2906543336

-    utrudnień w korzystaniu z systemu;

-    ocen dostępności systemu lub ocen innych jego cech.

Wobec tego za miary zaspokojenia potrzeb informacyjnych w badaniach tych przyjmuje się na przykład oceny wiedzy użytkowników o systemach i usługach, z jakich mogliby korzystać, wielkości podzbioru populacji użytkowników, pozytywnie oceniających dany system lub jego elementy, zakresu, w jakim użytkownicy korzystają z różnych usług informacyjnych, źródeł informacji, zbiorów dokumentów itp. Na podstawie znajomości takich cech, jak: wiek, płeć, poziom wykształcenia, zawód, pochodzenie społeczne próbuje się wyjaśniać różnice w zachowaniach użytkowników oraz prognozov;ać ich potrzeby informacyjne. Można zaryzykować stwierdzenie, że te badania nie są w istocie badaniami potrzeb użytkowników, lecz badaniami systemów    informacyjno-wyszukiwawczych    prowadzonymi nie

wprost, lecz za pośrednictwem użytkowników. Ta orientacja ("na system") nadal cieszy się dużą popularnością, chociaż nie uwzględnia między innymi kwestii, że usługi informacyjne, nawet o szerokim zakresie i niekiedy bardzo wyrafinowane, często nie są tymi, których oczekuje użytkownik. W tym kontekście zrozumiały staje się postulat zmiany postawy badawczej z orientacji "na system" na orientację "na użytkownika"^. Oczywistym zaczyna się stawać fakt, że

^Zob. Belkin N.3 op,cit.;

Belkin N.3., Oddy R.N., Brooks H.M.fASK for information, retrieval: Part I. Background and theory.ⁿ3ournal of Documentation" 1982 nr 2 s. 61-71;

Belkin N.3., Oddy R.N., Brooks H.M.: ASK for information retrieval: Part II. Results of a Oesing Study. Journal of Documentation'1982 nr 3 s.145-164;

Cr*onin B. op.cit.;

Ford N.: Relating "information needs" to learner characteristics in higher education. "Journal of Oocumentation^M 1980 nr 2 s.99-114; 3arvelin K., Repo A.3'.: Knowledge work augmenjation and human information seeking. ⁿ3ournal of Information Science¹1982 nr 2/3 s.79-86; Robertson S.E.: Theories and models in information retrieval. ^,ł3ournal of Documentation" 1977 nr 2 s.126-148.

109