2910489312

BaTometTjczny pomiar wysokości, — Tyczenie tras. 437

b) Pomiar z użyciem przyrządu stacyjnego nadaje sie, jeżeli ua obszarze zdjęcia jest niewiele punktów nawiązania.

Mniej więcej w średniej wysokości punktów obszaru zdjęcia ustawiamy w dogodnym punkcie przyrząd stacyjny (barometr rtęciowy lub aneroid). Punkt ten, t. zw. Btacja, może znajdować sie i wewnątrz budynku, co jest szczególnie wskazane przy użyciu barometru rtęciowego; wysokość tego punktu 1\ nie wchodzi zupełnie w grę.

Pó porównaniu stanów przyrządu stacyjnego z przyrządem polowym, którym może być tylko aneroid, uzgadnia się stany obu przyrządów przez uwzględnienie odp. poprawki Btałej a aneroidu polowego. Jeden obserwator spostrzega w stałych odstępach czasu (co 15—20 min.) stan przyrządu stacyjnego, zatem B i wzgl. As i Ut> i temperatury powietrza ł_} zapisując

te daty w odpowiednich rubrykach.

Z dat tych oblicza się następnie B₀ dla poprzednio wspomnianych momentów obserwacji, -wzgl. można przy pomocy interpolacji (rachunkowej lub wykreśinej) wyznaczyć B₀ na stacji w dowolnym momencie czasu podęzas trwania pomiarów.

Obserwator drugi mierzy tymczasem na każdym punkcie, wchodzącym w rachubę, temperaturę powietrza, oraz konstatuje czas obserwacji i stan aneroidu A wraz z temperaturą przyrządu przyczem nawiązuje się przynajmniej do jednego punktu o znanej wysokości. Po ukończonym pomiarze na stacji ponownie porównuje sie odczyty na przyrządach. Różnicę w odczytach albo rozdziela sie proporcjonalnie do czasu, albo zmienia poprawkę a aueroidu polowego na średnią z wartości na początku i końcu pomiaru. Przy różnicach większych pomiar powtórzyć. Wreszcie obliczamy dla każdego punktu /?₀, a porówmywując w odpowiednim czasie B₀ na stacji, wyznaczamy ostatecznie wzniesienia poszczególnych punktów względem stacji i wzniesienia poszczególnych punktów ponad punkt nawiązania.

O ile nawiązano pomiary do kilku punktów' o znanej wysokości, należy poszczególne wzniesienia wyrównać jako sieć różnic wysokości (tak, jak sieć niwelacyjna).

Dokładność wyznaczenia wzniesień aneroidami wynosi przy niezbyt wielkich różnicach obu stacyj (do około 200 »/) średnio: 1,6—2 m.

VI. Tyczenie tras.

Uwagi wstępne. Usytuowanie trasy w terenie. Trasą nazywamy oś projektu budowli iużynierskiej, wytyczoną na gruucie. W sytuacji (rzucie poziomym) przedstawia się oś projektu w postaci prostych i krzywych (zw^r. luków kołowych).

Przed szczegółowym wytyczeniem trasy należy ją odpowiednio usytuować na gruncie. W tym celu obieramy na planie pewną liczbę punktów' poligonu osiowego, w' szczególności punkty wierzchołkowy tegoż poligonu 4 staramy się je odnaleźć na grancie.

Najlepiej sporządzić przed wejściem w pole szkic z oznaczeniem kierunków i długości (zamierzonych na planie oryginalnym), przy pomocy których odszukuje się wypomniane punkty w polu. Jako punkty i kierunki orientacyjne służą puukty i kierunki poligonową założonych poprzednio dla zdjęcia terenu, a jeżeli (z powodu łatwości terenu) nie przeprowadzano pomiarów', lecz użyto dla projektu istniejących planów' sytuacyjnych (np. katastralnych), punkty i kierunki, zaznaczone na planach, a dające się łatw'0 odszukać na fruńcie (punkty załomów’ miedz, dróg itp.).

W ten sposób otrzymane na grancie punkty oznacza się tyczkami mier-uiczemi i — po w^ryrównanin kierunków (na oko) z powydu drobnych niezgodności — wytycza każdy bok poligonu osiowego.

29*

99