Nawozy sztuczne
Pierwsze doświadczenia z nawozami sztucznymi przeprowadził już około 1660 roku
niemiecki chemik i lekarz Johann R. Glauber. Używał on siarczanu sodu, tzw. soli
glauberskiej.
Ale stosować właściwie nawozów sztucznych i produkować je na skalę fabryczną zaczęto
dopiero w połowie XIX wieku. Zostały one wprowadzone do powszechnego użytku w
rolnictwie przede wszystkim dzięki niemieckiemu chemikowi Justusowi Liebigowi. W 1840
roku ogłosił on tzw. mineralną teorię odżywiania roślin, według której roślina pobiera z
gleby mineralne składniki pokarmowe za pomocą korzeni, natomiast węgiel wchłania z
powietrza w postaci dwutlenku węgla. Jako nawóz fosforowy Liebig zaproponował
fosforan wapniowy otrzymywany prze działanie kwasem siarkowym na zmielone kości.
Już w 1842 roku Anglik John B. Lawes opatentował przemysłową metodę otrzymywania
nawozu fosforowego, nazwanego superfosfatem, w wyniku działania kwasem siarkowym
na zawierające fosfor związki mineralne. W następnym roku Lawes założył w Deptford
Creek koło Londynu pierwszą fabrykę superfosfatów, która około 1870 roku wytwarzała
już 40 000 ton tych nawozów rocznie.
Innym nawozem sztucznym był azotan potasu, czerpany z odkrytych wtedy bogatych złóż
tzw. saletry chilijskiej. Wkrótce zapotrzebowanie na nawozy azotowe stało się w Europie
tak duże, że dostawy saletry z odległego Chile nie mogły go zaspokoić.
Z myślą o uniezależnieniu się od tych dostaw na początku XX wieku rozpoczęto
poszukiwania technicznych metod otrzymywania kwasu azotowego przy wykorzystaniu
azotu atmosferycznego.
W latach 1903-1904 Kristian O. Birkeland w Norwegii i Ignacy Mościcki w Szwajcarii
ogłosili metody wiązania azotu w łuku elektrycznym. Ich prace legły u podstaw przemysłu
nawozów sztucznych.