7648595022

NAUKOWEGO I SPOŁECZNEGO. *- 139

odpowiedź daje następny ustęp petersburskiego dziennika Don. zacytowany z uznaniem przez urzędowy organ Młodoczechów Naród ni, Listy:

„Wszystkie narody słowiańskie powinnyby się połączyć z Czechami w celu uczczenia pamięci Husa. Nauka Husa jest, rzec można, identyczną z nauką prawosławnej cerkwi rosyjskiej. Prawosławni Słowianie czcząc Husa, przyczyniliby się do złączenia ze sobą we wierze ludu czeskiego^.

Niemniej się cieszą i nie małe w ruchu husyckim pokładają nadzieje wszelkiej barwy i kroju ateusze, liberali, protestanci. Zażarty centralista, a zatem nieprzyjaciel Słowian, profesor Suess wygłosił w Donauclub, nagłą miłością dla Czech przejęty, wspaniały panegiryk na cześć Husa, „wielkie światło swego kraju, najlepszego syna swego narodufi. Protestancki związek pragski ogłosił w Nar o dnieli Listach oświadczenie, że protestanci. mieszkający w Pradze, łączą się calem sercem z sejmową manifest a cyą na cześć Husa. Pochwały te, z takich ust pły n ąc e , dość chyb a wyr aź ni e o dp o wi a cl aj ą , na śmiesz ną wymówkę Staroczechów, że w Husie uczcić chcą tylko i wyłącznie patryotę, Czecha, a nie herezyarchę. „Tern samem pra

wem

pisze słusznie katolicki Czech

mogliby katolicy nie

mieccy stawiać w Niemczech pomniki Lutrowi, wmawiając w siebie, że składają hołd reformatorowi języka, a nie fundatorowi protestantyzmu. Niemało trzeba użyć sofistyki, aby udowodnić, że można Lutra, Husa, GL Bruno podzielić na dwóch różnych ludzi: uczonego i wroga Kościoła. Staroczesi starają się tylko takiemi rozróżnieniami jakkolwiek zakryć i wytłumaczyć, że się Nowohusytoin w niewolę oddali . . . Finis Alt-czecldae! ~

Niebezpieczeństwo doszło do najwyższego stopnia; może widok roztwierającej się pod nogami przepaści, może te urągające okrzyki weselne rozlicznych nieprzyjaciół, przebudzą konserwatywnych Czechów, i przekonają ich, że półśrodkami i koncesyami nie czas już wałczyć, że złą obrali drogę, chcąc zjednać sobie rewolucyę oddaniem jej na pastwę najsilniejszej obrony i samej podstawy społecznego porządku — religii.