2906542760

138 K. KALETHA [20]

przeprowadzania eksperymentu denaturacji enzymu ma mniejsze znaczenie. Jedynie enzymy wyjątkowo mało stabilne ulegają zmianom dena-turacyjnym w tak krótkim czasie jaki jest potrzebny do przeprowadzenia eksperymentu. Jest to zjawisko rzadkie w szczególności wtedy, kiedy warunki przeprowadzania pomiarów odpowiadają optymalnym warunkom przebiegu reakcji. Przeprowadzenie pomiarów w dwu różnych stężeniach enzymu pozwala uchwycić wystąpienie tego błędu (19).

Znacznie częściej możemy mieć do czynienia z błędnym oznaczeniem parametrów kinetycznych reakcji enzymatycznej wynikającym z nieuwzględnienia hamującego wpływu nagromadzającego się produktu na przebieg enzymatycznej katalizy. Również i w tym przypadku przeprowadzenie pomiarów w kilku stężeniach substratu wyjaśnia sytuację (19). Zatem o ile nie mamy wystarczająco dokładnych informacji odnośnie ewentualności*występowania hamowania reakcji przez nagromadzający się produkt, nie wolno nam poprzestawać na dokonaniu jednego tylko pomiaru. Najlepszym sposobem postępowania, kiedy parametry kinetyczne wyznaczamy przy użyciu metod wykorzystujących pełną krzywą przebiegu reakcji jest założenie z góry możliwości popełnienia tego rodzaju błędu i przeprowadzenie pomiarów przynajmniej w dwu różnych początkowych stężeniach substratu (19). Postępowanie takie nie tylko bowiem wykluczy możliwość uzyskania błędnych oznaczeń wartości stałej Mi-chaelisa i szybkości maksymalnej reakcji, lecz także, w przypadku kiedy zaistnieje sytuacja określona w punkcie b), możliwe będzie jednoczesne wyznaczenie stałej inhibitorowej produktu reakcji.

Reasumując możemy powiedzieć, że metody wyznaczania parametrów kinetycznych reakcji enzymatycznej opierające się o scałkowaną postać równania szybkości reakcji są użyteczne i równie dobre jak stosowane powszechnie metody opierające się o wyznaczanie szybkości początkowych. Ponadto w przypadku, kiedy z powodów zasadniczych (brak dostatecznej ilości enzymu lub substratu) liczba pomiarów musi być ograniczona, metody te mogą okazać się wręcz niezastąpione.

Zaakceptowano 4.10.1978

Autor wyraża wdzięczność pro/, dr hab. Mariuszowi Zydowo za cenne uwagi i życzliwą zachętę w trakcie 'przygotowywania niniejszego artykułu.

PIŚMIENNICTWO

1.    Penasse L., (1974), „Les Enzymes: Cinetiąue et Mecanisme ćTAction”, 1 wyd., str. 20, Masson et Cie., Paris.

2.    Gutfreund H., (1965), „An Introduction to the Study of Enzymes”, 1 wyd., str. 32, Blackwell Scientific Publications, Oxford.

3.    Hyun-Jae Lee, Wilson I. B., (1971), Biochim. Biophys. Acta, 242, 519—522.

4.    A Igr a na t i I. D., (1963), Biochim. Biophys. Acta, 73, 152—155.