2964938699

146 SPRAWOZDANIE Z KUCHU RELIGIJNEGO,

szczają inni zakonnicy i nawet świeccy k-erycy. Co tydzień we wtorek odbywa się tam publiczna dysputa z teologii i filozofii, na którą wstęp wolny mają wszyscy kapłani i duchowni.

Prócz tego przemieszkuje tu niemal cała prowincya sycylijskich Jezuitów, niegdyś względnie dostatnia, dziś w wiełkiem ubóstwie żyjąca. Gorzej jeszcze dla nich, bo brak im pola do pracy. Mają wprawdzie konwikt na Gozo, a w nim do stu uczniów, ale kazań miewać, ani spowiedzi słuchać nie mogą, gdyż nie posiadają języka krajowego, a zawsze spodziewając się powrócić do dawnych siedzib, nie troszczą się, by się go nauczyć.

Rząd angielski, zagwarantowawszy, po zajęciu wysp, tych mieszkańcom wolność religijną i wszystkie przywileje, sumiennie dotrzymywał swego przyrzeczenia. W najmniejszej rzeczy nie starał się on ścieśnić tej swobody, nie stawiał żadnych przeszkód kapłanom, ani wiernym w zachowaniu odwiecznych zwyczajów w obchodach religijnych, owszem z zasady protegował Kościół katolicki we wszystkiem. Jako dowód tego przyjaznego usposobienia niech posłuży wypadek, którego sam byłem świadkiem. 19 marca b. r. miał przybyć świeżo prekonizowany biskup J. Eks. Mgsr Piotr Pace, z Rzymu do Malty. Dzień przedtem odpłynęła wojenna fregata 1-wszej klasy do Syrakuz, wysłana po biskupa z rozkazu gubernatora. O godz. 3-ciej po południu miał okręt zawinąć do portu. Godzinę przedtem dzwony całej Malty dawały znać o tern i cała ludność zgromadziła się w porcie i po ulicach, które mi miał przyjeżdżać. W istocie w oznaczonym czasie ukazała się „Temera-ria^tt w porcie, którą przywitały salwy innego wojennego okrętu. Zaledwo stanął okręt, podpłynęły liczne łodzie, a między niemi łódź gubernatora, by przewieść go na ląd, gdzie go czekał komendant portów, jenerałowie, duchowieństwo i reprezeutacya ludności. Kiedy biskup wstępował na ląd, odezwały się nowe salwy portowej bateryi, a w pobliżu czekał powóz gubernatora, by go przewieść do pałacu biskupiego. Takich honorów nie dozna żaden biskup w kraju nawet katolickim.

Z drugiej strony jednak wyznać trzeba, że i szkody nie mało przynoszą Anglicy Kościołowi katolickiemu. Dość powiedzieć, że na Malcie, znajduje się dwadzieścia jeden lóż massońskich. Wszystkie należą i składają się z Anglików, Włosi bowiem mają tu je-