W DIALOGU JĘZYKÓW I KULTUR III - 2013
Stanisław Szadyko
Uniwersytet Warszawski
Metodyka tłumaczenia skrótowców morfologicznych
W ROSYJSKICH I POLSKICH TEKSTACH SPECJALISTYCZNYCH
Lingwiści uważają, że współczesne języki specjalistyczne (tj. techno-lekty), a ich jest obecnie 153 [Lewandowski 2002: 37], wzbogaciły swój zasób leksykalny o ponad 12.000.000 terminów. Najlepiej rozwiniętym leksykalnie i najbardziej bogatym jest język specjalistyczny chemii, liczący ponad 3.000.000 terminów [Lejczyk, Biesiekirska 1998: 6]. Jednak najbardziej rozpowszechniony zbiór reguł systematycznego nazewnictwa związków chemicznych został opracowany przez Międzynarodową Unię Chemii Czystej i Stosowanej (IUPAC). Liczbę substancji chemicznych ujętych w ich bazie terminologicznej szacuje się na ponad 35.000.000 [http://www.cas.org/ expertise/casontent/registry/regsys.html]. Wydany w Rosji w 1997 roku „Ogólnozwiązkowy klasyfikator produkcji przemysłowej i rolniczej” (06me-coK>3HbiH KjiaccH(})HKaTop npoMbiuuieHHOH h cejibCK0X03HHCTBeHH0H npo-/lyioiHH) zawierał około 24.000.000 nazw [Lejczyk, Biesiekirska 1998: 6], Na dzień dzisiejszy uczeni zajmujący się badaniami z zakresu botaniki, biologii i zoologii odkryli i opisali od 3.000.000 do 20.000.000 gatunków zwierząt i roślin [21 wiek, 2009, nr 4: 42; 21 wiek, 2012, nr 7: 72, 94]. Niezmierny postęp obserwuje się także w sferze ochrony zdrowia człowieka, gdyż dotychczas lekarze opisali i skatalogowali ponad 10.000 różnych chorób ludzkich [21 wiek, 2012, nr 7: 74], Zaś współczesny ogólnonarodowy język, polski liczy ok. 200.000 słów - jest to zawartość 50-tomowego „Praktycznego słownika współczesnej polszczyzny’ [Red. H. Zgółkowa. Wyd. Kurpisz. Poznań 1994-2005, tt. 1-50]. Codziennie na rynku wydawniczym pojawia się jeden słownik tenninologii specjalistycznej.
Tak więc boom terminologiczny przyczynił się w znacznym stopniu do tego, że do systemów leksykalnych wszystkich nowożytnych języków, szczególnie zaś do ich technolektów, przedostaje się ogromna liczba nowych pojęć i terminów. Te nowe jednostki leksykalne, będące dwu-, trzy-, cztero-, pięcio- i więcej wyrazowymi terminami, nie mogą być nazwami okazjonalnymi lub
n