2711905758

212 Przemysław Śleszyński

Obliczenia wykazały następujące wartości wskaźników dla poszczególnych sekcji:

A	c	D	E	F	G	H	I	J	K	O
100,0	55,9	23,6	42,6	49,9	61,8	100,0	93,7	82,0	69,9	100,0

Powyższa analiza potwierdza wysoki stopień koncentracji przestrzennej głównych siedzib przedsiębiorstw dla dużej części sekcji.

Struktura własnościowa

W dalszej części opracowania przeanalizowano przestrzenne aspekty struktury własnościowej analizowanych przedsiębiorstw (ryc. 3). Ogólnie, na Liście 500 znalazły się 154 przedsiębiorstwa z przeważającym kapitałem państwowym (w tym 125 w całości należące do państwa), z kapitałem komunalnym - 8 (7), z kapitałem prywatnym 149 (77) oraz z kapitałem zagranicznym - 189 (83). Analiza wykazuje, że własność państwowa występuje szczególnie w przypadku przedsiębiorstw dużych (PKN Orlen SA, Polskie Sieci Elektroenergetyczne, PKO Bank Polski SA, Polskie Koleje Państwowe). Wśród 10 największych przedsiębiorstw tylko 2 miały własność w większości niepaństwową. Generalnie, państwowa własność była związana z przedsiębior-

*

stwami w południowo-wschodniej Polsce, na Górnym Śląsku oraz Pomorzu (głównie sektor produkcyjny). Stosunkowo duży był udział przedsiębiorstw kontrolowanych przez państwo w Warszawie (różne rodzaje działalności).

Analiza struktury własnościowej jest szczególnie pomocna w przypadku badania przestrzennych (regionalnych) zmian systemów własności i zarządzania. Już z pobieżnej analizy mapy struktury własnościowej wynika, że istnieją obszary, na których prywatyzacja w odniesieniu do największych przedsiębiorstw została w przeważającym stopniu dokonana. Do takich zaliczyć należy przede wszystkim firmy z województwa wielkopolskiego (85,2% przychodów przedsiębiorstw z Listy 500 kontrolowane w całości lub większości przez własność niepaństwową), świętokrzyskiego (79,8%), kujawsko-pomorskiego (76,2%) oraz warmińsko-mazurskiego (71,6%). Jednocześnie istnieje szereg gospodarczych ośrodków decyzyjnych, kontrolowanych przede wszystkim przez państwo, np. w województwie opolskim (83,6%), lubelskim (63,7%), śląskim (62,9%) oraz podkarpackim (62,7%).

Na podstawie analizy struktury własnościowej można także prześledzić kierunki napływu kapitału zagranicznego, a ściślej kształtujące się gospodarcze ośrodki decyzyjne, kontrolowane przez kapitał zagraniczny. Na przykład w województwach lubuskim, wielkopolskim i warmińsko-mazurskim ponad 60% przychodów największych przedsiębiorstw było kontrolowane przez kapitał zagraniczny (ryc. 4, tab. 6).

Większe zróżnicowanie ujawnia się przy analizie poszczególnych sekcji EKD (tab. 7). Na przykład w sekcji D w województwie dolnośląskim ponad 3/4 przychodów (według głównych siedzib) było kontrolowanych przez kapitał zagraniczny, a w sekcji J - całość w województwach łódzkim, małopolskim, pomorskim i wielkopolskim.