NAUKOWEGO I SPOŁECZNEGO. 147
dnę tylko lożę, której nazwy nawet nie podają Almanaki i która tu pono wcale nie prosperuje. A w obec tego, czy nie grozi niebezpieczeństwo Maltańczykom, zwłaszcza tym, co żyją w bliższej styczności z Anglikami, łatwo osądzie.
Z innych wyznań mają tu protestanci swe dwa kościoły w Yalecie, a Muzułmanie swój meczet z cmentarzem. Co roku spora liczba ich przejeżdża przez Maltę, jadąc do Męki lub z niej wracając. Przed laty kilkunastu cholera panująca na wyspie zabrała ich wielu z tego świata. Nie mając gdzie pogrzebać ciał swoich współwyznawców, musieli się postarać o założenie cmentarza, przyczem i meczet sobie wystawili. Pogrzeby swe odprawiają zawsze nocą, gdyż w dzień doznawali za wiele przeszkód od chłopaków, a nawet ludności, która zbyt nietoleratnie względem nich postępowała Skoiło tylko bowiem pokazał się pochód pogrzebowy na ulicy, zgraje chłopców i uliczników szły za nim, szydząc z nich i rzucając kamieniami. Podobnie i Żydzi mają tu swoje okopisko, choć się na bóżnicę dotąd nie zdobyli. Ale od niejakiego czasu poczęli i oni napływać do Malty. Głownem ich siedliskiem jest Sticma.
Ks Zdzisław Bartkiewicz.
Nieznajomość stosunków panujących w Rumunii. — Najnowsze książki o tym kraju. — Zachowanie się rządu względem katolików, — Usposobienie prawosławnych Rumuńczyków dla katolickiego Kościoła. — Polemika religijna. — Prawosławni biskupi. — Duchowieństwo katolickie i jego prace. — Trudności i niebezpieczeństwa grożące katolikom. — Katolickie kościoły i szkoły.
Rumun ja, czyli właściwie Romenja choc złączona kolejami i telegrafami z Europą, choc mnóstwo wspólnych interesów wiąże
1 W języku krajowym pisze się Romania, ale wymawia się Ronienia. Polskie r RumuniLt, „Rumunja“ wzięło prawdopodobnie początek z włoskiego, a na żadnych racyonalnych podstawach nieopartego sposobu wymawiania tych wyrazów. Ponieważ jednak oba u w Rumunja, pozyskały już u nas prawo obywatelstwa, więc i my nadal w tej pracy ustępując zwyczajowi z krzywdą, filologicznych względów, używać ich będziemy.