2. STATYSTYKA PUBLICZNA
2. STATYSTYKA PUBLICZNA
2. STATYSTYKA PUBLICZNA
2. STATYSTYKA PUBLICZNA
OFFICIAL STATISTICS
OFFICIAL STATISTICS
OFFICIAL STATISTICS
OFFICIAL STATISTICS
Prof. Dr Franciszek Kubiczek
Prof. Dr Franciszek Kubiczek
Prof. Dr Franciszek Kubiczek
Prof. Dr Franciszek Kubiczek
Rok akademicki 2011/2012
e-mail: [e-mail]
ŚWIATOWY DZIEC
STATYSTYKI
ŚWIATOWY DZIEC
STATYSTYKI
ŚWIATOWY DZIEC
STATYSTYKI
ŚWIATOWY DZIEC
STATYSTYKI
Zgodnie z Rezolucją Zgromadzenia Ogólnego Organizacji Narodów Zjednoczonych
z dnia 10 czerwca 2010 r. ustanowiony został Światowy Dzień Statystyki w dniu
20 paz
dziernika 2010 roku pod hasłem  Świętowania wielu osiągnięć statystyki
publicznej i podstawowych wartości słu\
by publicznej, integralności statystyki
i profesjonalizmu .
PODSTAWY PRAWNE
PODSTAWY PRAWNE
PODSTAWY PRAWNE
PODSTAWY PRAWNE
Ustawa z 21 paz
dziernika 1919 r. o organizacji statystyki administracyjnej,
Dekret z 30 kwietnia 1946 r. o organizacji statystyki państwowej i o Głównym
Urzędzie Statystycznym,
Ustawa z 15 lutego 1962 r. o organizacji statystyki państwowej,
Ustawa z 26 lutego 1982 r. o statystyce państwowej,
Ustawa z 24 maja 1989 r. o zmianie ustawy o statystyce państwowej,
Ustawa z 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej.
Uwaga: w większości krajów u\
ywana jest nazwa statystyka oficjalna
USTAWA z DNIA 29 CZERWCA 1995
USTAWA z DNIA 29 CZERWCA 1995
USTAWA z DNIA 29 CZERWCA 1995
USTAWA z DNIA 29 CZERWCA 1995
O STATYSTYCE PUBLICZNEJ
O STATYSTYCE PUBLICZNEJ
O STATYSTYCE PUBLICZNEJ
O STATYSTYCE PUBLICZNEJ
Statystyka publiczna to ogólnokrajowy system:
Zbierania danych statystycznych, ich gromadzenia i przechowywania
Opracowywania analiz społeczno-gospodarczych i prognoz, zwłaszcza demograficznych
Ogłaszania, udostępniania i rozpowszechniania wyników badań statystycznych jako
oficjalnych danych statystycznych
Finansowana ze środków bud\
etu państwa.
2
STATYSTYKA PUBLICZNA
STATYSTYKA PUBLICZNA
STATYSTYKA PUBLICZNA
STATYSTYKA PUBLICZNA
Statystyka publiczna zapewnia rzetelne, obiektywne i systematyczne informowanie:
społeczeństwa, organów państwa i administracji publicznej oraz podmiotów
gospodarki narodowej o sytuacji: ekonomicznej, demograficznej, społecznej oraz
środowiska naturalnego
Badania statystyki publicznej mogą dotyczyć:
ka\
dej dziedziny \
ycia społecznego i gospodarczego i występujących w nim zjawisk
dających się obserwować i analizować z wykorzystaniem metod statystycznych
3
OBOWI
ZKI GUS
OBOWI
ZKI GUS
OBOWI
ZKI GUS
OBOWI
ZKI GUS
(CSO  CENTRAL STATISTICAL OFFICE)
(CSO  CENTRAL STATISTICAL OFFICE)
(CSO  CENTRAL STATISTICAL OFFICE)
(CSO  CENTRAL STATISTICAL OFFICE)
Wyniki obliczeń, opracowań i analiz - dokonanych na podstawie zebranych
w publicznych badaniach statystycznych są powszechnie dostępne.
Statystyka publiczna zapewnia powszechny dostęp do wynikowych informacji
statystycznych na zasadach:
Równoprawności  ka\
dy (osoba fizyczna, podmiot gospodarczy, nauka) ma
dostęp do informacji
Równorzędności  nieskrępowany dostęp do ka\
dej informacji
Równoczesności  dostęp do informacji o jednakowej dla wszystkich dacie
5
OBOWI
ZKI STATYSTYCZNE WOBEC GUS
OBOWI
ZKI STATYSTYCZNE WOBEC GUS
OBOWI
ZKI STATYSTYCZNE WOBEC GUS
OBOWI
ZKI STATYSTYCZNE WOBEC GUS
Podmiotów gospodarczych (sprawozdania, meldunki i ankiety)
Organów administracji publicznej (administracyjne z
ródła danych)
- the information system of public administration
Narodowy Bank Polski
Organy prowadzące rejestry urzędowe (sądowe - KRS, ubezpieczenia społeczne  ZUS
i KRUS, podatnika - NIP, ewidencji ludności - PESEL, gminy - działalności gospodarczej,
udzielania zezwoleń i koncesji, gruntów, budynków itp..)
Nieodpłatnie !
6
PREZES GUS - ZADANIA
PREZES GUS - ZADANIA
PREZES GUS - ZADANIA
PREZES GUS - ZADANIA
Rozpoznawanie potrzeb informacyjnych
Propozycje do projektów programów badań statystycznych
Organizowanie i prowadzenie badań oraz ustalenie ich metodologii
Przeprowadzanie spisów powszechnych (ludności co 10 lat i rolnych co 5 lat),
powoływanie rachmistrzów spisowych
Opracowywanie standardowych klasyfikacji, nomenklatur i definicji podstawowych
kategorii
Udostępnianie wyników badań statystycznych w tym podstawowych wielkości i wskaz
ników
Opracowywanie prognoz demograficznych oraz prognoz gospodarczych
i społecznych
Prowadzenie krajowych rejestrów urzędowych
Opracowywanie statystycznych porównań międzynarodowych
Współpraca międzynarodowa
7
Statystyka sa
Statystyka dla samorządu terytorialnego
" W GUS działa Departament Badań Regionalnych i Środowiska
[e-mail]
" W GUS powstał Bank Danych Regionalnych i Lokalnych (BDR): zawiera 20 tysięcy
zmiennych opisujących sytuację społeczno-gospodarczą (ok. 900 tysięcy
zmiennych z zakresu bud\
etów JST) i stan środowiska  prezentowanych w
szeregach czasowych od 1995 r.
" We wszystkich urzędach statystycznych (w ka\
dym województwie) powołane
zostały Ośrodki badań regionalnych
" W US w Bydgoszczy powstał Ośrodek Obsługi Statystycznej Administracji Lokalnej
[e-mail]
" W US we Wrocławiu powstał Ośrodek Statystyki Samorządów Terytorialnych
[e-mail]
7
Statystyka sa
Statystyczne Vademecum Samorządowca 2010
" W listopadzie 2010 r. GUS wydał Statystyczne Vademecum Samorządowca 2010
(SVS 2010);
" Komplet aktualnych materiałów informacyjnych o poszczególnych jednostkach
terytorialnych: miejscowościach, gminach, powiatach, obszarach
metropolitalnych i województwach.
" Obejmie:
" Portrety terytorium (finanse publiczne, rynek pracy, pomoc społeczna,
infrastruktura, bezpieczeństwo publiczne i gospodarka przestrzenna)
" Informację o statystyce publicznej
" Informację  Jak korzystać z BDL?
" Informację o NSP 2011,
" Wybrane opracowania i foldery dot. poszczególnych jednostek terytorialnych
7
PREZES GA
ÓWNEGO URZ
DU STATYSTYCZNEGO
PREZES GA
ÓWNEGO URZ
DU STATYSTYCZNEGO
PREZES GA
ÓWNEGO URZ
DU STATYSTYCZNEGO
PREZES GA
ÓWNEGO URZ
DU STATYSTYCZNEGO
Jest centralnym organem administracji rządowej
Podlega bezpośrednio Prezesowi Rady Ministrów
Prezesem GUS jest obecnie prof. dr hab. Janusz Witkowski, dotychczasowy wiceprezes
GUS
8
GUS - ORGANIZACJA
GUS - ORGANIZACJA
GUS - ORGANIZACJA
GUS - ORGANIZACJA
GA
ÓWNY URZAD STATYSTYCZNY
GA
ÓWNY URZAD STATYSTYCZNY
GA
ÓWNY URZAD STATYSTYCZNY
GA
ÓWNY URZAD STATYSTYCZNY
Urzędy Statystyczne
(w ka\
dym województwie)
Centralny Ośrodek Informatyki
Statystycznej
Zakład Wydawnictw Statystycznych
Centralna Biblioteka Statystyczna
im. Stefana Szulca
9
GUS - ADRESY
GUS - ADRESY
GUS - ADRESY
GUS - ADRESY
00 - 925 Warszawa,
Centralne Informatorium statystyczne
Al. Niepodległości 208
tel. [phone], fax. [phone]
tel. [phone]
e-mail: [e-mail]
www.stat.gov.pl
Informacja statystyczna o danych UE:
Centralna Biblioteka Statystyczna
[e-mail]
(z czytelnią) tel. [phone]
www.statlibr.stat.gov.pl
Automatyczna informacja telefoniczna:
wynagrodzenia (22) 608 31 35
indeksy cenowe (22) 608 31 36
Kiosk z wydawnictwami statystycznymi
tel. [phone]
10
UDOST
PNIANIE INFORMACJI STATYSTYCZNYCH
UDOST
PNIANIE INFORMACJI STATYSTYCZNYCH
UDOST
PNIANIE INFORMACJI STATYSTYCZNYCH
UDOST
PNIANIE INFORMACJI STATYSTYCZNYCH
Bezpośrednia obsługa klienta:
- Centralne Informatorium Statystyczne w GUS
tel. [phone]
Obsługa pisemnych zamówień:
- Departament Udostępniania Informacji w GUS
Al. Niepodległości 208, 00 - 925 Warszawa,
tel. [phone]
Informacja elektroniczna:
www.stat.gov.pl
Automatyczna Informacja Statystyczna:
- wynagrodzenia w gospodarce narodowej i w sektorze przedsiębiorstw
tel. [phone]
- wskaz
niki cen towarów i usług konsumpcyjnych
tel. [phone]
12
ADRESY INTERNETOWE
ADRESY INTERNETOWE
ADRESY INTERNETOWE
ADRESY INTERNETOWE
" Eurostat: www.epp.eurostat.ec.europa.eu (Urząd Statystyczny UE)
" WTO: www.wto.org (Światowa Organizacja Handlu)
" OECD: www.oecd.org (Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju)
" MFW: www.imf.org (Międzynarodowy Fundusz Walutowy)
" ONZ: www.un.org/esa/population (Organizacja Narodów Zjednoczonych -
Sekcja Statystyki Ludności)
" MG: www.mg.gov.pl (Ministerstwo Gospodarki)
" MSZ: www.polskawue.gov.pl (Ministerstwo Spraw Zagranicznych)
" MRR: www.mrr.gov.pl (Ministerstwo Rozwoju Regionalnego)
" CIE: www.cie.gov.pl (Centrum Informacji Europejskiej)
11
GUS-HISTORIA
GUS-HISTORIA
GUS-HISTORIA
GUS-HISTORIA
Księstwo Warszawskie  1810 r. Biuro Statystyczne (podlegało MSW)
Królestwo Polskie  1887 r. Warszawski Komitet Statystyczny
(na jego bazie w 1918 r. powstał GUS)
Zabór Austriacki (Galicja)  1873 r. Krajowe Biuro Statystyki we Lwowie
Zabór Pruski  1805 r. Królewsko-Pruskie Biuro Statystyczne w Berlinie
13
GUS-HISTORIA cd
GUS-HISTORIA cd
GUS-HISTORIA cd
GUS-HISTORIA cd
13.07.1918 r.  Reskrypt Rady Regencyjnej o utworzeniu i organizacji GUS
(podległy MSW)
- pierwszy dyrektor GUS: prof. Józef Buzek (1918  1929)
- w 2008 r. obchodzono 90-lecie GUS
1945 r.  wznowienie działalności po II wojnie światowej pierwszy prezes
 prof. Stefan Szulc (1945-1949)
1800 r.  Francja  pierwszy centralny urząd statystyczny w świecie, niektóre z
ródła
podają Szwecję w 1796 r.
14
RADA STATYSTYKI - ZADANIA
RADA STATYSTYKI - ZADANIA
RADA STATYSTYKI - ZADANIA
RADA STATYSTYKI - ZADANIA
(THE STATISTICAL COUNCIL)
(THE STATISTICAL COUNCIL)
(THE STATISTICAL COUNCIL)
(THE STATISTICAL COUNCIL)
Organ opiniodawczo-doradczy działający przy Premierze
Opracowuje projekt rocznego programu badań statystycznych do decyzji Rządu
z uwzględnieniem celowości, niezbędności i społecznej u\
yteczności
Rekomenduje nowe i cykliczne badania o szerokim zasięgu i długiej perspektywie
Ocenia realizację rocznych programów badań statystycznych
Opiniuje wydatki bud\
etowe na statystykę publiczną
15
RADA STATYSTYKI - SKA
AD
RADA STATYSTYKI - SKA
AD
RADA STATYSTYKI - SKA
AD
RADA STATYSTYKI - SKA
AD
Kadencja 5- letnia, IV kadencja od lipca 2007 r.
Wchodzą przedstawiciele administracji publicznej, samorządu terytorialnego, NBP,
związków zawodowych, pracodawców, organizacji społecznych i samorządu
gospodarczego oraz nauk społecznych i ekonomicznych
Skład powołuje Premier na wniosek w.w. organizacji  obecnie 19 osób
Przewodniczącego wybiera Rada w tajnym głosowaniu spośród swoich członków
Przewodniczącym Rady IV kadencji jest Jan Guz.
Przewodniczącym I i III kadencji był prof. dr Franciszek Kubiczek (10 lat)
Sekretarzem Rady jest od początku jej powstania  mgr Antoni śurawicz
16
NAUKOWA RADA STATYSTYCZNA
NAUKOWA RADA STATYSTYCZNA
NAUKOWA RADA STATYSTYCZNA
NAUKOWA RADA STATYSTYCZNA
The Scientific Statistical Council
Organ doradczy Prezesa GUS w sprawach metodologii badań statystycznych
Kadencja 5-letnia
Przewodniczący Rady: prof. dr hab. Aleksander Welfe
Członek Rady: prof. dr Franciszek Kubiczek
PROGRAM BADAC
STATYSTYCZNYCH
PROGRAM BADAC
STATYSTYCZNYCH
PROGRAM BADAC
STATYSTYCZNYCH
PROGRAM BADAC
STATYSTYCZNYCH
zawiera:
Badania stałe pozwalające na ciągłą obserwację podstawowych dziedzin \
ycia
Badania cykliczne, w tym zwłaszcza spisy powszechne
Badania konieczne dla wykonania zobowiązań międzynarodowych
17
ROCZNY PROGRAM BADAC
STATYSTYCZNYCH
ROCZNY PROGRAM BADAC
STATYSTYCZNYCH
ROCZNY PROGRAM BADAC
STATYSTYCZNYCH
ROCZNY PROGRAM BADAC
STATYSTYCZNYCH
dostępny w internecie www.stat.gov.pl
Temat badania
Organ wykonujący (GUS w 80%, inne resorty 20% )
Rodzaj badania (pełne lub niepełne)
Zakres przedmiotowy i podmiotowy
y
ródła danych ( w tym administracyjna baza danych)
Obowiązki statystyczne; od 2009 r. firmy zatrudniające powy\
ej 5 pracowników
dostarczają dane wyłącznie drogą elektroniczną  wg rozporządzenia Rady
Ministrów w sprawie programu badań statystycznych na rok 2009, pozostałe mogą
jeszcze w formie papierowej .
Rodzaje wynikowych informacji (roczniki, biuletyny, tablice wynikowe, elektroniczne
nośniki danych)
Formy i terminy ich udostępniania
Koszty badań statystycznych i z
ródła ich pokrycia
18
STATYSTYKA STOSUNKÓW MI
DZYNARODOWYCH
STATYSTYKA STOSUNKÓW MI
DZYNARODOWYCH
STATYSTYKA STOSUNKÓW MI
DZYNARODOWYCH
STATYSTYKA STOSUNKÓW MI
DZYNARODOWYCH
W PUBLIKACJACH GUS
W PUBLIKACJACH GUS
W PUBLIKACJACH GUS
W PUBLIKACJACH GUS
Rocznik Statystyki Międzynarodowej 2009  co 3 lata
Kwartalnik Statystyki Międzynarodowej (tylko w internecie)
Rocznik Statystyczny RP 2011 - rocznie  dział XX  handel zagraniczny 12 tablic
i dział XXVII  Przegląd międzynarodowy: 111 tablic
Mały Rocznik Statystyczny 2011  rocznie  dział 16  handel zagraniczny 6 tablic
i dział 21  przegląd międzynarodowy 66 tablic
Rocznik Statystyczny Handlu Zagranicznego 2011  rocznie
Obroty towarowe handlu zagranicznego  kwartalnik
19
STATYSTYKA REGIONALNA
STATYSTYKA REGIONALNA
STATYSTYKA REGIONALNA
STATYSTYKA REGIONALNA
W PUBLIKACJACH GUS
W PUBLIKACJACH GUS
W PUBLIKACJACH GUS
W PUBLIKACJACH GUS
Rocznik Statystyczny RP 2011 - rocznie
Mały Rocznik Statystyczny 2011  rocznie
Rocznik Statystyczny Województw 2011  rocznie
Bud\
ety Jednostek Samorządu Terytorialnego
Mienie gmin i powiatów
Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej województw - kwartalnik
Rocznik Statystyczny Województwa
Województwo  podregion, powiaty, gminy
19
BADANIA STATYSTYKI PUBLICZNEJ MOG
BYĆ PROWADZONE
BADANIA STATYSTYKI PUBLICZNEJ MOG
BYĆ PROWADZONE
BADANIA STATYSTYKI PUBLICZNEJ MOG
BYĆ PROWADZONE
BADANIA STATYSTYKI PUBLICZNEJ MOG
BYĆ PROWADZONE
Na zasadzie obowiązku (obligatory basis), z tym \
e obowiązek taki na osobę
fizyczną mo\
e nało\
yć tylko ustawa, nie mo\
e on dotyczyć rasy, wyznania, \
ycia
osobistego oraz poglądów filozoficznych i politycznych
Na zasadzie dobrowolnej (optional basis) - doświadczenia zachodnie
20
BADANIA S
PROWADZONE:
BADANIA S
PROWADZONE:
BADANIA S
PROWADZONE:
BADANIA S
PROWADZONE:
Jako
Jako badania pełne (complete surveys)
Jako
Jako
całej zbiorowości, w tym spisy powszechne
- Spisy powszechne przeprowadza się na mocy ustawy
Jako
Jako badania reprezentacyjne (sample surveys)
Jako
Jako
na wylosowanej lub dobranej celowo próbie danej zbiorowości
21
DANE JEDNOSTKOWE
DANE JEDNOSTKOWE
DANE JEDNOSTKOWE
DANE JEDNOSTKOWE
(UNIT DATA)
(UNIT DATA)
(UNIT DATA)
(UNIT DATA)
Dane osobowe (personal data) dające się powiązać z konkretną osobą
fizyczną
Dane indywidualne (individual data) dające się powiązać z konkretnym
podmiotem gospodarki narodowej
23
TAJEMNICA STATYSTYCZNA
TAJEMNICA STATYSTYCZNA
TAJEMNICA STATYSTYCZNA
TAJEMNICA STATYSTYCZNA
(STATISTICAL CONFIDENTIALITY)
(STATISTICAL CONFIDENTIALITY)
(STATISTICAL CONFIDENTIALITY)
(STATISTICAL CONFIDENTIALITY)
Dane jednostkowe, zgodnie z ustawą o statystyce publicznej, regulacjami prawnymi
Unii Europejskiej (w ramach Europejskiego Systemu Statystycznego) oraz zaleceniami i
standardami Komisji Statystycznej ONZ, uzyskane w drodze postępowania
statystycznego są poufne i podlegają szczególnej ochronie;
Za złamanie zasady tajemnicy statystycznej Ustawa o statystyce publicznej przewiduje
sankcje karne (art. 54);
Mogą być wykorzystane wyłącznie do analiz statystycznych i operatów do badań
reprezentacyjnych;
Publikowane dane statystyczne nie mogą być zidentyfikowane z daną osobą lub
podmiotem (problem agregacji);
Sprawozdania statystyczne, w których znajdują się dane jednostkowe podmiotów są
pochodną dokumentów i informacji pozostających w dyspozycji tych podmiotów.
24
POWSZECHNY SPIS ROLNY 2010
POWSZECHNY SPIS ROLNY 2010
POWSZECHNY SPIS ROLNY 2010
POWSZECHNY SPIS ROLNY 2010
Podstawy prawne:
Ustawa z dnia 17 lipca 2009 r. o powszechnym spisie rolnym w 2010 r.
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej nr 1166/2008
z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie badań struktury gospodarstw rolnych i
badania metod produkcji rolnej.
CELE PSR
CELE PSR 2010
CELE PSR
CELE PSR
Dostarczenie informacji z dziedziny rolnictwa w zakresie i terminach określonych
przez Komisję Europejską,
Zapewnienie bazy informacyjnej o gospodarstwach rolnych i związanym z nimi
gospodarstwach domowych, koniecznej dla realizacji krajowej, regionalnej i lokalnej
polityki rolnej i społecznej na wsi,
Analiza zmian, jakie zaszły w rolnictwie w latach 2002-2010,
Wykonanie zobowiązań Polski w zakresie dostarczenia informacji dla potrzeb innych
ni\
Eurostat organizacji międzynarodowych (FAO, OECD i inne),
Aktualizacja pospisowa statystycznego rejestru gospodarstw rolnych i leśnych,
a tym samym przygotowanie operatów do ró\
notematycznych badań
reprezentacyjnych z zakresu rolnictwa (w latach następnych).
DATA PSR I METODY BADAWCZE
DATA PSR I METODY BADAWCZE
DATA PSR I METODY BADAWCZE
DATA PSR I METODY BADAWCZE
Spis odbył się wg stanu na 30 czerwca 2010 r. o godz. 24.00
Spis został przeprowadzony w dniach od 1 września do 31 paz
dziernika 2010
r. 
Spis przeprowadza się jako badanie pełne i reprezentacyjne:
1. pełne w gospodarstwach rolnych prowadzących przez osoby fizyczne działalność
rolniczą na powierzchni co najmniej 1 ha i w szczególnych przypadkach tak\
e
poni\
ej oraz przez osoby prawne
2. badanie reprezentacyjne w odniesieniu do gospodarstw poni\
ej 1 ha oraz
w gospodarstwach, w których nie prowadzi się działalności rolniczej.
METODY ZBIERANIA DANYCH SPISOWYCH
METODY ZBIERANIA DANYCH SPISOWYCH
METODY ZBIERANIA DANYCH SPISOWYCH
METODY ZBIERANIA DANYCH SPISOWYCH
1. pobieranie danych ze z
ródeł administracyjnych (systemy informacyjne
administracji publicznej),
2. samospis internetowy, polegający na sprawdzeniu w określonym terminie danych
uzyskanych ze z
ródeł administracyjnych i ich skorygowaniu oraz uzupełnieniu
brakujących informacji,
3. wywiad telefoniczny prowadzony przez ankietera statystycznego wspomagany
programem komputerowym CATI (Computer Assisted Telephon Interview) ,
4. wywiad realizowany przez rachmistrza spisowego u u\
ytkownika gospodarstwa
rolnego, rejestrowany na urządzeniach typu hand-held.
NARODOWY SPIS POWSZECHNY LUDNOŚCI I MIESZKAC
2011
NARODOWY SPIS POWSZECHNY LUDNOŚCI I MIESZKAC
2011
NARODOWY SPIS POWSZECHNY LUDNOŚCI I MIESZKAC
2011
NARODOWY SPIS POWSZECHNY LUDNOŚCI I MIESZKAC
2011
Podstawy prawne:
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej nr 763/2008 z
dnia 9 lipca 2008 r. w sprawie spisów powszechnych ludności i mieszkań,
Ustawa o narodowym spisie powszechnym ludności i mieszkań w 2011 r. z dnia 4
marca 2010 r.
CELE NSP 2011
CELE NSP 2011
CELE NSP 2011
CELE NSP 2011
Uzyskanie wiedzy na temat zmian zachodzących w procesach demograficznych
i społecznych, m. in. ze względu na wzmo\
one migracje po akcesji Polski do UE,
Wyniki spisu będą wykorzystane bezpośrednio dla statystyki publicznej jako baza dla
budowy operatów losowania do dalszych badań reprezentacyjnych prowadzonych na
próbie gospodarstw domowych,
W spisie istotne będzie uzyskanie informacji o zagadnieniach, które były objęte
spisem w 2002 r., co pozwoli na zachowaniu szeregów czasowych
i porównywalności z wynikami z poprzednich spisów.
DATA I METODY BADAWCZE
DATA I METODY BADAWCZE
DATA I METODY BADAWCZE
DATA I METODY BADAWCZE
NSP był przeprowadzony wg stanu na 31 marca 2011 r. o godz. 24.00
NSP został przeprowadzony w dniach od 1 kwietnia do 30 czerwca 2011 r.
Spis przeprowadza się w formie elektronicznej jako badania pełne i
reprezentacyjne.
METODY ZBIERANIA DANYCH SPISOWYCH
METODY ZBIERANIA DANYCH SPISOWYCH
METODY ZBIERANIA DANYCH SPISOWYCH
METODY ZBIERANIA DANYCH SPISOWYCH
Pobranie danych z administracyjnych systemów informacyjnych,
Samospis internetowy, polegający na zaakceptowaniu lub korekcie w określonym
terminie danych pozyskanych z systemów informacyjnych,
Wywiad telefoniczny wspomagany programem komputerowym prowadzony przez
ankietera statystycznego CATI (Computer Assisted Telephon Interview)
Wywiad rejestrowany na przenośnym urządzeniu elektronicznym prowadzonym
przez rachmistrza spisowego CAPI (Computer Assisted Personal Interview)
REJESTRY URZ
DOWE PROWADZONE PRZEZ GUS
REJESTRY URZ
DOWE PROWADZONE PRZEZ GUS
REJESTRY URZ
DOWE PROWADZONE PRZEZ GUS
REJESTRY URZ
DOWE PROWADZONE PRZEZ GUS
(OFFICIAL REGISTERS)
(OFFICIAL REGISTERS)
(OFFICIAL REGISTERS)
(OFFICIAL REGISTERS)
REGON TERYT
REGON TERYT
REGON TERYT
REGON TERYT
podziału terytorialnego kraju,
podmiotów gospodarki narodowej,
obejmuje: obejmuje systemy:
- Nazwę i adres
- Identyfikatorów i nazw jednostek
-
-
-
podziału administracyjnego
- Formę prawną i własności
- Rodzaj działalności
- Identyfikatorów i nazw miejscowości
- Daty powstania, rozpoczęcia
- Rejonów statystycznych i obwodów
i zakończenia działalności
spisowych
- Liczbę pracujących (informacja poufna)
- Identyfikacji adresowej ulic,
budynków i mieszkań
25
KRAJOWY REJESTR URZ
DOWY PODMIOTÓW
KRAJOWY REJESTR URZ
DOWY PODMIOTÓW
KRAJOWY REJESTR URZ
DOWY PODMIOTÓW
KRAJOWY REJESTR URZ
DOWY PODMIOTÓW
GOSPODARKI NARODOWEJ - REGON
GOSPODARKI NARODOWEJ - REGON
GOSPODARKI NARODOWEJ - REGON
GOSPODARKI NARODOWEJ - REGON
Rejestr REGON jest bie\
ąco aktualizowanym zbiorem informacji
o podmiotach gospodarki narodowej prowadzonym w systemie
informatycznym w postaci centralnej bazy danych oraz
terenowych baz danych.
Funkcjonuje od 17.10.1975 r.
26
KRAJOWY REJESTR URZ
DOWY PODMIOTÓW
KRAJOWY REJESTR URZ
DOWY PODMIOTÓW
KRAJOWY REJESTR URZ
DOWY PODMIOTÓW
KRAJOWY REJESTR URZ
DOWY PODMIOTÓW
GOSPODARKI NARODOWEJ - REGON
GOSPODARKI NARODOWEJ - REGON
GOSPODARKI NARODOWEJ - REGON
GOSPODARKI NARODOWEJ - REGON
Rejestr REGON :
słu\
y osiągnięciu spójności identyfikacyjnej podmiotów gospodarki narodowej wpisywanych
do innych urzędowych rejestrów i systemów informacyjnych administracji publicznej,
słu\
y jednolitości opisów stosowanych w nomenklaturze pojęciowej i klasyfikacyjnej we
wszystkich urzędowych rejestrach i systemach informacyjnych administracji publicznej,
dostarcza ogólnej charakterystyki działających w gospodarce narodowej podmiotów
w przekrojach: terytorialnym, własnościowym, rodzajów działalności, form prawnych itp.,
umo\
liwia sporządzanie wykazu adresów działających podmiotów,
jest podstawą do tworzenia baz i banków danych o podmiotach gospodarki narodowej,
stanowi główne z
ródło zasilania bazy jednostek wybieranych do badań statystycznych.
26/2
PODMIOTY OBJ
TE REJESTREM REGON
PODMIOTY OBJ
TE REJESTREM REGON
PODMIOTY OBJ
TE REJESTREM REGON
PODMIOTY OBJ
TE REJESTREM REGON
Wpisowi do rejestru REGON podlegają wszystkie :
osoby prawne,
jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej,
osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą
(w tym prowadzące indywidualne gospodarstwa rolne),
jednostki lokalne wy\
ej wymienionych podmiotów.
27
DANE OBJ
TE REJESTREM REGON
DANE OBJ
TE REJESTREM REGON
DANE OBJ
TE REJESTREM REGON
DANE OBJ
TE REJESTREM REGON
Nazwa i adres siedziby, a w przypadku osób fizycznych prowadzących działalność
gospodarczą - dodatkowo nazwisko i imiona oraz miejsce
zamieszkania i identyfikator systemu ewidencji ludności,
Forma prawna i forma własności,
Wykonywana działalność, w tym rodzaj przewa\
ającej działalności,
Data powstania, rozpoczęcia, zawieszenia , zakończenia działalności,
Nazwa organu rejestrowego lub ewidencyjnego, nazwa rejestru (ewidencji)
i nadany przez ten organ numer,
Liczba pracujących oraz w przypadku gospodarstwa rolnych powierzchnia ogólna
i u\
ytków rolnych (informacja poufna  nieudostępniana 
niezbędna dla zaklasyfikowania podmiotu do grupy wielkościowej)
28
REGON
REGON
REGON
REGON
Ka\
demu podmiotowi nadawany jest niepowtarzalny numer identyfikacyjny regon.
Numer identyfikacyjny podmiotu gospodarki narodowej składa się z 9 cyfr
przypisanych osobie prawnej, jednostce organizacyjnej nie mającej osobowości
prawnej lub osobie fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą.
Osiem pierwszych cyfr numeru stanowi liczbę porządkową, a dziewiąta cyfrę kontrolną.
29
REGON
REGON
REGON
REGON
ZASADY UDOST
PNIANIA DANYCH Z REJESTRU
ZASADY UDOST
PNIANIA DANYCH Z REJESTRU
ZASADY UDOST
PNIANIA DANYCH Z REJESTRU
ZASADY UDOST
PNIANIA DANYCH Z REJESTRU
Rejestr REGON jest jawny i powszechnie dostępny.
Rejestr REGON jest dostępny w formie wydawanych okresowo katalogów wybranych grup
podmiotów wpisanych do rejestru oraz udostępnianych na indywidualne odpłatne
zamówienia wyciągów z rejestru.
30
REGON
REGON
REGON
REGON
Z rejestru REGON mogą być udostępniane o podmiocie następujące dane:
numer identyfikacyjny
nazwa: (pełna lub skrócona),
kod lokalizacji (województwo, powiat, gmina, miejscowość siedziby, ulica),
adres siedziby łączność bezpośrednia (telefon, fax),
forma prawna (podstawowa, szczególna),
forma własności,
wykonywana działalność, w tym rodzaj przewa\
ającej działalności,
daty: powstania, rozpoczęcia działalności, jej zawieszenia, odwieszenia lub zakończenia.
Informacje z rejestru REGON mogą być udostępniane przez urzędy statystyczne lub przez Główny Urząd
Statystyczny zło\
eniu pisemnego zamówienia na adres:
Urzędu statystycznego danego województwa, Departamentu Udostępniania Informacji GUS.
30/2
REGON  2010 r.
REGON  2010 r.
REGON  2010 r.
REGON  2010 r.
Z rejestru REGON na koniec 2010 r. wynika, \
e liczba podmiotów wpisanych do
rejestru wynosiła 3.909,8 tys., tj. o 4,5% więcej ni\
na koniec 2009 r. (gdy
odnotowano jej spadek o 0,4%).
Podmioty sektora prywatnego stanowiły 96,9% ogólnej liczby podmiotów (3.787,8 tys., czyli
więcej o 4,6%). W sektorze tym 77,7% stanowiły osoby fizyczne prowadzące działalność
gospodarczą. 98,3% prowadziły firmy o zatrudnieniu < 10 osób.
W 2010 r. do rejestru wpisano 402 tys. nowych podmiotów, tj. o 15% więcej ni\

wpisano w 2009 r. W tym\
e roku wykreślono z rejestru 237,7 tys. podmiotów, tj. o
33,5% mniej ni\
w roku poprzednim.
Du\
y wpływ na tak znaczne zmiany liczby podmiotów wpisywanych i wykreślonych miała
aktualizacja rejestru związana z wprowadzeniem nowej klasyfikacji PKD 2007.
30/2
KRAJOWY REJESTR URZ
DOWY PODZIAA
U
KRAJOWY REJESTR URZ
DOWY PODZIAA
U
KRAJOWY REJESTR URZ
DOWY PODZIAA
U
KRAJOWY REJESTR URZ
DOWY PODZIAA
U
TERYTORIALNEGO KRAJU - TERYT
TERYTORIALNEGO KRAJU - TERYT
TERYTORIALNEGO KRAJU - TERYT
TERYTORIALNEGO KRAJU - TERYT
Rejestr TERYT obejmuje systemy:
identyfikatorów i nazw jednostek podziału administracyjnego,
identyfikatorów i nazw miejscowości,
rejonów statystycznych i obwodów spisowych,
identyfikacji adresowej ulic, nieruchomości, budynków i mieszkań.
31
TERYT
TERYT
TERYT
TERYT
Identyfikatory rejestru TERYT:
stanowią obowiązujący standard identyfikacji terytorialnej dla organów prowadzących
urzędowe rejestry i systemy informacyjne administracji publicznej,
są stosowane w innych ewidencjach, rejestrach i systemach odnoszących się do jednostek
terytorialnych umo\
liwiając integrację danych gromadzonych w tych systemach,
mogą być stosowane w zakresie pełnym lub częściowym, w zale\
ności od potrzeb danego
rejestru lub systemu,
umo\
liwiają opracowywanie i prezentowanie zjawisk społeczno-ekonomicznych
w przekrojach o ró\
nym stopniu szczegółowości, tj.: województw, powiatów, gmin,
dzielnic i delegatur w gminach miejskich, rejonów statystycznych i obwodów spisowych,
obrębów stosowanych w ewidencji gruntów i budynków, miejscowości i ulic, a tak\
e
w podziale na miasta i wieś.
32
TERYT
TERYT
TERYT
TERYT
Rejestr TERYT podlega aktualizacji z następującą częstotliwością:
systemy: identyfikatorów i nazw jednostek podziału administracyjnego,
identyfikatorów i nazw miejscowości, centralny katalog ulic, a tak\
e system
identyfikacji adresowej ulic, nieruchomości, budynków i mieszkań w części
dotyczącej nazw miejscowości i ulic oraz numeracji porządkowej nieruchomości
i budynków - na bie\
ąco,
system rejonów statystycznych i obwodów spisowych oraz identyfikacji adresowej
ulic, nieruchomości, budynków i mieszkań w zakresie:
- przyrostów i ubytków budynków i mieszkań - kwartalnie,
- podziału na rejony statystyczne i obwody spisowe - co najmniej raz w roku.
33
ZASADY UDOST
PNIANIA DANYCH Z TERYTU
ZASADY UDOST
PNIANIA DANYCH Z TERYTU
ZASADY UDOST
PNIANIA DANYCH Z TERYTU
ZASADY UDOST
PNIANIA DANYCH Z TERYTU
Rejestr terytorialny jest jawny.
Dane z rejestru TERYT dotyczące obszaru jednego województwa udostępniają urzędy
statystyczne, zbiory o zasięgu ponadwojewódzkim udostępniane są przez GUS po zło\
eniu
pisemnego zamówienia na adres:
Departament Udostępniania Informacji
Al. Niepodległości 208, 00 - 925 Warszawa
tel. [phone] fax [phone], email: [e-mail]
34
ZASADY UDOST
PNIANIA DANYCH Z TERYTU
ZASADY UDOST
PNIANIA DANYCH Z TERYTU
ZASADY UDOST
PNIANIA DANYCH Z TERYTU
ZASADY UDOST
PNIANIA DANYCH Z TERYTU
Dane z rejestru terytorialnego udostępniane są na bie\
ąco w formie:
wyciągów ze zbiorów informatycznych:
systemu identyfikatorów i nazw jednostek podziału administracyjnego,
systemu identyfikatorów i nazw miejscowości,
systemu rejonów statystycznych i obwodów spisowych,
systemu identyfikacji adresowej ulic, nieruchomości, budynków i mieszkań,
centralnego katalogu ulic
na nośniku papierowym lub magnetycznym;
odrysów z map przebiegu granic podziału na rejony statystyczne i obwody spisowe;
34/2
KLASYFIKACJE i NOMENKLATURY (CLASSIFICATIONS and NOMENCLATURES)
KLASYFIKACJE i NOMENKLATURY (CLASSIFICATIONS and NOMENCLATURES)
KLASYFIKACJE i NOMENKLATURY (CLASSIFICATIONS and NOMENCLATURES)
KLASYFIKACJE i NOMENKLATURY (CLASSIFICATIONS and NOMENCLATURES)
Polska Klasyfikacja Działalności - (PKD-2007)  Rozporządzenie Rady Ministrów RP z 24-12-2007,
zmienione rozporządzeniem RM z 1 .04. 2009 r.
Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług - (PKWiU-2008) - Rozporządzenie Rady Ministrów RP z
29-10-2008 r.
Klasyfikacja Środków Trwałych  (KŚR)  Rozporządzenie Rady Ministrów RP z 30-12-1999 r.
Polska Klasyfikacja Obiektów Budowlanych  (PKOB)  Rozporządzenie Rady Ministrów z
30-12-1999 r.
Nomenklatura Jednostek Terytorialnych do Celów Statystycznych  (NTS)  Rozporządzenie
Parlamentu i Rady UE 1059 z 26 maja 2003 r. zmienione rozporządzeniem 176 z 20-02-2008 r.
Nomenklatura Towarowa i Statystyczna Handlu Zagranicznego - (PCN)  Rozporządzenie
Komisji Europejskiej 1539/2006; nowelizowane corocznie
Polska Klasyfikacja Edukacji  Rozporządzenie Rady Ministrów RP z 6-05-2003 r.
Klasyfikacja zawodów i specjalności dla potrzeb rynku pracy oraz zakresu jej
stosowania  Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 27-04-2010 r.
Systematyka Form Prawno-Organizacyjnych SFPO.
Wyjaśnień udziela: Ośrodek Standardów Klasyfikacyjnych Urzędu Statystycznego w A
odzi:
e-mail: [e-mail]
35
KLASYFIKACJE: ZASTOSOWANIA OBOWI
ZKOWE
KLASYFIKACJE: ZASTOSOWANIA OBOWI
ZKOWE
KLASYFIKACJE: ZASTOSOWANIA OBOWI
ZKOWE
KLASYFIKACJE: ZASTOSOWANIA OBOWI
ZKOWE
w statystyce publicznej
w ewidencji i dokumentacji w przedsiębiorstwach
w rachunkowości
w urzędowych rejestrach
w systemach informacyjnych administracji publicznej
36
NOMENKLATURA JEDNOSTEK TERYTORIALNYCH
NOMENKLATURA JEDNOSTEK TERYTORIALNYCH
NOMENKLATURA JEDNOSTEK TERYTORIALNYCH
NOMENKLATURA JEDNOSTEK TERYTORIALNYCH
DO CELÓW STATYSTYCZNYCH- NTS
DO CELÓW STATYSTYCZNYCH- NTS
DO CELÓW STATYSTYCZNYCH- NTS
DO CELÓW STATYSTYCZNYCH- NTS
(NOMENCLATURE OF TERRITORIAL UNITS FOR STATISTICS  NUTS)
(NOMENCLATURE OF TERRITORIAL UNITS FOR STATISTICS  NUTS)
(NOMENCLATURE OF TERRITORIAL UNITS FOR STATISTICS  NUTS)
(NOMENCLATURE OF TERRITORIAL UNITS FOR STATISTICS  NUTS)
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 26 maja 2003 r. w sprawie
ustanowienia wspólnej klasyfikacji jednostek terytorialnych do celów statystycznych - NUTS
Poziom
NTS  0 Polska
krajowy
Poziom NTS  1 Regiony (3-7 mln osób)-grupy województw (6)
regionalny
NTS  2 Województwa (0,8-3 mln osób)  województwa (16)
NTS  3 Podregiony (0,15-0,8 mln osób) grupy powiatów (66)
Poziom
NTS  4 Powiaty i miasta na prawach powiatu (373) LAU.1
lokalny
NTS  5 Gminy (2498) LAU.2 (Local administrative unit)
Jest to podział nieadministracyjny !!
Dana jednostka terytorialna mo\
e być zaklasyfikowana na kilku poziomach NUTS
37
NOMENKLATURA JEDNOSTEK TERYTORIALNYCH DLA CELÓW
NOMENKLATURA JEDNOSTEK TERYTORIALNYCH DLA CELÓW
NOMENKLATURA JEDNOSTEK TERYTORIALNYCH DLA CELÓW
NOMENKLATURA JEDNOSTEK TERYTORIALNYCH DLA CELÓW
STATYSTYCZNYCH - NTS
STATYSTYCZNYCH - NTS
STATYSTYCZNYCH - NTS
STATYSTYCZNYCH - NTS
(NOMENCLATURE OF TERRITORIAL UNITS FOR STATISTICS NUTS)
(NOMENCLATURE OF TERRITORIAL UNITS FOR STATISTICS NUTS)
(NOMENCLATURE OF TERRITORIAL UNITS FOR STATISTICS NUTS)
(NOMENCLATURE OF TERRITORIAL UNITS FOR STATISTICS NUTS)
Stosowane dla funduszy strukturalnych i innych funduszy unijnych
(ich udział w PKB nie mo\
e przekroczyć 4%).
W ramach NTS  3 wyodrębnia się ponadto dla celów prowadzenia polityki
regionalnej obszary problemowe:
1. Obszary przemysłowe
2. Obszary rolnicze
3. Gęsto zaludnione obszary miejskie
4. Obszary zale\
ne od rybołówstwa
38
PODZIAA
NA REGIONY NUTS (NTS)
PODZIAA
NA REGIONY NUTS (NTS) 1
PODZIAA
NA REGIONY NUTS (NTS)
PODZIAA
NA REGIONY NUTS (NTS)
I
I
I
I Region centralny - łódzkie i mazowieckie
II Region południowy - małopolskie i śląskie
II
II
II
III
III Region wschodni - lubelskie, podkarpackie, świętokrzyskie i podlaskie
III
III
IV Region północno-zachodni - wielkopolskie, lubuskie i zachodniopomorskie
IV
IV
IV
V Region południowo-zachodni - dolnośląskie i opolskie
V
V
V
VI Region północny - kujawsko-pomorskie, warmińsko - mazurskie i pomorskie
VI
VI
VI
39
Produkt krajowy brutto na 1 mieszkańca w 2005 r.
WYSZCZEGÓLNIENIE Ludność w tys.
z ł Polska=100 UE=100 max/min
POLSKA 38 115,6 25 767 100 51,3 x
Region 1 (Centralny) 7 744,0 35 090 136,2 69,3 x
A
ódzkie 2 555,9 23 666 91,8 47,1 1
Mazowieckie 5 188,5 40 817 158,4 81,2 1,72
Region 2 (Południowy) 7 933,2 25 412 98,6 50,6 x
Małopolskie 3 279,0 21 989 85,3 43,7 1
Śląskie 4 654,1 27 792 107,9 55,3 1,26
Region 3 (Wschodni) 6 731,8 18 236 70,8 36,3 x
Lubelskie 2 166,2 17 591 68,3 35 1
Podkarpackie 2 097,3 17 789 69 35,4 x
Świętokrzyskie 1 275,6 19 274 74,8 38,3 1,1
Podlaskie 1 192,7 19 075 74 37,9 x
Region 4 (Północno-zachodni) 6 087,6 25 824 100,2 51,4 x
Wielkopolskie 3 386,9 27 553 106,9 54,8 1,19
Zachodniopomorskie 1 692,3 23 924 92,8 47,6 x
Lubuskie 1 008,5 23 241 90,2 46,2 1
Region 5 (Południowo-zachodni) 3 915,5 25 215 97,8 50,2 x
Dolnośląskie 2 878,4 26 620 103,3 53 1,25
Opolskie 1 037,1 21 347 82,8 42,5 1
Region 6 (Północny) 5 703,2 22 874 88,8 45,5 x
Kujawsko-pomorskie 2 066,1 22 474 87,2 44,7 x
Warmińsko-mazurskie 1 426,2 19 709 76,5 39,2 1
Pomorskie 2 210,9 25 308 98,2 50,4 1,28
Produkt krajowy brutto na 1 mieszkańca w 2007 r.
WYSZCZEGÓLNIENIE Ludność w tys. 2009
z ł Polska=100 UE=100 max/min
POLSKA 38 167,3 30 873 100 54,4 x
Region 1 (Centralny) 7 764,0 42 452 137,5 74,9 x
A
ódzkie 2 541,8 28 371 91,9 50 1
Mazowieckie 5 222,2 49 415 160,1 87,1 1,74
Region 2 (Południowy) 7 939,0 30 160 97,7 53,2 x
Małopolskie 3 298,3 26 456 85,7 46,7 1
Śląskie 4 640,7 32 761 106,1 57,8 1,24
Region 3 (Wschodni) 6 718,8 21 775 70,5 38,4 x
Lubelskie 2 157,2 20 913 67,7 36,9 1
Podkarpackie 2 101,7 20 829 67,5 36,7 x
Świętokrzyskie 1 270,1 23 741 76,9 41,9 1,14
Podlaskie 1 189,7 22 896 74,2 40,4 x
Region 4 (Północno-zachodni) 6 111,5 30 183 97,8 53,2 x
Wielkopolskie 3 408,3 32 266 104,5 56,9 1,18
Zachodniopomorskie 1 693,2 27 708 89,8 48,9 x
Lubuskie 1 010,0 27 350 88,6 48,2 1
Region 5 (Południowo-zachodni) 3 907,7 31 457 101,9 55,5 x
Dolnośląskie 2 876,6 33 567 108,7 59,2 1,31
Opolskie 1 031,1 25 609 82,9 45,2 1
Region 6 (Północny) 5 726,3 26 801 86,8 48 x
Kujawsko-pomorskie 2 069,1 26 801 86,8 47,3 x
Warmińsko-mazurskie 1 427,1 22 961 74,4 40,5 1
Pomorskie 2 230,1 30 396 98,5 53,6 1,32
PODZIAA
NA 6 REGIONÓW STATYSTYCZNYCH NUTS 1
PODZIAA
NA 6 REGIONÓW STATYSTYCZNYCH NUTS 1
PODZIAA
NA 6 REGIONÓW STATYSTYCZNYCH NUTS 1
PODZIAA
NA 6 REGIONÓW STATYSTYCZNYCH NUTS 1
41
UE Regiony: 20 najbogatszych i 20 najubo\
szych
UE Regiony: 20 najbogatszych i 20 najubo\
szych
UE Regiony: 20 najbogatszych i 20 najubo\
szych
UE Regiony: 20 najbogatszych i 20 najubo\
szych
1. Wg danych za 2008 r. PKB na mieszkańca wg PPS wynosiło 25.100 euro;
2. Jeśli PKB UE = 100, to najbogatszy region to Inner London (UK) i posiada PKB = 343% a
najubo\
szy to Severozapaden (BG) i posiada PKB = 28%.
3. 20 najbogatszych regionów posiada PKB na mieszkańca w relacji do średniej UE od 145%
- Aland FI do 343% - Inner London UK. Wśród nich spośród UE 10 występuje tylko Praga
(CZ)  172%.
4. 40 regionów przekracza 125% średniej PKB w UE 27, w tym 10 regionów RFN, 5 w
Niderlandach, po 5 w Austrii i Wielkiej Brytanii.
5. 20 najubo\
szych regionów posiada PKB na mieszkańca w relacji do średniej UE od 28% -
Severozapaden BG do 45% Świętokrzyskie i Centru RO. Wszystkie nale\
ą do UE 10. Wśród
nich występują a\
5 województw polskich (Podkarpackie i Lubelskie 39%, Podlaskie
41%, Warmińsko-Mazurskie 42% i Świętokrzyskie 45%)
38
UE Regiony: PKB wg PPS na mieszkańca < 75% średniej UE
UE Regiony: PKB wg PPS na mieszkańca < 75% średniej UE
UE Regiony: PKB wg PPS na mieszkańca < 75% średniej UE
UE Regiony: PKB wg PPS na mieszkańca < 75% średniej UE
1. Wg danych za 2008 r. 64 regiony na łączną liczbę 271 (NUTS 2)
posiada PKB na mieszkańca poni\
ej 75% średniej UE 27.
2. W UE 10 występuje takich 47 regionów, w tym 13 regionów z
Bułgarii i Rumunii.
3. Wśród nich występuje 15 polskich województw (poza
mazowieckim).
4. W UE 15 występuje 17 regionów < 75%; po 4 we Włoszech i
Portugalii, po 3 w Grecji i Francji (departamenty zamorskie), 2 w
Wielkiej Brytanii i 1 w Hiszpanii.
38
UE 27: NUTS 0 = NUTS 1 = NUTS 2
UE 27: NUTS 0 = NUTS 1 = NUTS 2
UE 27: NUTS 0 = NUTS 1 = NUTS 2
UE 27: NUTS 0 = NUTS 1 = NUTS 2
1. W UE 27: Cypr, Estonia, Litwa, A
otwa, Luksemburg i
Malta wg nomenklatury NUTS występuje jednocześnie na
poziomie kraju (NUTS 0), makroregionu (NUTS 1) i
regionu (NUTS 2).
2. W Irlandii i Słowenii występują tylko po 2 makroregiony
(NUTS 1) będące jednocześnie regionami (NUTS 2).
38
STATYSTYKA LUSTRZANA (1)
STATYSTYKA LUSTRZANA ( )
STATYSTYKA LUSTRZANA ( )
STATYSTYKA LUSTRZANA ( )
Statystyka danego zjawiska (procesu) prowadzona przez dwa kraje (regiony itp.)
Handel zagraniczny: eksport z kraju A do kraju B jest jednocześnie importem kraju B
z kraju A
Turystyka: wyjazd turysty z kraju A do kraju B jest przyjazdem turysty do kraju B
z kraju A
Migracje ludności: emigracja ludności z kraju A do kraju B jest imigracją do kraju B
z kraju A
Podstawowy wymóg spójności statystyki kraju A i kraju B dot. tych samych zjawisk
42
STATYSTYKA LUSTRZANA (2)
STATYSTYKA LUSTRZANA (2)
STATYSTYKA LUSTRZANA (2)
STATYSTYKA LUSTRZANA (2)
HANDEL ZAGRANICZNY
HANDEL ZAGRANICZNY
HANDEL ZAGRANICZNY
HANDEL ZAGRANICZNY
Wg Statistisches Bundesamt:
Wg Głównego Urzędu Statystycznego:
Import Niemiec z Polski:
Eksport Polski do Niemiec:
13.425 mln $ (98,7%)
13.248 mln $
Eksport Niemiec do Polski:
Import Polski z Niemiec:
15.234 mln $ (88%)
13.402 mln $
43
STATYSTYKA LUSTRZANA (3)
STATYSTYKA LUSTRZANA (3)
STATYSTYKA LUSTRZANA (3)
STATYSTYKA LUSTRZANA (3)
HANDEL ZAGRANICZNY
HANDEL ZAGRANICZNY
HANDEL ZAGRANICZNY
HANDEL ZAGRANICZNY
Wg Głównego Urzędu Statystycznego: Wg Dyrekcji Generalnej Statystyki Litwy:
Eksport Polski na Litwę: Import Litwy z Polski:
933 mln $ 355 mln $ (263%)
Import Polski z Litwy: Eksport Litwy do Polski:
187 mln $ 191 mln $ (108,8%)
44
STATYSTYKA LUSTRZANA (4): WNIOSKI
STATYSTYKA LUSTRZANA (4): WNIOSKI
STATYSTYKA LUSTRZANA (4): WNIOSKI
STATYSTYKA LUSTRZANA (4): WNIOSKI
GUS przystąpił do projektu Eurostatu dot. poprawy jakości statystyki handlu
zagranicznego w ramach programu EDICOM II (Electronic Data Interchange in Commerce)
Grupy robocze pracują nad zmniejszeniem lub całkowitym wyeliminowaniem asymetrii
miedzy obrotami handlowymi wykazywanymi przez statystyki krajów członkowskich UE
Prowadzone te\
będą  lustrzane porównania statystyk miedzy Polską a krajami spoza
UE (tzw. kraje trzecie)
45
RACHUNKI SATELITARNE (1)
RACHUNKI SATELITARNE ( )
RACHUNKI SATELITARNE ( )
RACHUNKI SATELITARNE ( )
Obok systemu rachunków narodowych (SNA) prowadzone są tak\
e rachunki
satelitarne
Celem tych rachunków jest pomiar działalności gospodarczej dla tych sektorów, które
nie są podsystemami w SNA, lecz są bardzo rozgałęzionymi (satelitarnymi).
W Polsce (a tak\
e w krajach OECD) takie rachunki prowadzi się dla turystyki,
nauki (B+R) i zdrowia. Prowadzone są takie prace metodologiczne nad rachunkami dla
kultury
Rachunki te są cennym narzędziem dla polityki gospodarczej i podmiotów działających
w danym sektorze. Stwarzają mo\
liwość adekwatnych porównań międzynarodowych.
46
RACHUNEK SATELITARNY TURYSTYKI (2)
RACHUNEK SATELITARNY TURYSTYKI (2)
RACHUNEK SATELITARNY TURYSTYKI (2)
RACHUNEK SATELITARNY TURYSTYKI (2)
Podstawowy cel: ustalenie wkładu turystyki w gospodarkę narodową na podstawie
takich parametrów makroekonomicznych, jak: wartość dodana, produkcja globalna,
spo\
ycie turystyczne, zatrudnienie i akumulacja.
Stronę popytową tworzą wydatki konsumpcyjne uczestników ruchu turystycznego
(rezydentów i nierezydentów).
Stronę poda\
ową stanowią wszystkie wyroby i usługi (produkowane przez rezydentów),
które nabywane są w ramach wydatków turystycznych.
47
RACHUNEK SATELITARNY TURYSTYKI (3)
RACHUNEK SATELITARNY TURYSTYKI (3)
RACHUNEK SATELITARNY TURYSTYKI (3)
RACHUNEK SATELITARNY TURYSTYKI (3)
W 2006 r. spo\
ycie turystyczne wyrobów i usług wynosiło 38 mld zł
Przeciętna liczba pracujących w turystyce wynosiła 627,5 tys. osób, tj.5% ogólnej
liczby pracujących w kraju.
Oszacowany turystyczny PKB wyniósł w 2006 r. 24,8 mld zł, czyli 2,33% PKB w
całej gospodarce.
48
RACHUENK SATELITARNY NAUKI (B+R)
RACHUENK SATELITARNY NAUKI (B+R)
RACHUENK SATELITARNY NAUKI (B+R)
RACHUENK SATELITARNY NAUKI (B+R)
Rachunek obejmuje pełne rozmiary nakładów na badania naukowe i prace
rozwojowe w ujęciu przedmiotowym, niezale\
nie od typu jednostki, w której zostały
one poniesione i od podstawowego rodzaju jej działalności.
Wg rachunku za 1997 r.  całkowite nakłady na B+R w relacji do PKB stanowiły 0,72%
(średnia dla UE  1,84%, średnia dla OECD  2,17%).
Wskaz
nik zatrudnienia w tym sektorze na 1000 mieszkańców wyniósł 4,9
(w RFN  11,7, w Holandii  8,5, Japonii  13,3, lecz w krajach średniorozwiniętych:
Hiszpanii  5,4, Czechy  4,5).
49
NARODOWY RACHUNEK ZDROWIA WG METODOLOGII OECD
NARODOWY RACHUNEK ZDROWIA WG METODOLOGII OECD
NARODOWY RACHUNEK ZDROWIA WG METODOLOGII OECD
NARODOWY RACHUNEK ZDROWIA WG METODOLOGII OECD
Cel: szczegółowa analiza wydatków na ochronę zdrowia wg z
ródeł finansowania,
dostawcy usług oraz funkcji usług i dóbr medycznych;
Metodologia Narodowych Rachunków Zdrowia (NRZ) została opracowana przez OECD
w 2000 r. i opublikowana w podręczniku  A System of Health Accounts .
Efektem rachunków jest zbiór wzajemnie ze sobą powiązanych tablic obrazujących
wydatki na ochronę zdrowia.
50
NARODOWY RACHUNEK ZDROWIA WG METODOLOGII OECD
NARODOWY RACHUNEK ZDROWIA WG METODOLOGII OECD
NARODOWY RACHUNEK ZDROWIA WG METODOLOGII OECD
NARODOWY RACHUNEK ZDROWIA WG METODOLOGII OECD
W tablicach zawarte są informacje o tym:
1. Za co płacimy (funkcje dóbr i usług)
2. Do kogo trafiają środki finansowe (dostawcy usług i dóbr ochrony zdrowia:
3. Kto wydaje pieniądze na ochronę zdrowia (płatnik).
NRZ Umo\
liwia porównania międzynarodowe
Udział wydatków bie\
ących na ochronę zdrowia w PKB wyniósł w 2008 roku 7%
(1.213 $ PPP/mieszkańca), w 2000 r. udział ten wynosi 5,5% (583$). A
ącznie z
wydatkami powiązanym z ochroną zdrowia (w tym na inwestycje) udział ten wynosił
w 2008 r.  9,72%PKB.
Udział wydatków prywatnych w łącznych wydatkach wyniósł 27,8%.
Dla porównania w Austrii udział ten wyniósł 10,5% (3.970$/mieszkańca, 3,3 razy więcej ni\

w Polsce), w USA 16% (7.538$/mieszkańca, 6,2 razy więcej ni\
w Polsce);
w Niemczech 10,5% (3.737$/mieszkańca)
50
WYDATKI NA OCHRON
ZDROWIA W WYBRANYCH KRAJACH OECD
WYDATKI NA OCHRON
ZDROWIA W WYBRANYCH KRAJACH OECD
WYDATKI NA OCHRON
ZDROWIA W WYBRANYCH KRAJACH OECD
WYDATKI NA OCHRON
ZDROWIA W WYBRANYCH KRAJACH OECD
A: w USD PPP na mieszkańca
B: w % PKB
C: udział wydatków publicznych w %
A A B B C C
2000 2008 2000 2008 2000 2008
Lp
Kraje
( 1 ) ( 2 ) ( 3 ) ( 4 ) ( 5 ) ( 6 )
$ $ % % % %
1
Austria 2824 3970 9,9 10,5 76,8 76,9
2
Belgia 2377 3995 8,6 11,1
3
Rep. Czeska 980 1781 6,5 7,1 90,3 82,5
4
Finlandia 1853 3008 7,2 8,4 71,1 74,2
5
Francja 2542 3696 10,1 11,2 79,4 77,8
6
Niemcy 2671 3737 10,3 10,5 79,7 76,8
7
Polska 583 1213 5,5 7,0 70,0 72,2
8
Słowacja 603 1770 5,5 8,0 89,4 67,8
9
Szwecja 2283 3470 8,2 9,4 84,9 81,9
10
USA 4704 7538 13,6 16,0 43,2 46,5
11
Wielka Brytania 1833 3129 7,0 8,7 79,3 82,6
12
Węgry 852 1437 6,9 7,3 70,7 71,0
13 50
Włochy 2052 2870 8,1 9,1 72,5 77,2
RACHUNKI NARODOWE
RACHUNKI NARODOWE
RACHUNKI NARODOWE
RACHUNKI NARODOWE
System rachunków narodowych ONZ
(System of National Accounts SNA 2008)
 Organizacja Narodów Zjednoczonych ONZ www.unstats.un.org
 Międzynarodowy Fundusz Walutowy MFW (International Monetary Fund IMF)
www.imf.org
 Bank Światowy (The World Bank) www.worldbank.org
Europejski System Rachunków Narodowych i Regionalnych
(European System of Accounts  ESA 95):
- Unia Europejska UE; Eurostat
- Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju
(Organisation for economic co-operation and development OECD)
www.oecd.org
51
SYSTEM RACHUNKÓW NARODOWYCH
SYSTEM RACHUNKÓW NARODOWYCH
SYSTEM RACHUNKÓW NARODOWYCH
SYSTEM RACHUNKÓW NARODOWYCH
(SYSTEM OF NATIONAL ACCOUNTS)
SYSTEM OF NATIONAL ACCOUNTS)
SYSTEM OF NATIONAL ACCOUNTS)
SYSTEM OF NATIONAL ACCOUNTS)
Uporządkowany wewnętrznie zbiór spójnych, logicznych i zintegrowanych rachunków
makroekonomicznych, bilansów i tablic opracowanych wg obowiązujących norm
i reguł statystycznych;
Sporządzane są na poziomie gospodarki narodowej, regionów, województw
i podregionów;
System składa się z:
1. rachunków bie\
ących (open book accounts)
2. rachunków akumulacji (accumulation accounts)
3. bilansów (balances)
51/1
RACHUNKI REGIONALNE
RACHUNKI REGIONALNE
RACHUNKI REGIONALNE
RACHUNKI REGIONALNE
(REGIONAL ACCOUNTS STATISTICS)
(REGIONAL ACCOUNTS STATISTICS)
(REGIONAL ACCOUNTS STATISTICS)
(REGIONAL ACCOUNTS STATISTICS)
Regionalny odpowiednik rachunków narodowych na poziomie regionów;
Ka\
dy region jest traktowany jako oddzielna jednostka ekonomiczna;
Transakcje z innymi regionami są traktowane jako zewnętrzne, ale nie zagraniczne
51/2
JEDNOSTKA INSTYTUCJONALNA
JEDNOSTKA INSTYTUCJONALNA
JEDNOSTKA INSTYTUCJONALNA
JEDNOSTKA INSTYTUCJONALNA
(INSTITUTIONAL UNIT)
(INSTITUTIONAL UNIT)
(INSTITUTIONAL UNIT)
(INSTITUTIONAL UNIT)
Podmiot wytwarzający wybory i niefinansowe usługi rynkowe i prowadzący księgi
rachunkowe;
Podmiot zajmujący się pośrednictwem finansowym, pomocniczą działalnością
finansową oraz działalnością ubezpieczeniową;
Podmiot działający na zasadach prawa bud\
etowego (i innych ustaw), którego
podstawowym z
ródłem finansowania są dotacje z bud\
etu państwa;
Jednostka społeczno - polityczna;
Osoba fizyczna ( gospodarstwo domowe)
51/3
SEKTORY INSTYTUCJONALNE
SEKTORY INSTYTUCJONALNE
SEKTORY INSTYTUCJONALNE
SEKTORY INSTYTUCJONALNE
(INSTITUTIONAL SECTORS)
(INSTITUTIONAL SECTORS)
(INSTITUTIONAL SECTORS)
(INSTITUTIONAL SECTORS)
Grupy jednostek instytucjonalnych ró\
niące się typami zachowań, realizujące
odmienne cele ekonomiczne oraz pełniące ró\
ne funkcje w procesach produkcji i
podziału:
1. Sektor przedsiębiorstw (enterprise sector, non-financial corporations)
2. Sektor instytucji finansowych i ubezpieczeniowych (financial corporations sector)
3. Sektor instytucji rządowych i samorządowych (general government sector)
4. Sektor gospodarstw domowych (household sector)
5. Sektor instytucji niekomercyjnych (non profit institutions sector)
6. Sektor zagranica (rest of the world sector)  podmioty będące własnością jednostek
zagranicznych współpracujące z jednostkami krajowymi
Dla ka\
dego sektora (tak jak dla całości gospodarki narodowej) sporządza się pełny
zestaw rachunków
51/4
PRODUKT KRAJOWY BRUTTO PKB
PRODUKT KRAJOWY BRUTTO PKB
PRODUKT KRAJOWY BRUTTO PKB
PRODUKT KRAJOWY BRUTTO PKB
(GROSS DOMESTIC PRODUCT GDP)
(GROSS DOMESTIC PRODUCT GDP)
(GROSS DOMESTIC PRODUCT GDP)
(GROSS DOMESTIC PRODUCT GDP)
Wartość dodana brutto (gross value added)  ró\
nica między produkcją globalną
(gross output) a zu\
yciem pośrednim (intermediate consumption);
Produkt Krajowy Brutto - PKB  suma wartości dodanej brutto wszystkich
sektorów instytucjonalnych gospodarki narodowej powiększona o podatki od
produktów (VAT, akcyza, cła itp.) i pomniejszona o dotacje do produktów;
Dochód narodowy brutto (gross national income)  suma PKB i dochodu netto z
zagranicy
51/5
ZASTOSOWANIE ESA
ZASTOSOWANIE ESA
ZASTOSOWANIE ESA
ZASTOSOWANIE ESA
System jest wykorzystany dla analiz i ocen:
Struktury gospodarki ogółem (w szczególności: wartości dodanej i pracujących wg
rodzajów działalności i regionów, importu i eksportu wg produktów, spo\
ycia wg
produktów)
Specyficznych części lub aspektów gospodarki ogółem (w szczególności: bankowości
i finansów, roli rządu)
Rozwoju gospodarki ogółem (w szczególności: analiz wskaz
ników PKB, inflacji,
sezonowości zmian, porównania struktury przemysłowej gospodarki w długim okresie
np. 30 lat)
Gospodarki ogółem w odniesieniu do innych gospodarek (w szczególności: porównań roli
rządów krajów UE, analiz współzale\
ności pomiędzy gospodarkami krajów UE, porównań
wskaz
ników wzrostu PKB lub dochodów do dyspozycji na 1 mieszkańca UE a w USA i Japonii)
52
ZASTOSOWANIE ESA W UE
ZASTOSOWANIE ESA W UE
ZASTOSOWANIE ESA W UE
ZASTOSOWANIE ESA W UE
Informacje liczbowe na bazie ESA mają zasadnicze znaczenie dla UE i jej krajów
członkowskich w formułowaniu i kontroli realizacji polityki społecznej i gospodarczej.
W szczególności:
- Dla kontroli realizacji i prowadzenia polityki pienię\
nej: kryteria konwergencji
są zdefiniowane w kategoriach rachunków narodowych (deficyt rządowy,
dług publiczny i PKB)
- Dla celów udzielania wsparcia finansowego określonym regionom UE:
wydatki z Funduszy Strukturalnych są uzale\
nione od rachunków
regionalnych
- Dla określenia środków własnych UE
53
SZARA STREFA GOSPODARCZA
SZARA STREFA GOSPODARCZA
SZARA STREFA GOSPODARCZA
SZARA STREFA GOSPODARCZA
(GREY ZONE, SHADOW ECONOMY)
(GREY ZONE, SHADOW ECONOMY)
(GREY ZONE, SHADOW ECONOMY)
(GREY ZONE, SHADOW ECONOMY)
W rachunkach narodowych wg metodologii ESA 95 uwzględnia się pełne rozmiary
tzw. szarej gospodarki (produkcja legalna, lecz ukryta); nie uwzględnia się natomiast
produkcji nielegalnej
Produkcja ukryta polega na wytwarzaniu wyrobów lub usług, których wytwarzanie
nie jest zabronione przez prawo, jednak\
e ich rozmiary są w całości lub w części
ukrywane przed organami administracji państwowej (podatkowymi, celnymi,
ubezpieczeń społecznych, statystyką publiczną);
Wyró\
nia się:
1. zani\
anie efektów działalności przez podmioty gospodarcze zarejestrowane,
2. działalność gospodarczą nie rejestrowaną (non-registered activity) prowadzoną
na własny rachunek
Wg badań prof. Friedricha Schneidera z Uniwersytetu Johannesa Keplera w Linzu -
szara strefa w krajach OECD wynosi średnio 18%.
53/1
SZARA STREFA GOSPODARCZA
SZARA STREFA GOSPODARCZA
SZARA STREFA GOSPODARCZA
SZARA STREFA GOSPODARCZA
Metody przyjęte przez GUS do szacunków rozmiarów szarej
gospodarki:
1. metodę bezpośrednią (posłu\
yła do oszacowania produkcji ukrytej w
rejestrowanych podmiotach gospodarczych (zatrudniające do 9 osób oraz od 10
do 49 przez podmioty sektora prywatnego i polega na oszacowaniu przez
ekspertów normatywów przeciętnej wydajności pracy i przeciętnego
wynagrodzenia i na tej podstawie przeciętnych przychodów i wartości dodanej
brutto)
2. badanie pracy niejestrowanej poprzez badanie rynku pracy (BAEL) oraz
badanie modułowe pracy niejestrowanej
3. badanie ankietowe konsumentów.
53/1
SZARA STREFA GOSPODARCZA W POLSCE
SZARA STREFA GOSPODARCZA W POLSCE
SZARA STREFA GOSPODARCZA W POLSCE
SZARA STREFA GOSPODARCZA W POLSCE
szara strefa: produkcja ukryta i nielegalna (nie jest uwzględniana w PKB).
produkcja ukryta (uwzględniana w PKB): ok. 13,1% w 2009 r. (ok. 11,8% w 2008 r., ok.
15,9% w 2006 r. i w 2004 r.  14,5%).
zani\
anie efektów (produkcji i dochodów) działalności przez podmioty rejestrowane  ok..
9,6% w 2009 r. (ok. 8,3% PKB w 2008 r.), dotyczy to głównie działalności handlowej (5,5%),
budowlanej (2,1%), obsługi nieruchomości i firm (1,7%) oraz przemysłu (1,4%).
działalność (głównie praca na czarno) nierejestrowana  ok. 3,5% PKB
55
SZARA GOSPODARKA W TWORZENIU PKB w SZACUNKÓW GUS
SZARA GOSPODARKA W TWORZENIU PKB w SZACUNKÓW GUS
SZARA GOSPODARKA W TWORZENIU PKB w SZACUNKÓW GUS
SZARA GOSPODARKA W TWORZENIU PKB w SZACUNKÓW GUS
SZARA STREFA GOSPODARCZA W POLSCE
SZARA STREFA GOSPODARCZA W POLSCE
SZARA STREFA GOSPODARCZA W POLSCE
SZARA STREFA GOSPODARCZA W POLSCE
2005 2006 2007 2008
Lp
Szara gospodarka
( 1 ) ( 2 ) ( 3 ) ( 4 )
% % % %
PKB (łacznie z szarą strefą) 100,0 100,0 100,0 100,0
1
ogółem 13,7 13,7 12,8 11,8
2
w jednostkach zarejestrow. 9,5 9,7 9,2 8,3
3
praca nierejestrowana 4,2 4,0 3,6 3,5
4
5
przemysł 1,3 1,4 1,3 1,1
6
budownictwo 2,1 2,1 2,3 2,0
7
handel, hotele i restauracje 5,5 5,4 5,1 5,3
8
transport i łączność 0,7 0,7 0,4 0,4
9
obsługa nieruch. i firm 1,8 1,9 1,9 1,4
10
pozostałe 2,3 2,2 1,8 1,6
55
SZARA GOSPODARKA W TWORZENIU PKB w SZACUNKÓW GUS
SZARA GOSPODARKA W TWORZENIU PKB w SZACUNKÓW GUS
SZARA GOSPODARKA W TWORZENIU PKB w SZACUNKÓW GUS
SZARA GOSPODARKA W TWORZENIU PKB w SZACUNKÓW GUS
SZARA STREFA GOSPODARCZA W2007 2008
SZARA STREFA GOSPODARCZA W POLSCE
SZARA STREFA GOSPODARCZA W POLSCE
SZARA STREFA GOSPODARCZA W POLSCE
POLSCE
2009 2006
Lp
Szara gospodarka
( 1 ) ( 2 ) ( 3 ) ( 4 )
% % % %
PKB (łacznie z szarą strefą) 100,0 100,0 100,0 100,0
1
ogółem 13,1 13,7 12,8 11,8
2
w jednostkach zarejestrow. 9,6 9,7 9,2 8,3
3
praca nierejestrowana 3,5 4,0 3,6 3,5
4
5
przemysł 1,4 1,4 1,3 1,1
6
budownictwo 2,1 2,1 2,3 2,0
7
handel, hotele i restauracje 5,5 5,4 5,1 5,3
8
transport i łączność 0,7 0,7 0,4 0,4
9
obsługa nieruch. i firm 1,7 1,9 1,9 1,4
10
pozostałe 1,7 2,2 1,8 1,6
55
SZARA GOSPODARKA WG RAPORTU PROF. SCHNEIDERA
SZARA GOSPODARKA WG RAPORTU PROF. SCHNEIDERA
SZARA GOSPODARKA WG RAPORTU PROF. SCHNEIDERA
SZARA GOSPODARKA WG RAPORTU PROF. SCHNEIDERA
1999 2007 Średnia
Średnia w latach 1999-2007
Lp Kraje Rank
% % %
Średnia światowa
32,9 35,5
Czołówka rankingu
1
Szwajcaria 1
8,4 9,1 8,6
2
USA 2
8,6 9,0 8,8
3
Austria 3
9,6 10,1 9,8
4
Luksemburg 4
9,6 10,2 9,9
5
Japonia 5
11,0 12,1 11,4
Otoczenie Polski
1
Włochy 50
26,5 27,4 27,2
2
Rep. Jemenu 51
27,1 28,0 27,7
3
Polska 52
27,5 29,1 28,0
4
Słowenia 53
26,9 29,5 28,0
5
Korea Południowa 54
26,7 29,4 28,2
Końcówka rankingu
1
Tanzania 147
58,0 63,0 60,2
2
Peru 148
59,7 66,3 61,8
3
Azerbejd\
an 149
60,2 69,6 63,3
4
Boliwia 150
67,2 70,7 68,1
55
5
Gruzja 151
66,2 72,5 68,8
SZARA GOSPODRKA W UE 12; W % PKB WG RAPORTU PROF. SCHNEIDERA
SZARA GOSPODRKA W UE 12; W % PKB WG RAPORTU PROF. SCHNEIDERA
SZARA GOSPODRKA W UE 12; W % PKB WG RAPORTU PROF. SCHNEIDERA
SZARA GOSPODRKA W UE 12; W % PKB WG RAPORTU PROF. SCHNEIDERA
1999 2006 Średnia
SZARA STREFA GOSPODARCZA W POLSCE
SZARA STREFA GOSPODARCZA W POLSCE
SZARA STREFA GOSPODARCZA W POLSCE
SZARA STREFA GOSPODARCZA W POLSCE
Rank
Kraje
1999-2006
% % %
1 Słowenia 27,0 28,0 27,4
2 Cypr 28,1 29,0 28,6
3 Republika Czeska 18,7 19,3 18,7
4 Malta 26,6 26,7 26,6
5 Wegry 24,9 25,3 25,0
6 Polska 27,4 28,1 27,7
7 Słowacja 18,7 20,5 19,5
8 Litwa 30,0 32,9 31,5
9 Estonia 36,6 39,6 38,5
10 A
otwa 39,6 42,8 41,1
11 Bułgaria 36,7 39,4 37,8
12 Rumunia 34,8 36,7 35,4
55
WSPÓA
PRACA MI
DZYNARODOWA
WSPÓA
PRACA MI
DZYNARODOWA
WSPÓA
PRACA MI
DZYNARODOWA
WSPÓA
PRACA MI
DZYNARODOWA
SCHEMAT
SCHEMAT
SCHEMAT
SCHEMAT
Eurostat
www.europa.eu.int
Luksemburg
Konferencja Statystyków Europejskich
Genewa
Współpraca dwustronna
Międzynarodowy Instytut
Statystyczny
Komisja Statystyczna ONZ
Nowy York
56
MI
DZYNARODOWY INSTYTUT STATYSTYCZNY
MI
DZYNARODOWY INSTYTUT STATYSTYCZNY
MI
DZYNARODOWY INSTYTUT STATYSTYCZNY
MI
DZYNARODOWY INSTYTUT STATYSTYCZNY
International Statistical Institute ISI;
Jedna z najstarszych instytucji naukowej współczesnego świata; zajmuje się
badaniami i usprawnieniami metod statystycznych oraz ich aplikacją w świecie.
MIS został zało\
ony w 1885 r.; ma siedzibę w Voorburgu w Niderlandach:
www.cbs.nl/isi
Członkami MIS jest ok. 2000 osób, które są wybierane spośród ekspertów z zakresu
badań statystycznych z ponad 130 krajów
56/4
EUROSTAT
EUROSTAT
EUROSTAT
EUROSTAT
Eurostat jest Urzędem Statystycznym Unii Europejskiej (The Statistical Office of the
European Communities); został powołany w 1953 r. w ramach Wspólnoty Węgla i Stali a od
1958 r. w ramach Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej
Urząd działa na prawach dyrekcji generalnej Komisji Europejskiej
Dyrektor generalny: Walter Radermacher od 1 sierpnia 2008 r., były prezes GUS w Niemczech
Urząd podlega komisarzowi do spraw ekonomicznych i monetarnych: Olli Rehn
Siedziba: Luxemburg, zatrudnia 870 pracowników, bud\
et 108 mln euro
Podstawowa funkcja: zaopatrywanie w dane statystyczne Komisję Europejską, dyrekcje
generalne i inne instytucje UE w celu wyznaczania, realizacji i analizy polityki UE
Porozumienie o współpracy między GUS RP i Eurostatem podpisane w 1990 r. przez prezesa
GUS prof. Franciszka Kubiczka.
56/2
EUROSTAT
EUROSTAT
EUROSTAT
EUROSTAT
Eurostat zapewnia tworzenie statystyki europejskiej, koordynuje zbieranie i
publikowanie porównywalnych danych statystycznych na poziomie europejskim
poprzez tworzenie i rozwój standardów statystycznych (klasyfikacje, nomenklatury,
definicje, rozwiązania metodologiczne) oraz wieloletnie programy statystyczne.
Eurostat nie zajmuje się bezpośrednio zbieraniem danych od podmiotów lub
ludności; czynią to państwa członkowskie poprzez swoje urzędy statystyczne i
przesyłają dane do Eurostatu.
Koordynuje współpracę ze słu\
bami statystycznymi ONZ, OECD, MFW i Banku
Światowego.
Działa wg rocznych i wieloletnich programów badań statystycznych uchwalanych przez
Parlament Europejski i Radę
56/3
STATYSTYKA EUROPEJSKA
STATYSTYKA EUROPEJSKA
STATYSTYKA EUROPEJSKA
STATYSTYKA EUROPEJSKA
Statystyka stanowi fundament społeczeństw opartych o demokrację i gospodarkę
rynkową.
Statystyka publiczna utworzona na mocy rozporządzeń Parlamentu Europejskiego
i Rady Unii Europejskiej, jako konieczna w celu realizacji statutowych zadań Unii,
zwłaszcza Komisji Europejskiej, tworzona i upowszechniana przez statystyczne władze
krajowe i władze statystyczne Komisji (Eurostat)
Aby zapewnić porównywalność wyników, statystyki europejskie tworzone są na podstawie
jednakowych norm i zharmonizowanych zasad
Obecnie, wg oceny GUS, ok. 70% wszystkich badań statystycznych kraje UE prowadzą na
podstawie regulacji ujmowanych w aktach prawnych Rady, Parlamentu Europejskiego
i Komisji Europejskiej.
Oznacza to, i\
badania te prowadzone są wg jednolitej, uzgodnionej i przyjętej przez
kraje UE wspólnej metodologii, opracowanej z wykorzystaniem najlepszych doświadczeń
59/2
krajowych, a jednocześnie zapewniających porównywalność wyników badań.
STATYSTYKA UNII EUROPEJSKIEJ
STATYSTYKA UNII EUROPEJSKIEJ
STATYSTYKA UNII EUROPEJSKIEJ
STATYSTYKA UNII EUROPEJSKIEJ
Traktat Amstersdamski z czerwca 1997 r.: art. 285  traktatowa podstawa
działania statystyki Wspólnoty
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej nr 223/2009
z 11 marca 2009 r. w sprawie statystyki europejskiej (tzw. Prawo statystyczne):
Celem Rozporządzenia jest ustanowienie ram legislacyjnych dla systematycznego
i planowego tworzenia statystyki UE mając na względzie kształtowania,
stosowanie, monitorowanie i ocenę polityk wspólnotowych
Za tworzenie statystyk europejskiej zgodnie z zasadą pomocniczości odpowiedzialne
są władze krajowe na poziomie krajowym i władze UE na poziomie europejskim
Aby zapewnić porównywalność wyników, statystyki europejskie tworzone są na podstawie
jednakowych norm, i w szczególnie uzasadnionych przypadkach, na podstawie
zharmonizowanych zasad.
61
EUROPEJSKI SYSTEM STATYSTYCZNY
EUROPEJSKI SYSTEM STATYSTYCZNY
EUROPEJSKI SYSTEM STATYSTYCZNY
EUROPEJSKI SYSTEM STATYSTYCZNY
The European Statistical System (ESS)
Oznacza partnerstwo pomiędzy Eurostatem oraz krajowymi urzędami statystycznymi
(National statistical institutes  NSIs) i innymi władzami krajowymi odpowiedzialnymi w
ka\
dym Państwie Członkowskim (oraz Islandii, Norwegii i Lichtensteinie) za opracowywanie,
tworzenie i rozpowszechnianie statystyki europejskiej;
GUS formalnie nie podlega Eurostatowi, stanowi punkt kontaktowy Eurostatu w sprawach
dotyczących statystyki
Zgodnie z zasadą pomocniczości (the principle of subsidiarity) i z uwzględnieniem
niezale\
ności, wiarygodności i odpowiedzialności organów krajowych i wspólnotowych,
statystyka europejska jest stosowną statystyką niezbędna do wykonywania działań Wspólnoty.
Statystyka europejska jest określana w Europejskim Programie Statystycznym (European
statitical programme).
62
Komitet do spraw Europejskiego Systemu Statystycznego
Komitet do spraw Europejskiego Systemu Statystycznego
Komitet do spraw Europejskiego Systemu Statystycznego
Komitet do spraw Europejskiego Systemu Statystycznego
Rozporządzenie PE i Rady nr 223 z marca 2009 r. powołało Komitet do spraw
Europejskiego Systemu Statystycznego (European Statistical System Committee),
który składa się z przedstawicieli krajowych urzędów statystycznych; Komitetowi
przewodniczy Dyrektor Generalny Eurostatu
Komitet kieruje ESS w celu zapewnienia, \
e statystyki europejskie konieczne do
realizacji zadań UE, są efektywnie tworzone i rozpowszechniane na poziomie
wymaganych standardów jakości, szczegółowości i terminowości biorąc pod uwagę
dostępne środki UE i poszczególnych państw.
Wieloletnie programy statystyczne uchwala Rada UE Parlament Europejski: na lata
2008-2012 ustalony Decyzją tych organów z dnia 11 grudnia 2007 r.
63
GA
ÓWNY URZ
D STATYSTYCZNY
GA
ÓWNY URZ
D STATYSTYCZNY
GA
ÓWNY URZ
D STATYSTYCZNY
GA
ÓWNY URZ
D STATYSTYCZNY
A EUROPEJSKI SYSTEM STATYSTYCZNY
A EUROPEJSKI SYSTEM STATYSTYCZNY
A EUROPEJSKI SYSTEM STATYSTYCZNY
A EUROPEJSKI SYSTEM STATYSTYCZNY
GUS jako krajowy organ statystyczny odpowiedzialny za opracowywanie, tworzenie
i rozpowszechnianie statystyki europejskiej jest zobligowany do wypełniania
zobowiązań wynikających ze statystycznych aktów prawnych UE
i podejmowania działań wynikających ze wspólnych inicjatyw Unijnych.
Jednocześnie słu\
by statystyki publicznej mają mo\
liwość aktywnego uczestnictwa
w tworzeniu i rozwoju ESS oraz korzystania ze środków Komisji Europejskiej
przeznaczonych na podejmowanie działań mających na celu dostosowywanie
statystyki krajowej do wymogów statystyki europejskiej, zmierzających do osiągnięcia
celu stanowiącego część polityki UE.
KOMITET DO SPRAW STATYSTYKI MONETARNEJ,
KOMITET DO SPRAW STATYSTYKI MONETARNEJ,
KOMITET DO SPRAW STATYSTYKI MONETARNEJ,
KOMITET DO SPRAW STATYSTYKI MONETARNEJ,
FINANSOWEJ I BILANSU PA
ATNICZEGO (CMFB)
FINANSOWEJ I BILANSU PA
ATNICZEGO (CMFB)
FINANSOWEJ I BILANSU PA
ATNICZEGO (CMFB)
FINANSOWEJ I BILANSU PA
ATNICZEGO (CMFB)
The Committee on Monetary, Financial and Balance of Payments Statistics (CMFB)
Jest głównym ogniwem współpracy miedzy Eurostatem, EBC, bankami centralnymi państw
członkowskich, krajowymi urzędami statystycznymi oraz dyrekcją generalną II (DG do
spraw ekonomicznych i finansowych);
Wspomaga i doradza KE w sprawach statystyki monetarnej, finansowej i bilansu
płatniczego; definiuje pojęcia, wdra\
a i ocenia instrumenty statystyczne niezbędne dla
realizacji Europejskiej Unii Walutowej.
63/3
EUROPEJSKI KOMITET DORADCZY
EUROPEJSKI KOMITET DORADCZY
EUROPEJSKI KOMITET DORADCZY
EUROPEJSKI KOMITET DORADCZY
DO SPRAW STATYSTYKI
DO SPRAW STATYSTYKI
DO SPRAW STATYSTYKI
DO SPRAW STATYSTYKI
Parlament Europejski i Rada ustanowiły (Decyzja nr 234/2008/WE z 11 marca 2008 r.)
Europejski Komitet Doradczy do spraw Statystyki (The European Statistical Advisory
Committee - ESAC).
Składa się z 24 członków: 12 przedstawiciele państw członkowskich, 11 spośród ró\
nych
organów UE, przedstawicieli związków zawodowych, pracodawców, małych i średnich
przedsiębiorstw, EBI oraz Dyrektor Generalny Eurostatu. Powoływani przez PE i Radę.
Zadanie: wspomaganie Rady i Komisji UE w koordynacji celów polityki wspólnotowej;
konsultacje z u\
ytkownikami i autorami informacji statystycznych w celu kształtowania
i rozwoju wspólnotowej polityki informacji statystycznych
63/4
EUROPEJSKA RADA KONSULTACYJNA
EUROPEJSKA RADA KONSULTACYJNA
EUROPEJSKA RADA KONSULTACYJNA
EUROPEJSKA RADA KONSULTACYJNA
DO SPRAW ZARZ
DZANIA STATYSTYK

DO SPRAW ZARZ
DZANIA STATYSTYK

DO SPRAW ZARZ
DZANIA STATYSTYK

DO SPRAW ZARZ
DZANIA STATYSTYK

The European Statistical Governance Advisory Board
Cel: zapewnienie niezale\
nego przeglądu europejskiego systemu statystycznego
w odniesieniu do wprowadzania w \
yciu Kodeksu postępowania w statystyce
europejskiej;
Skład Rady: 7 członków niezale\
nych  eksperci - powoływanych przez PE i Radę UE
Decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady nr 235/2008/WE z 11 marca 2008 r.
63/5
EUROPEJSKI PROGRAM STATYSTYCZNY
EUROPEJSKI PROGRAM STATYSTYCZNY
EUROPEJSKI PROGRAM STATYSTYCZNY
EUROPEJSKI PROGRAM STATYSTYCZNY
Program wyznacza kierunki, główne dziedziny i cele w zakresie opracowywania,
tworzenia i rozpowszechniania statystyki europejskiej przewidzianych na okres do 5 lat
Program przyjmuje Parlament Europejski i Rada.
Program ustala ramy dla tworzenia statystyki europejskiej Eurostatu i krajowych
urzędów statystycznych.
Za przeprowadzenie poszczególnych działań statystycznych odpowiadają władze krajowe
(chyba, \
e akt prawny Rady stanowi inaczej); je\
eli władze krajowe nie są w stanie
zrealizować danego działania, mo\
e on być zrealizowany (za zgodą władz krajowych)
przez władze Wspólnoty.
64
EUROPEJSKI KODEKS PRAKTYK STATYSTYCZNYCH
EUROPEJSKI KODEKS PRAKTYK STATYSTYCZNYCH
EUROPEJSKI KODEKS PRAKTYK STATYSTYCZNYCH
EUROPEJSKI KODEKS PRAKTYK STATYSTYCZNYCH
European statistisc Code of Practice
Zbiór zasad i reguł jakie są stosowane przy sporządzaniu statystyk wspólnotowych.
Kluczowa rola statystyki publicznej (oficjalnej) w społeczeństwach demokratycznych
determinuje potrzebę sporządzania i rozpowszechniania statystyk wspólnotowych
zgodnie z zasadami bezstronności, wiarygodności, obiektywności, niezale\
ności
naukowej, efektywności pod względem kosztów oraz poufności statystycznej.
Kodeks obowiązuje w całej Unii Europejskiej
64/2
ZASADY EUROPEJSKIEGO KODEKSU PRAKTYK STATYSTYCZNYCH
ZASADY EUROPEJSKIEGO KODEKSU PRAKTYK STATYSTYCZNYCH
ZASADY EUROPEJSKIEGO KODEKSU PRAKTYK STATYSTYCZNYCH
ZASADY EUROPEJSKIEGO KODEKSU PRAKTYK STATYSTYCZNYCH
Zasada 1: Niezale\
ność zawodowa (proffesional independence) zapewnia wiarygodność
statystyki europejskiej, w sposób wolny od jakichkolwiek nacisków ze strony grup
politycznych lub innych grup interesu lub ze strony organów wspólnotowych i krajowych.
Zasada 2: Upowa\
nienie do zbierania i gromadzenia danych statystycznych; regulacja
ustawowa nakładająca obowiązek udzielania informacji statystyce publicznej
Zasada 3: Odpowiednia ilość zasobów niezbędnych dla wypełniania swoich obowiązków
Zasada 4: Zobowiązanie do zapewnienia odpowiedniej jakości danych; jednolite
standardy i zharmonizowane metody
Zasada 5: Tajemnica statystyczna danych (statistical confidentiality) ; co gwarantują
przepisy prawa;
Zasada 6: Bezstronność (impartiality) i obiektywność (objectivity) badań; dane
statystyczne muszą być opracowywane, tworzone i rozpowszechniane w sposób
neutralny, systematyczny, wiarygodny i bezstronny, wszystkim u\
ytkownikom nale\
y
zapewnić równe traktowanie.
65
ZASADY EUROPEJSKIEGO KODEKSU PRAKTYK STATYSTYCZNYCH
ZASADY EUROPEJSKIEGO KODEKSU PRAKTYK STATYSTYCZNYCH
ZASADY EUROPEJSKIEGO KODEKSU PRAKTYK STATYSTYCZNYCH
ZASADY EUROPEJSKIEGO KODEKSU PRAKTYK STATYSTYCZNYCH
Zasada 7: Rzetelna metodologia badań statystycznych; do wyboru z
ródeł, metod i
procedur stosuje się kryteria naukowe.
Zasada 8: Właściwe procedury statystyczne (od momentu zbierania danych do ich
publikacji)
Zasada 9: Unikanie nadmiernego obcią\
ania respondentów; obowiązki statystyczne
powinny być proporcjonalne do potrzeb u\
ytkowników i powinny być ograniczone
do minimum
Zasada 10: Efektywność (cost effectiveness) ; zasoby danych powinny być wykorzystywane
w sposób optymalny; koszty tworzenia danych statystycznych muszą być
współmierne do wagi oczekiwanych wyników i korzyści
Zasada 11: U\
yteczność (relevance): zgodność zbierania danych i badań statystycznych
z aktualnymi i potencjalnymi potrzebami ich u\
ytkowników ;
66
ZASADY EUROPEJSKIEGO KODEKSU PRAKTYK STATYSTYCZNYCH
ZASADY EUROPEJSKIEGO KODEKSU PRAKTYK STATYSTYCZNYCH
ZASADY EUROPEJSKIEGO KODEKSU PRAKTYK STATYSTYCZNYCH
ZASADY EUROPEJSKIEGO KODEKSU PRAKTYK STATYSTYCZNYCH
Zasada 12: Dokładność (accuracy) i rzetelność; w przedstawianiu rzeczywistości;
wiarygodność (reliability) oznacza, \
e dane statystyczne musza jaknajwierniej,
najdokładniej i w sposób jak najbardziej spójny mierzyć rzeczywistość, które mają
odzwierciedlać; dokładność oznacza maksymalny stopień zbli\
enia szacunkowych danych
do nieznanych wartości faktycznych.
Zasada 13: Terminowość (punctuality) i aktualność (timeliness); jaknajkrótszy okres
między wydarzeniem lub zjawiskiem a momentem uzyskania informacji,
Zasada 14: Spójność (coherence) i porównywalność (comparability) ; statystyki europejskie
powinny być spójne wewnętrznie, aktualne i porównywalne między regionami i krajami,
co umo\
liwia łączenie danych na ró\
ne sposoby i do ró\
nych celów z zachowaniem
wiarygodności
Zasada 15: Dostępność (accessibility) i przejrzystość (clarity) ; jasna i zrozumiała forma
upowszechnienia danych i publikacji.
66