•wielkie maszyny obsługiwane z konsoli •programista/użytkownik jako operator maszyny •wejście z taśmy papierowej lub karty perforowanej •cel systemu operacyjnego (monitora) : automatyczne przekazywanie sterowania następnemu zadaniu
•asemblery, kompilatory, programy ładujące i łączące, biblioteki modułów ładowalnych