Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa rok akademicki 2008/2009
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
SYLABUS PRZEDMIOTU
Nazwisko prowadzącego: Imię prowadzącego: Stopień/tytuł naukowy:
Skrzypczak Jędrzej DR
Nazwa przedmiotu: Kod przedmiotu USOS (wypełnia Dziekanat):
ENCYKLOPEDIA PRAWA
Kierunek: Specjalność:
POLITOLOGIA
Tryb studiów (stacjonarny/niestacjonarny): Liczba godzin:
NIESTACJONARNY 20
Rok studiów/semestr: Liczba punktów ECTS:
ROK I / SEMESTR
Rodzaj zajęć (wykład, ćwiczenia, konwersatorium, Typ przedmiotu (podstawowy, kierunkowy, specjalnościowy,
seminarium): fakultatywny)  wypełnia Dziekanat:
WYKA
AD
Metody nauczania: Sposób zaliczenia:
WYKA
AD, WYKORZYSTANIE MULTIMEDIÓW ZALICZENIE PISEMNE
Cele przedmiotu:
Zadaniem wykładu jest prezentacja w ujęciu encyklopedycznym podstawowych instytucji prawnych,
ze szczególnym uwzględnieniem pojęć prawa konstytucyjnego, administracyjnego, karnego i
cywilnego.
Zakładane efekty kształcenia (jakie kompetencje i umiejętności nabędzie uczestnik wykładów/ćwiczeń?):
Ułatwienie w korzystaniu z aktów normatywnych,
Przyswojenie najwa\
niejszych instytucji prawnych poszczególnych gałęzi prawa.
TREŚCI PROGRAMOWE
LICZBA
NR TEMAT ZAJ
Ć ZAKRES PREZENTOWANYCH TREŚCI
GODZIN
Pojęcie prawa.( pozytywistyczna koncepcja
1. Ogólne wiadomości o 2
prawa, pojmowanie prawa w koncepcjach
prawie.
prawa natury, szkoła historyczna, prawo w
koncepcjach realistycznych, doktryna
solidaryzmu w prawie, koncepcje
psychologiczne, normatywizm,
funkcjonalizm prawniczy, hermeneutyka
prawnicza, teorie argumentacji, retoryka
prawnicza.
- Prawo a moralność. Świadomość prawna.
Praworządność.
- Teoria norm prawnych. ( pojęcie i budowa
normy prawnej, rodzaje norm postępowania,
system norm prawnych a inne normy
postępowania ( normy moralne, obyczajowe,
religijne, pojęcie przepisu prawnego i normy
prawnej Norma prawna a przepis prawny.
Normy bezwzględnie i
względnie obowiązujące.
- Problematyka stosunku prawnego (podmioty
i przedmiot stosunku prawnego, struktura
stosunku prawnego, zdolność prawna i
zdolność do czynności prawnych, typy
stosunków prawnych, pojęcie uprawnienia,
kompetencji, roszczenia, prawo podmiotowe.
- Zdarzenia prawne. Stosunek prawny
- Wykładnia prawa.
- Unifikacja, inkorporacja, kodyfikacja.
- y
ródła prawa.
- Publikacja aktów normatywnych.
- Luki w prawie. prawnych.
- Systematyka prawa.
- Kolizje przepisów
- Stosowanie prawa (ustalanie podstawy
prawnej i faktów w procesie stosowania
prawa, domniemania prawne, klauzule
generalne).
- funkcje prawa (pojęcie funkcji prawa,
funkcja stabilizująca, dynamizująca,
ochronna, organizacyjna, represyjna,
wychowawcza.
- Praworządność (pojęcie praworządności
formalnej i materialnej, praworządność
tworzenia prawa i stosowania prawa,
przypadki naruszeń praworządności.
- Sytuacja prawna jednostki ( prawa
człowieka i prawa obywatelskie,
europejski system ochrony praw
człowieka, pojęcie państwa prawa).
-
- Podstawowe zasady konstytucjonalizmu.
- Struktura organów państwowych.
- Pozycja Sejmu i Senatu w systemie prawnym
Prawo konstytucyjne
2.
- Prezydent
2
- Rada Ministrów.
- Rzecznik Praw Obywatelskich
- Sądy i trybunały.
- Najwy\
sza Izba Kontroli.
- Organy ścigania i organy pomocy prawnej.
- Pojęcie prawa administracyjnego.
- Istota stosunku administracyjnego.
- Organy administracji.
Prawo administracyjne
3.
- Prawne formy działania administracji.
2
- Akt administracyjny.
- Postępowanie administracyjne.
- y
ródła prawa karnego.
- Zakres obowiązywania prawa karnego,
- Pojęcie i rodzaje przestępstw.
- Zjawiskowe i stadialne formy popełniania
przestępstwa.
- Okoliczności wyłączając odpowiedzialność
karną.
- Rodzaje kar i środków karnych.
5
- Nadzwyczajne złagodzenie i zaostrzenie kary
4.
- Zbieg przestępstw i przepisów prawa
Prawo karne
- Środki probacyjne.
- Pojęcie recydywy.
- Amnestia, abolicja, prawo łaski.
- Przedawnienie i zatarcia skazania.
- Przegląd podstawowych typów przestępstw.
- Podstawowe instytucje postępowania
karnego.
- Pojęcie i istota oraz podstawowe zasady
prawa cywilnego.
- Charakterystyka stosunku cywilnoprawnego.
- Prawo podmiotowe.
- Pojęcie osób fizycznych i prawnych.
- Czynności prawne.
- Formy czynności prawnych.
- Przesłanki wa\
ności czynności prawnych.
- Sposoby zawarcia umowy.
- Przedstawicielstwo.
- Przedawnienie
Prawo cywilne
5.
- Pojęcie i istota prawa rzeczowego.
5
- Prawo własności.
- U\
ytkowanie wieczyste
- Ograniczone prawa rzeczowe.
- Posiadanie i dzier\
enie.
- Charakterystyka prawa zobowiązań.
- y
ródła zobowiązań.
- Szkoda, krzywda i sposoby ich naprawienia.
- Odpowiedzialność kontraktowa i deliktowa
prawa cywilnego.
- Wykonanie zobowiązań i skutki ich
niewykonania lub niewłaściwego wykonania.
- Sposoby zgaśnięcia zobowiązań.
- Umowy nazwane, nienazwane i mieszane
- Istota prawa spadkowego
- Pojęcie spadku i masy spadkowej.
- Dziedziczenie ustawowe i testamentowe
- Zachowek.
- Uznanie za niegodnego dziedziczenia i
wydziedziczenia.
- Podstawowe instytucje procedury cywilnej.
5. Podstawowe
- mał\
eństwo,
zagadnienia
- rodzice i dzieci
prawa
6. 2
- obowiązek alimentacyjny,
rodzinnego
opieka i kuratela
Właściwości, funkcje, zasady prawa
pracy.
y
ródła prawa pracy,
charakterystyka stosunku pracy,
zatrudnienie na podstawie stosunku
cywilnoprawnego i
administracyjnoprawnego.
strony stosunku pracy,
nawiązanie, zmiana rozwiązanie stosunku
pracy (umowy o pracę, powołanie,
mianowanie, wybór, spółdzielcza umowa
o pracę
Prawo pracy
7.
obowiązki pracodawcy i pracownika.
2
wynagrodzenie za pracę jako podstawowy
obowiązek pracodawcy.
odpowiedzialność porządkowa i
materialna pracowników.
czas pracy
urlopy pracownicze.
ochrona pracy kobiet.
zatrudnianie młodocianych.
bezpieczeństwo i higiena pracy
rozwiązywanie sporów zbiorowych pracy
i prawo do strajku.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
Zalecana literatura:
I. Literatura podstawowa:
1. A
opatka A., Encyklopedia prawa, Warszawa 1995.
2. Siuda W. Elementy prawa dla ekonomistów, Poznań 2007.
II. Literatura uzupełniająca:
1. Kompendium wiedzy o społeczeństwie, państwie i prawie, Wronkowska S., Zmierczak
M., (red.), Poznań 2004.Jabłońska Bonca J., Wprowadzenie do prawa, Warszawa 2004.
2. Redelbach A., Wronkowska S., Ziembiński Z., Zarys teorii państwa i prawa, Warszawa
1994.
3. Redelbach A., Wstęp do prawoznawstwa, Toruń 2002.
4. Romul J., Wstęp do teorii państwa i prawa, Poznań 1999.
5. Sobczak J. Podstawy wiedzy o państwie i prawie, Poznań 2002.
6. Sobczak J., Prawoznawstwo, Poznań 1995.
7. Sobczak J., Wstęp do prawoznawstwa i wiadomości o ustroju Polski, Poznań 1997.
8. Sobczak J., Wstęp do wiedzy o państwie i prawie, Poznań 2002.
9. Polskie prawo konstytucyjne, pod red. W. Skrzydło. Lublin 1998.
10. Winczorek P., Komentarz do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2000.
11. Zarys procesu administracyjnego, Warszawa 1989.
12. Prawo administracyjne, red. Boć J., Wrocław 1997.
13. Buchała K., A. Zoll, Polskie prawo karne, Warszawa 1999.
14. Marek A., Prawo karne, część ogólna, Bydgoszcz 2000.
15. Marszał K., Proces karny, Katowice 2000.
16. Gardocki L., Prawo karne, Warszawa 2003.
17. Marek A., Waltoś St., Podstawy prawa i procesu karnego, Warszawa 2003.
18. Czachórski W. Zobowiązania. Zarys wykładu, Warszawa 1974.
19. E. Skowrońska, Spadki, Komentarz do kodeksu cywilnego, Warszawa 2000.
20. Ignatowicz Jerzy, Prawo rzeczowe, Warszawa 1994.
21. J.Gwiazdomorski, Prawo spadkowe w zarysie, Warszawa 1990.
22. Jodłowski J., Resich Z., Lapierre J., Misuk Jodłowska T., Postępowanie cywilne,
Warszawa 1997.
23. Radwański Z., Panowicz  Lipska J., Prawo cywilne, zobowiązania, Warszawa 1999.
24. Radwański Z., Prawo cywilne - część ogólna, Warszawa 1993.
25. Sobczak J., Prawo autorskie, Warszawa 2000.
26. Winiarz J., Prawo rodzinne, Warszawa 1994.
27. Siedlecki W., Swoboda Z., Postępowanie cywilne. Zarys wykładu, Warszawa 2003.
28. Salwa Z. Prawo pracy i ubezpieczeń społecznych. Warszawa 2006