznych sprawozdań finansowych, która szczegółowo określała zakres wskaźników finansowych zalecanych w ramach wymaganego przeglądu analitycznego (ust. 15.7 normy nr 2), podając treść poszczególnych wskaźników (załącznik nr 2 do tej normy).

Nowelizacja prawa o badaniu sprawozdania finansowego prowadzi do objęcia problematyki badania regulacjami ustawy o rachunkowości. Rozwinięcie tej problematyki w ustaleniach normy nr 2 wykonywania zawodu - opinia i raport

Art. 65 ust. 1 ustawy o rachunkowości.

Ustawa o rachunkowości, art. 65, ust. 4, p. 7.

Biuletyn nr 15, Krajowa Izba Biegłych Rewidentów, Warszawa 1994.