2964938692

NAUKOWEGO I SPOŁECZNEGO. 139

cami, jesteśmy wespół z Tobą, Panie Ministrze, obywatelami francuskimi i z tego samego , co i Ty tytułu. Domagamy się ściśle tego, co z prawa nam się należy, czego nam odebrać Ci nie wolno... Duchowieństwo francuskie nigdy przeciw miłości ojczyzny nie zgrzeszyło; jeżeli raczysz zaglądnąć do roczników naszej historyi, to niezbicie będziesz się mógł o tem przekonać... Groźby w liście Twym zawarte mogłyby wywrzeć wpływ na niewolników, ludzi dbających o swą cześć ranie i upokarzać muszą. Żałuję, P. Ministrze, żeś tego nie zrozumiał*.. Podejrzy wasz, że duchowieństwo moje nie jest rzeczypospolitej przychylne. Nie moją rzeczą odpowiadać na tę insynuacyą; ale zaręczyć mogę, że rząd, który zapewni nam wolność, prawdziwą wolność dla wszystkich bez wyjątku; rząd taki nie będzie się potrzebował obawiać ogółu duchowieństwa francuskiego

Ciekawą jest rzeczą, że rząd nie wystąpił wprost do walki ani przeciw temu listowi, ani przeciw listom pasterskim innych biskupów. Minister Constans zwrócił podobno uwagę swych kolegów, że ogólnik ministra sprawiedliwości odbiegł zbyt daleko od pojęcia najprostszej sprawiedliwości i był w każdym razie aktem wysoce niepolitycznym, a większość rady ministeryalnej miała się w zupełności zgodzić na to zapatrywanie. Rząd francuski, pisze w tej samej myśli organ Gladstona: Pall Mail Gazette, gniewa się, że duchowieństwo nieprzychylne względem niego zajmuje stanowisko; czyż sądzi może, że takimi grzecznościami, jak okólnik Theveneta_? potrafi je dla siebie przejednać^u?

Ciężkie ciosy spadają w różnych krajach na Kościół, prześladowanie Papieża w Rzymie z dniem każdym się wzmaga; jak ciosy te odwracać, gdzie w prześladowaniu tem, nad którem zarówno bolec muszą wszyscy wierni synowie Kościoła, czerpać otuchę i siłę? Na pytania te odpowiada Ojciec św. w encyklice podpisanej w sam dzień Wniebowzięcia Najśw. Panny: „Ludzka roztro-pność i ludzkie środki nie pomogą, do Boga nam wyciągać ręce i błagać o miłosierdzie przez przyczyuę Matki Bożej i opiekuna Chrystusowego, a zarazem opiekuna Kościoła, św. JózefaW tym celu dołączył, a raczej zamknął Papież swą encyklikę, prześliczną modlitwą do św. Józefa, której słowami wszyscy wierni na świecie całym, modlą się już dziś wspólnie, za „krwią Przenajświętszą zakupione, Chrystusowe dziedzictwo“.

Ks. Jan Badem.