Systemy CAD-CAM
Rok III Metalurgia
Komputerowe Wspomaganie
Projektowania Technologii Wytwarzania
Produktów Stalowych CAD
Rok IV WMiIM IwTM - SZ
Dr in .. Marek Paćko
[e-mail]
tel. [phone]
1
I. Zaj cia projektowe: 15W (sem. Letni) 30P (sem. Zimowy)
B-4, Ip, s. 101. U ytkownik: student; Haslo: student$
B-5, IXp, s. 912. U ytkownik: ..........; Haslo: ..............
1. Dla podanego numeru zadanIa (poprzeczny przekrój ksztaltownika, z podanym odcinkiem jednostkowym do skalowania)
odczytać ze strony internetowej: www.ppm.agh.edu.pl;
wybrać: MATERIAA
Y DYDAKTYCZNE,
nast pnie w grupie przedmiotu Systemy CAD-CAM
wybrać pole: Dane zad. III B.T., zawieraj ce tablicowe zestawienie figur reprezentuj cych
przekroje ksztaltowników - wybrać odpowiedni (swój) numer i skopIować.
2. Na pierwsze zaj cia przygotować szkic figury z propozycj jej wymiarowania !!!
ZADANIE Nr 1 - Program AutoCAD
OpracowanIe projektu grafIcznego, wytypowanego narz dzia do realizacji procesów przeróbki plastycznej - ci gadło
kształtowe do ci gnienia precyzyjnych profili ksztaltowych lub matryca do LFK wyciskania.
Dany jest zarys poprzecznego przekroju kształtownika (wyrób gotowy), z odcinkiem jednostkowym. Pozostale wymiary dobrać
poprzez wzgl dn lokalizacj obiektów graficznych, zachowuj c ksztalt oraz cechy charakterystyczne przekroju (promienie, fazy, skosy). Do
konstrukcji ksztaltu rysunku 2D wykorzystać metod wektoryzacji obiektów graficznych.
3. Utworzenie wlasnego rysunku prototypowego:
1.1. Z okna  AutoCAD 2002 na dzi  otworzyć zakladk  Utwórz rysunki
1.2. Wybrać  U yj standardu - wybrać  Metryczne jako jednostki podstawowe z ustawieniem standardowych warto ci
zmiennych systemowych.
1.3. W obszarze modelu okre lić granice obszaru pracy dla formatu A4. Polecenie: granice.
1.4. Wybrać zakladk dla Arkusza 1 i w oknie dialogowym  Ustawienia strony dla Arkusza 1 wybrać zakladk
 Urz dzenie drukuj ce  ustawić Konfiguracj plotera i wybrać odpowiedni Tablic stylów wydruku DFDG FWE .
1.5. Wybrać zakladk  Ustawienie arkusza  ustawić Rozmiar papieru $ Ä… ]ZUyFLü XZDJ QD REV]DU
PR OLZHJR Z\GUXNX Przyj ć na pocz tku skal 1:1. Przyjmuje si : 1 jednostka rysunku = 1 mm.
R Sprawdzić ustawienie i dzialanie: siatki i skoku - polecenia /siatka/, /skok/ Z REV]DU]H SDSLHUX L PRGHOX ,
tla i profilu ekranu (UR]PLHV]F]HQLH LNRQ SRPRFQLF]\FK), formatu i dokladno ci zapisu liczb, sposób zapisu
i zwrotu mierzonych k tów - polecenie /jedn/,
1.6. Ustawienie Warstw: NAZWA KOLOR RODZ. LINII
Å‚
Konstrukcja - fioletowy - continuous
Å‚
Wymiary - zielony - continuous
Å‚
Ramka_tab - niebieski - continuous
Å‚
Opis - bl kitny - continuous
Å‚
Os_symetrii - ólty - center2
Å‚
Pomoc - ólty - continuous
Å‚
Rys_jpg - ólty - continuous
Å‚
Rzutnie - ólty - continuous
1.8. W obszerze papieru (Z\EyU ]DNáDGNL Arkusz 1) na warstwie Ramka_tab narysować podwójn ramk dla formatu A4
(XZ]JO GQLDM F REV]DU PR OLZHJR Z\GUXNX) i utworzyć własn tabelk z proponowanym opisem.
1.9. W obszarze papieru utworzyć dwie rzutnie; m.r. Widok  Rzutnie  2 rzutnie.
1.10. Ustawić: Styl wymiarowania; Styl tekstu (dobieraj c wysoko ć proporcjonalnie do wielko ci okna
graficznego), Styl punktu  (menu rozwijalne Format).
1.11. Wykonane ustawienia zapisać w zbiorze rysunku prototypowego z rozszerzeniem Szablonu rysunku AutoCAD
*.dwt pod nazw : Rysunek prototypowy /swoje inicjaly/.dwt; m.r. (Plik  Zapisz jako...)
4. Otworzyć Nowy zbiór na bazie wlasnego rysunku prototypowego; (Nowy  AutoCAD 20002 na dzi  zakladka
Utwórz rysunek  wybór Szablon  wczytać z list szablonów swój wzór rysunku prototypowego.
5. Wybrać obszar modelu  zakladka Model - Wstawić VNRSLRZDQ\ obraz rastrowy (nr.jpg) do przygotowanego rysunku
prototypowego ZDUVWZD Rys_jpg PHQX UR]ZLMDOQH Wstaw - Obraz rastrowy . Zalo yć zbiór Rys1.dwg.
6. Skalowanie rysunku na bazie odcinka jednostkowego (PHQX UR]ZLMDOQH Zmiana - Skala).
Bazuj c na wykonanym szkicu przekroju ksztaltownika z naniesionymi niezb dnymi, koniecznymi wymiarami bez
podawania ich warto ci, dokonać wektoryzacji obiektów graficznych.
7. Uproszczona wektoryzacja obIektów grafIcznych (patrz Ad.7) na bazie wprowadzonego obrazu rastrowego.
Zastosować ogólne zasady lokalizacji i okre lenia wielko ci dla ró nych obiektów graficznych. 2EU\VRZDQLH SU]HNURMX
NV]WDáWRZQLND OLQLDPL NRQWXURZ\PL GOD ]PLHU]RQ\FK L VNRU\JRZDQ\FK RGOHJáR FL SRFK\OH SURPLHQL áXNyZ
NRQVWUXNF\MQ\FK L SURPLHQL ]DRNU JOH .
2
_________________________________________________________________________________________________
" Ad.7. Ogólne zasady lokalizacji i okre lania wielko ci dla obiektów graficznych przy stosowaniu uproszczonej
wektoryzacji obrazów rastrowych.
1. Ustalenie warto ci promieni konstrukcyjnych dla wyst puj cych na obiekcie krzywizn; PHQX UR]ZLMDOQH Rysuj - A
uk
- 3 punkty; sprawdzenie - /OLVWD/.
2. Lokalizacja wspólrz dnych rodków promieni konstrukcyjnych - /WU\E\ ORNDOL]DFML/; wstawienie punktów; PHQX
UR]ZLMDOQH Rysuj - Punkt.
3. Nalo enie (obrysowanie) krzywizn lukami lub okr gami z przyj tymi (zalo onymi) warto ciami promieni.
- przyj ć nast puj ce zalo enia: warto ci wymiarów nominalnych mog zmieniać si w zakresie do r1.0mm
w stosunku do warto ci wymiaru zmierzonego; dokladno ć zalo onego wymiaru nominalnego przyjmujemy
maksymalnie do jednej cyfry po kropce dziesi tnej (0.1mm).
4. Ustalenie wzajemnego polo enia rodków krzywizn (zmiany warto ci i przyj ta dokladno ć j.w.).
5. Lokalizacja kraw dzi ortogonalnych i ustalenie ich polo enia wzgl dem przyj tych rodków krzywizn (luków,
okr gów); pomiary: /odległo ć/.
6. Ustalenie polo enia pozostalych kraw dzi wzajemnie równoleglych przy wykorzystaniu wcze niejszych pomiarów
/odległo ć/.
7. Wst pne ustalenie polo enia pochylonych linii konstrukcyjnych; rysuj: /linia/, sprawdzaj: /lista/.
8. Rysowanie pochyłych linii konstrukcyjnych dla zadanych skorygowanych (do 1 ) nominalnych katów pochylenia,
przy wykorzystaniu zapisu dla okre lenia wspólrz dnych biegunowych wzgl dnych (@LGUXJLHJR NR FD U\VRZDQHM OLQLL.
9. Ustalenie warto ci promieni zaokr gle ; PHQX UR]ZLMDOQH Rysuj - A
uk - 3 punkty; /lista/.
10. Wprowadzenie przyj tych, nominalnych promieni zaokr gle ; PHQX UR]ZLMDOQH PHQX UR]ZLMDOQH Zmiana -
Zaokr glenie- R (ZSURZDG]HQLH QRZHM ZDUWR FL SURPLHQLD) - E - powtórzenie polecenia i wskazanie dwóch kraw dzi.
11. Zmykanie obwodu linii konstrukcyjnych ksztaltownika - ucinanie linii na wierzcholkach bez zaokr gle .
12. Porz dkowanie obiektów graficznych na warstwach.
8. Uporz dkować istniej ce obiekty graficzne poprzez przeniesienie ich do odpowiednich warstw.
9. Wymiarowanie zbudowanej figury zgodnie z ogólnymi zasadami wymiarowania ZDUVWZD Wymiary
10. Wprowadzane wymiary uzupelnić odpowiednimi tolerancjami: dla wymiarów liniowych i rednic r0.1; promienie
zaokr gle : bez tolerancji. Przy du ej ilo ci wymiarów, tolerancje zamie cić w postaci uwagi.
11. Bazuj c na uzgodnionym, zwymiarowanym obrysie obrazu rastrowego SU]HNUyM NV]WDáWRZQLND Z VNDOL z dokonać
zamiany obwodu figury z linii segmentowych na polilini - SROHFHQLH /edplin/ i na region - SROHFHQLH /region/. Wykonać
planimetrowanie figury i okre lić wspólrz dne jej rodka ci ko ci - SROHFHQLH /pole/ i /paramfiz/.
12. Wykonać w obszarze modelu kopi obrysu kształtownika bez wymiarów. Zbudować obiekt brylowy. Wykorzystuj c
region lub polilini zbudowanej figury SU]HNUyM NV]WDáWRZQLND Z VNDOL utworzyć bryl ksztaltownika o wysoko ci
100mm - (PHQX UR]ZLMDOQH: Rysuj - Bryły - Wyci gnij). Okre lić obj to ć bryly i jej mas przyjmuj c jako material stal
w glow (Á=7.85g/cm ) - SROHFHQLH /paramfiz/ - wprowadzić opis do rysunku w obszrze papieru.
13. Przygotowanie rysunku do wydruku  wybrać zakladk Arkusz 1:
- wykorzystuj c obszar papieru (Arkusz 1) i utworzone w rysunku prototypowym, w warstwie Rzutnie dwie
rzutnie, ustawić odpowiednie widoki i skal w utworzonych rzutniach - PHQX UR]ZLMDOQH  aktywny obszar
modelu w Arkuszu 1; skala w aktywnej rzutni; OLQLD SROHFH : Z  Skala - (n/XP), (np. dla skali 1:2 wpisać w linii
polece 0.5xp ,
- przeprowadzić operacj ukrywania w wybranych rzutniach zb dnych warstw (Z DNW\ZQHM U]XWQL Z REV]DU]H
PRGHOX Z $UNXV]X ), pozostawiaj c w jednej rzutni widok plaskiego przekroju ksztaltownika z wymiarami,
przyjmuj c maksymaln , dopuszczaln skal , a w drugiej rzutni widok izometryczny zbudowanej bryly; ukryć
obwiednie rzutni (Z REV]DU]H SDSLHUX), zwymiarować wysoko ć utworzonej bryly  wykorzystać LUW,
- wykonać konfiguracj kre lenia przypisuj c przyj tym kolorom okre lone grubo ci linii - wydruk na drukarce
laserowej  uaktywnić  zakladka Arkusz 1, Ustawienie strony; wybrać w oknie dialogowym zakladk ,
Urz dzenie drukuj ce i dokonać Edycji zbiór acad.ctb, w zakladce Formularz dokonać edycji szeroko ci linii
dla poszczególnych kolorów (pisaków); sprawdzić skal , obrót i pocz tek wydruku wykorzystuj c podgl d dla
ró nych wariantów dodatkowych ustawie . Zapisać swoj Nazw ustawie strony.
Zbudowany rysunek plaski i bryl zapisać w ju zalo onym zbiorze: Rys1.dwg.
3
PROJEKT NARZ DZIA: (patrz  II. Materiały pomocnicze).
14. Okre lić ksztalt i wymiary wsadu (S ) przyjmuj c wspólczynnik wydlu enia O #1.25,
" wykonać rysunek proponowanego przekroju wsadu (dobrać skal dla formatu A4  Rys2.dwg), i zwymiarować,
podaj c tolerancje wg poni szych zasad:
- wymiary liniowe: r0.3mm,
- zaokr glenia naro y, które w gotowym przekroju ksztaltownika s ostre (R=0): przyj ć, dla wymiarów
liniowych poni ej 10mm, - 50.5 lub dla wymiarów liniowych powy ej 10mm, - 51 (dotyczy to
minimalnych wymiarów gabarytowych ksztaltownika w jego przekroju i jest zwi zane z naturalnym
utlenianiem ostrych naro y). Pozostale promienie zachować bez zmian z wyrobu gotowego.
- promienie wewn trzne, konstrukcyjne (górna odchylka 0, dolna -0.5),
- promienie zewn trzne, konstrukcyjne (górna odchylka +0.5, dolna 0).
15. Wyznaczyć pomocnicze pola przekrojów - uwzgl dniaj c odpowiednie warto ci tolerancji, zwi kszaj ce lub
zmniejszaj ce przekroje; w przypadku tolerancji wzajemnie zawieraj cych si , przyj ć do oblicze te, które nie przekraczaj
zakresu innych wymiarów tolerowanych ale daj mo liwo ć maksymalnych zmian przekrojów poprzecznych ksztaltownika,
RGZURWQLH WUDNWRZDü WROHUDQFMH SU]\ Z\PLDUDFK ]HZQ WU]Q\FK L ZHZQ WU]Q\FK:
- S - przekrój wyrobu gotowego oparty na wymiarach nominalnych (wg wcze niej zbudowanego rysunku
(Rys1.dwg)),
- S - minimalny przekrój wyrobu gotowego,
- S - maksymalny przekrój wyrobu gotowego,
- S - przekrój wsadu (wymiary nominalne, uzyskane po uwzgl dnieniu wspólczynnika O #1.25
(Rys2.dwg)),
- S - minimalny przekrój wsadu,
- S - maksymalny przekrój wsadu.
Przekroje: S S S S narysować bez wymiarowania, dokonać planimetrowania tych przekrojów (polecenia:
/edplin/, /pole) i okre lić:
Å„Å‚ 6 6 6 üÅ‚
O O i O ; O = ; O = ; O =
òÅ‚ żł.
6 6 6
ół þÅ‚
Rysunki poszczególnych przekrojów (6 rysunków) w skali 1:1 oraz wyniki oblicze rozmie cić na jednym arkuszu,
w odpowiednio sformatowanej tablicy, dobieraj c jego rozmiar do wielko ci przekroju ksztaltownika. Zestawienie przekrojów
zapisać w zbiorze Rys3.dwg.
16. Projekt graficzny narz dzia 3D  wykorzystuj c zasady projektowania ci gadel ksztaltowych, rysunek (S ) oraz
podprogramy i polecenia AutoCAD a, z operacjami na brylach zbudować:
- wewn trzny brylowy ksztalt narz dzia (ci gadla) z w glika spiekanego (strefa kalibruj ca, strefa sto ka zgniataj cego
oraz strefy sto ka smaruj cego i wyj ciowego) (Zalo yć zbiór Rys4.dwg, w którym, w obszarze modelu
umieszczone zostan elementy konstrukcyjne poni szych etapów budowy narz dzia:
a) elementy skladowe wewn trznego ksztaltu ci gadla z ich zestawieniem, Z\VRNR FL ZJ GDQ\FK
NDWDORJRZ\FK ,
b) zestawienie elektrod, EXGRZD HOHNWURG JUDILWRZ\FK OXE PLHG]LDQ\FK GR HOHNWURLVNURZHM REUyENL ZNáDGNL
] Z JOLND VSLHNDQHJR WU]\ HOHNWURG\ VWR HN ZHM FLRZ\ VWR HN ]JQLDWDM F\ VWR HN Z\M FLRZ\ F] ü
NDOLEUXM FD
c) wkladka z w glika spiekanego, EXGRZD ZNáDGNL ] Z JOLND VSLHNDQHJR RSHUDFMH ERROHRZVNLH GOD RNUH ORQ\FK
Z\PLDUyZ ]HZQ WU]Q\FK WDEHOH NDWDORJRZH L XSURV]F]RQH ]DOHFHQLD Z\WU]\PDáR FLRZH ,
d) obudowa wkladki, NRQVWUXNFMD REXGRZ\ RF]ND FL JDGáD GDQH SRPRFQLF]H ] WDEHO NDWDORJRZ\FK ,
e) zlo enie wkladki i obudowy, ]áR HQLH Z MHGQ\P ]ELRU]H RUD] ] Z\NRU]\VWDQLHP odno ników .
Poszczególne etapy projektu zapisać w oddzielnych arkuszach (w Rys4.dwg; a,b,c,d,e,) z wykorzystaniem niezb dnej ilo ci
rzutni.
Przyj ć rodzaj materialu dla projektowanego narz dzia  wkladka z w glika spiekanego, obudowa ze stali konstrukcyjnej
na ka dym etapie projektowania zachować po rednie elementy skladowe narz dzia.
- wyznaczyć SDUDPHWU\ IL]\F]QH GOD wkladki i obudowy ci gadla przy wykorzystaniu polece AutoCad a /SDUDPIL] :
obj to ć, masa, polo enie rodka ci ko ci. Do oblicze masy projektowanych elementów narz dzia przyj ć
odpowiednie g sto ci materialów. Wyniki zapisać w zbiorze tekstowym i na odpowiednich rysunkach.
17. Bazuj c na ostatnim zestawieniu (Rys4e) obiektów 3D (wkladka i obudowa narz dzia) wykonać wymagane przekroje,
dol czyć odpowiednie rysunki (S ), do przygotowania kompletnej dokumentacji technicznej  wykonawczej, utworzyć
Arkusze z niezb dn ilo ci rzutni - patrz pkt. 13. Wykorzystać rzuty, przekroje, widoki izometryczne oraz nanie ć
tolerancje ksztaltu i polo enia (PN-87/M-01145) (Rys5.dwg).
4
18. Wygenerować rysunek xxx.wmf z wybranego, zbudowanego rysunku xxx.dwg celem wl czenia go do edytora tekstu
(Microsoft Word)  utworzyć zbór xxx.doc z wl czonym rysunkiem xxx.wmf; (PHQX UR]ZLMDOQH: Plik - Eksport danych -
wybrać rozszerzenie *.wmf); (przy tworzeniu xxx.wmf uwzgl dnić biale tlo ekranu).
UWAGA .D GRUD]RZR SR ]DM FLDFK ODERUDWRU\MQ\FK DUFKLZL]RZDü OXE NRSLRZDü VZRMH SUDFH L ]DELHUDü MH ]H VRE
Zaliczenie: Pi ć rysunków i jeden zbiór tekstowy (xxx.doc) z wl czonym rysunkiem (xxx.wmf)  opisana dyskietka.
Na kolejnych zaj ciach laboratoryjnych sprawdzane b d i oceniane post py z realizacji zada graficznych.
Zaliczenie ko cowe odbywa si przy komputerze na ostatnich zaj ciach, wykorzystuj c tylko wersj programu AutoCAD 2002
 wymagana jest znajomo ć wszystkich niezb dnych polece i procedur AutoCAD a.
Uwaga! Zbiory rysunkowe nazywać swoim nazwiskiem z kolejnym numerem; (Rys1.dwg=Nazwisko1.dwg).
Ponadto ZADANIE Nr 2:
Wykorzystuj c jeden z programów: MDT, SolidWORKS lub INVENTOR wykonać wskazane modele brylowe
z utworzeniem dokumentacji technicznej i powtórzyć wykonanie zadania Nr 1 przy wykorzystaniu parametryzacji.
5
II. MATERIAA
Y POMOCNICZE:
Ogólne, uproszczone zasady projektowania narz dzi do procesu wyciskania i ci gnienia na
przykladzie projektu ci gadla.
Dane do projektu, dla ka dego studenta indywidualne, s dost pne na stronie internetowej: www.ppm.agh.edu.pl;
/Materiały dydaktyczne/.
Tre ć zadania, wspólna dla wszystkich, zawiera podstawowy zestaw instrukcji, podany w koniecznej kolejno ci przy
realizacji zadania.
Przyklady graficzne podane s w postaci zestawów przekrojów ksztaltowników zaczerpni tych m.in. z katalogu
wloskiej firmy METALLURGICA CALVI S.P.A.
Kolejno ć czynno ci przy realizacji zada projektowych:
1. Skopiowanie swojego, przydzielonego, numeru przekroju ksztaltownika (xxx.jpg)  na dyskietk lub do wybranego
swojego katalogu  (swoje konto  FTP).
Rys.A. Obraz rastrowy przekroju ksztaltownika.
2. Przygotowanie szkicu przekroju ksztaltownika z naniesionymi wymiarami u ywaj c symboli bez okre lania ich
warto ci (rys.B).
Rys.B. Przykładowy szkic z wymiarami literowymi: a i  wymiary liniowe;
R , R , R  promienie konstrukcyjne z ustalonym polo eniem punktów zaczepienia promieni; R , R , R  promienie bazuj ce
na relacjach (wi zy styczno ci) uzupelnionych wymiarami; a , a , a  wymiary k towe; r  r  promienie zaokr gle ;
o  relacje (punkty) styczno ci dla promieni R , R , R ; - relacje (punkty) styczno ci dla pochylych odcinków.
3. Przygotowanie swojego rysunku prototypowego (SZABLON) z okre leniem:
a. Warstw, (z przypisaniem nazw, kolorów i rodzajów linii),
b. Stylów: tekstu, wymiarowania, punktu,
c. Rozmiarów obszaru pracy w modelu i rozmiarów arkusza w obszarze papieru,
d. Budowa ramki i tabelki w obszarze papieru wraz z opisem, wyznaczenie niezb dnych rzutni w zakresie
ramki.
e. Zarchiwizowanie zbioru jako xxx.dwt.
4. Wstawienie rysunku xxx.jpg jako obraz rastrowy do zdefiniowanego wcze niej obszaru modelu.
5. Skalowanie (kalibrowanie) wstawionego obrazu rastrowego.
6
6. Wektoryzacja (obrysowanie zarysów) konturów ksztaltownika przy wykorzystaniu obiektów graficznych (odcinek,
luk, punkt) z kontrolowanym ich rozmieszczeniem, zgodnie ] QDQLHVLRQ\PL Z\PLDUDPL na szkicu. Budowa zarysu
ksztaltu wyrobu gotowego Sgo (Rys1). (3DWU] $G Ä… ]DG 1U ).
PROJEKT NARZ DZIA  (zad. Nr 1).
7. (od pkt.14 zad.) Budowa zarysu wsadu 6ZR dla zalo onego odksztalcenia. (Rys2).
8. Konstrukcja pochodnych ksztaltów dla wyrobu gotowego Sgmin, Sgmax i wsadu Swmin, Swmax przy
uwzgl dnieniu zalo onych tolerancji. Okre lenie warto ci skrajnych wspólczynników odksztalce . (Rys3).
9. Budowa wkladki i obudowy ci gadla na bazie Sgmin (rys. C, D, E i tabl.1).
a. Wyznaczenie parametru a;
D = 6
b. okre lenie wymiarów h2, h3, l3 oraz d2, d3, D, E, J (rys.C i tablica 1).
h2, h3, l3, d2, d3, D, E, J =f(a)
Rys.C. Przekrój ci gadla z charakterystycznymi wymiarami wg Katalogu BAiLDONiT.
Tablica 1. Zestawienie charakterystycznych wymiarów dla przekroju narz dzia wg Katalogu BAiLDONiT.
WYMIARY w mm K TY
Zakres dla otworu
WKA
ADKA
OZNACZENIE
PARAMETR
OPRAWA
CI GADA
A)
D
TYP KSZTAA
T NR
h2 l3 d2 h3 d3 D E J
a
III S761
1.5  3.5 14 1.5 20 25 43
IV S762
3.0  8.0 20 2.5 30 33 53
V S763
6.0  14.0 30 4.0 45 45 75
VK S781
14.0 - 18.0 28 4.0 45 50 135
VIK S782
18.0  28.0 30 4.0 55 55 150
VIIK S783
28.0  38.0 32 5.0 70 60 170
20
VIIIK S784
38.0  46.0 34 5.0 85 65 200
IXK S785
46.0  53.0 36 6.0 95 70 240
XK S786
53.0  60.0 38 6.0 105 75 280
7
STO KA
STO KA
STO KA
SMARUJ CEGO
WYJ CIOWEGO
ZGNIATAJ CEGO
30
20 ,
20
30
o
o
o
6 ,8,10
10. Budowa obiektów 3D jako elementów skladowych wewn trznego ksztaltu wkladki ci gadla. Sumowanie (operacje
boolowskie).
11. Budowa wkładki  dobór zewn trznego, poprzecznego ksztaltu wkladki (RysE)  w zale no ci od wzajemnych
relacji maksymalnych wymiarów liniowych (l i n) w dwóch wzajemnie prostopadlych kierunkach dla Sgmin :
a. Wkladka osiowosymetryczna w ksztalcie walca dla: l/n<1.8,
b. Wkladka prostopadlo cienna dla l/n>1.8.
c. Okre lenie zewn trznych wymiarów wkładki dla przekrojów Sgmin niesymetrycznych (rys.D, E):
" Dla wkladek w ksztalcie walców WYZNACZAMY wymiar d2x poprzez uwzgl dnienie najbardziej odległego
punktu na przekroju Sgmin  przekrój w cz ci kalibruj cej) od rodka ci ko ci figury (R , powi kszonej
o warto ć:
bw=(d2-a)/2
d2x = 2(R+bw)
d2x/2=
Rys.D. Dobór wymiarów dla wkladki okr glej i dla wkladki o przekroju prostok tnym. Wprowadzenie kryterium minimalnej
obj to ci wkladki, przy zalo eniu prostego jej ksztaltu zewn trznego (walec lub prostopadlo cian).
" Dla wkladek prostopadło ciennych wymiary zewn trzne WYZNACZAMY poprzez dodanie warto ci bw na
calym obwodzie dla przekroju Sgmin (rys.E). Wybieramy maksymalne zewn trzne wymiary dla dwóch wzajemnie
prostopadlych kierunków, okre laj c wymiary prostok ta o maksymalnych wymiarach zewn trznych dla wkladki
prostopadlo ciennej.
8
Rys.E. Dobór zewn trznych wymiarów wkladki narz dziowej (przyklad).
12. Budowa obudowy wkladki ci gadla (Rys4d).
Zewn trzne wymiary obudowy (d3y) wyznaczamy, w zale no ci od ksztaltu wkladki, dodaj c warto ć bob,
powi kszaj c odpowiednie jej wymiary w przekroju:
bob=(d3-d2)/2
13. Budowa zlo enia wkladki w obudowie przy wykorzystaniu odno ników: (Rys4e).
14. Przyj ć dla obudowy: l5 =l3; fazy wewn trzne do 2-45 fazy zewn trzne do 5 45 .
Rys.F. Przekrój ksztaltownika po wymiarowaniu (Sgo).
Rysunki wynikowe mo na grupować w obszarze MODELU, buduj c odpowiednie ARKUSZE jako wymienione rysunki (Rys1,
2 ,3, 4 a b c d e, 5.) .
Etapy zaliczania projektu: AutoCAD
9
1. Szkic z wymiarami.
2. Rysunek prototypowy.
3. Rysunek wyrobu gotowego - zwymiarowany S .  obsluga rzutni  skalowanie, wymiarowanie 3D (wysoko ć),
(Rys1).
4. Rysunek wsadu z wymiarami S , (Rys2).
5. Zestawienie 6 rysunków, okre lenie skrajnych wspólczynników odksztalce ( ,  ,  ,  ) przy
uwzgl dnieniu zalo onych tolerancji. Planimetrowanie, (Rys.3).
6. Budowa obiektów 3D. Budowa wkladki narz dziowej. Parametry fizyczne, (Rys4abc).
7. Konstrukcja obudowy.(Rys4d).
8. Kompozycja zlo enia. Wykorzystanie odno ników, (Rys4e.).
9. Tworzenie rzutów i przekrojów - platów wybranych bryl (Rys5).
10. Budowa zbioru z rozszerzeniem xxx.wmf.
11. Test.
Solid Works lub MDT; INVENTOR
1. Budowa wybranych obiektów 3D z wygenerowaniem dokumentacji 2D.
a. Przyklady z eDrawings lub modele.
2. Powtórka z zadania Nr 1 dla AutoCAD a. Wykorzystać  zwymiarowany rys.2D.
a. Part, Assembly, Drawing.
INVENTOR.
3. Budowa prostego obiektu 3D z wygenerowaniem dokumentacji 2D.
a. Przyklad z Volo View Express.
4. Powtórka z zadania dla AutoCAD a.
MDT
5. Budowa prostego obiektu 3D z wygenerowaniem dokumentacji 2D.
a. Przyklad z Volo View Express.
6. Powtórka z zadania dla AutoCAD a.
HyperMILL lub EdgeCAM.
7. Opracowanie procesu obróbki skrawaniem dla wybranego obiektu 3D z wygenerowaniem kodu na maszyny CNC.
a. Wizualizacja obróbki skrawaniem dla procesu frezowania.
Wymagany zakres wiadomo ci przy zaliczeniu projektu - (AutoCAD, SolidWorks):
1. Znajomo ć wyboru i wczytania pliku rysunku prototypowego xxx.dwt lub rysunku xxx.dwg.
10
2. Co to jest rysunek prototypowy (szablon)?
3. Ustawienie parametrów rysunku prototypowego.
a. Style tekstu i punktów  edycja,
b. Style wymiarowania  edycja,
c. Szablon z warstwami, ramk , tabelk i opisem.
4. Jak wstawić obraz rastrowy do zbioru rysunku AutoCAD a?
5. Kolejno ć czynno ci przy skalowaniu wstawionych obrazów rastrowych.
6. Kolejno ć czynno ci przy  odsuwaniu ,  rozci ganiu obiektów graficznych.
7. Kolejno ć czynno ci przy  ucinaniu ,  wydlu aniu obiektów.
8. Kolejno ć czynno ci przy  przesuwaniu obiektów graficznych.
9. Zastosowanie zapisu wspólrz dnych biegunowych do okre lania wzgl dnych wielko ci przesuni ć, rysowania
zalo onych wielko ci obiektów graficznych itp.
10. Jak przenie ć narysowany obiekt na inn , istniej c warstw ?
11. Sposoby wywolywania trybów lokalizacji punktów charakterystycznych obiektów.
12. Sposób definiowania rzutni w obszarze papieru.
13. Skalowanie obiektów w rzutniach na arkuszach.
14. Budowa i wykorzystanie bloków. Bloki jako bazy elementów konstrukcyjnych.
15. Jak pozyskujemy informacje o obiektach graficznych?
16. Jak dokonać pomiarów odleglo ci liniowych na plaszczy nie i w 3D?
17. Polylinia wla ciwo ci i jej zastosowanie.
18. Region, wla ciwo ci i jego zastosowanie.
19. Zastosowanie i ustawienia parametrów kreskowania.
20. Planimetrowanie.
21. Okre lenie parametrów fizycznych  jakie wielko ci s mo liwe do uzyskania?
22. Sposoby l czenia obiektów graficznych na plaszczy nie.
23. Rysowanie linii wzajemnie równoleglych i prostopadlych  polecenia, funkcje.
24. Sposoby budowy obiektów 3D.
25. Metody konstruowania obiektów przestrzennych w 3D:
" definiowanie bryl z grupy podstawowych,
" wykorzystanie polecenia  wyci gnij ,
" wykorzystanie regionów - np. polecenia  przekr ć ,
" skladanie bryl z prostych elementów przestrzennych.
26. Sposoby obrotów, przesuni ć i zlo e obiektów 3D.
27. Co to jest LUW - zastosowanie?
28. Jak mo na zmienić plaszczyzn konstrukcyjn ?
29. Operacje boolowskie.
30. Zastosowanie filtrów wspólrz dnych  zasady wprowadzania.
31. Atrybuty  zastosowanie.
32. Znajomo ć zasad projektowania narz dzi:
a. Uzasadnienie wyboru przekroju S jako bazy do budowy narz dzia.
b. Okre lenie parametru a dla dowolnego poprzecznego przekroju ksztaltownika.
c. Zasady doboru wymiarów wysoko ci sto ków dla wkladki.
d. Zasady doboru ksztaltu i wymiarów zewn trznych wkladki i obudowy narz dzia.
e. Wyznaczenie skrajnych warto ci wspólczynników odksztalce (O).
33. Budowa i wykorzystanie zbiorów xxx.wmf.
34. Tworzenie i wykorzystanie zbiorów xxx.dxf i xxx.iges.
35. Zastosowanie odno ników  korzy ci wynikaj ce z zastosowania odno ników.
36. Podstawowe polecenia SolidWorks dla cz ci, zlo enia i rysunku.
11