3014255144

67 •ntmttrctn*

Realizacja wszelkiego rodzaju operacji gospodarczych jest istotna głównie ze względu na ich wpływ na przyszłą sytuację po    gospod ch i s eńs Olatego należy się zastanowić,

co stanowi o potencjalnych    ch kórz ch kl    ł p siębiorstw energetycznych Dla

klientów jest to realizacja końcowych potrzeb z wykorzystaniem energii po ogólnie niższych kosztach Dla przedsiębiorstw trwałe utrzymań; e osiąganych zysków

Kluczem do jednoczesnego osiągnięcia tych pozornie sprzecznych celów (w sytuacji polskiej na dość długi czas) jest podnoszenie efektywności wyko    ania    i.    ki ni    stko    u

u e    ci a    ą    szą    ki e    ł.

nicz wi

z    w utracone z tytułu

o    je m krańcowych kosz

aktywności najsłabszych ogniw

robłem istnienia nadwyżek mocy, a da'ej problem _n,_e    u kosztów stałych i mniejszego udziału kosztów

_zm    osztów są tyłko umknięte krótkoterminowe koszty

krańcowe Gdyby powyżej opisana systuacja miała znamiona trwałości, gospodarka wolnorynkowa ten

os    ow ąc do trwałego wye ania c

p    cic tego fragmentu m (negat

ne    możliwe są dwie różne ścieżki rozwoju sytuacji -

tradycyjna i przyspieszonej modernizacji systemu.

W sytuacji pierwszej obowiązuje założeń

P

d

o

n

nomiczno-fmansowymi. Do ich najważniejszych wartość bieżąca netto, oczekiwany czas zwrotu

Z obserwacji rynku finansowego w Polsce natomiast dobrze przygotowanych projektów, w

i inwestorów muszą być bowiem gwarantowane momencie ich wystąpienia) albo ubezpieczane

(przejęcie części ryzyka za opłatę "awansem*), albo tez związane są z wymagalnością wyższych udziałów własnych przedsięb^rstwa i wyzszym oprocentowaniem kredytów (ryzyko przejęte przez bank za wyzszą cenę pieniądza). I odwrotnie, im prognoza wpływów jest pewniejsza, tym przedsięwzięcie jest atrakcyjniejsze, co stanowi o wartości rynkowej przedsiębiorstwa, albowiem na konto przyszłych korzyści jest ono w stanie zgromadzić aktualnie znaczne kwoty pieniędzy

Jak powiedziano wcześniej, kluczem do rozwiązania dylematu modernizacji systemów energetycznych jest stworzenie wiarygodnej prognozy zapotrzebowania opartej jak najbardziej na przesłankach ekonomicznych, a jak najmniej na przesłankach społecznych Konieczność łączenia tych tj realizacji ocz    ń społ    h i ekonomizacja    no    bowania na energię,

i możliwości za    wanta    k zarządzania p    m    muz kontrolowanym

procesem prywatyzacji i odpowiednimi zasadami finansowymi w przedsiębiorstwach energetycznych

Techniki zarządzania popytem umożliwiają, na skutek wymiany istniejących nieefektywnych wyjściowo urządzeń na efektywne, podnoszenie cen na energię bez wzrostu kosztów u użytkowników Finansowanie takich projektów jest możliwe we wspólnych przedsięwzięciach klientów i przedsiębiorstw energetycznych, dystrybucyjnych i obrotu energią, a także niezależnych inwestorów spoza sektora energetycznego, producentów urządzeń wysokosprawnyeh (motywowanych oczekiwaniem wzrostu rynków i obniżką kosztów własnych), instytucji proekologicznych (np NFOśiGW) i w końcu budżetów lokalnego i centralnego, w tym z funduszu utworzonego w ramach rządowej polityki racjonalizacji użytkowania energii w sektorze komunalnym Na rynku istnieje szereg takich potencjalnych opcji inwestycyjnych, o bardzo krótkim czasie zwrotu nakładów, pomimo istniejącej, we wszystkich praktycznie podsystemach, nadwyżki mocy. Według dokonanego rozeznania dotyczą one zwłaszcza urządzeń elektrycznych i wybranych projektów z zakresu ogrzewmctwa Tego typu opcje powinny być zaczynem specjalnych funduszy powielających, tworzonych pod nadzorem władz miejskich, zasilających później inwestycje o mniej korzystnych wskaźnikach, np inwestycje związane z dooeplamem budynków i kompleksową modernizacją instalacji.

Poniżej zaprezentowano ogólną koncepcję organizacji gospodarki energetycznej na poziomie lokalnym od strony finansowej Realizacja tej koncepcji powinna dalej obniżyć poziom bilansowania gospodarki energetycznej przez przełamanie istniejących barier oraz przy ograniczeniu nakładów na modernizację źródeł energii. Stanowi ona podstawę dla stymulowania alternatywnej ścieżki przyspieszonej modernizacji systemów energetycznych

Jak już powiedziano, sytuacja w firmach energetycznych staje się trudna w momencie, gdy - na skutek podnoszenia efektywności wykorzystań a energii przez jej użytkowników końcowych - pojawiają się nadwyżki mocy w różnych punktach systemu Prowadzi to bowiem do zmiany struktury kosztów, w której coraz to większy udział mają koszty stałe, wynikające z księgowych kosztów pos adanego majątku, a coraz mniejszy jest udział kosztów zmiennych Prowadzi to do oczywistej utraty konkurencyjności Błędy popełniane w tym obszarze są bardzo kosztowne, dlatego ich zapob;ezemu powinno się poświęcać wiele wysiłku t ponoś*: odpowiednie koszty. W gospodarce polskiej sytuacja jest trudna, gdyż stopień niedopasowania techniki po stronie popytowej i podazowej jednocześnie ma charakter i rozmiar strukturalny, co powoduje, ze bez wytrącenia całego układu z równowagi sytuaqa jest patowa (mała opłacalność poprawy efektywnośd. brak opłacalności intensyfikacji ekonomicznej przetwarzana i dostawy energii) Skutkuje to wyżej wymienionymi prognozami wzrostu zapotrzebowania na nośniki energii, pomimo znacznej liczby technicznych możliwości redukcji popytu, gdyż potencjał ekonomicznie uzasadniony jest wtedy bardzo ograniczony

2 powyższych przyczyn alternatywną koncepcję zmian zbudowano stosując podejście rekurencyjne. tj przyjęto pewne postulaty, które, uzupełnione specyficznymi założeniami, pozwalają oczekiwać skulków w innych obszarach gospodarki energetycznej uzasadniających przyjęcie tych postulatów poprzez zwiększenie ekonomicznie uzasadnionego potencjału redukqi popytu Jako wyjściowe postawiono następujące postulaty:

istnieje możliwość kształtowania cen nośników energii w oparciu o ich wartość rynkową, a me

koszty księgowe, przy spełnieniu pewnych warunków w zakresie kosztów użytkowników

końcowych.

istnieje możliwość przyspieszonej likwidacji trwale zbędnej części majątku przedsiębiorstw

energetycznych, nawet jeżeli nie zostały w pełni zamortyzowane