BADANIA METALOGRAFICZNE
Metalografią nazywamy dział metaloznawstwa, który zajmuje się opisem struktury metali i stopów przy wykorzy staniu metod mikro, makro.
BADANIA MAKROSKOPOWE
1. Cel ćwiczenia
Celem ćwiczenia jest poznanie mikroskopowych metod badań ( okiem nieuzbrojonym lub przy kilkukrotnym powiększeniu) materiałów , elementów maszyn i narzędzi w celu określania jakości i/lub wad będących wynikiem procesów' odlewniczych, spawalniczych, przeróbki plastycznej, obróbki cieplnej oraz cieplno chemicznej.
2, Wiadomości teoretyczne
Badania makroskopowe (PN-EN 1321:2000, IS017639!
Badania makroskopowe przeprowadza się przy pomocy lup o powiększeniu do 30 razy lub „okiem nieuzbrojonym”. Dzięki tego typu badaniom jesteśmy w stanie ocenić jakość materiału gotowych wyrobów lub półfabrykatów.
Podczas tvch badań możliwe jest wykrycie:
-nieciągłości materiału: pęknięcia, zawalcowań, jam skurczowych, pęcherzy podskórnych -niejednorodności chemicznych
-niejednorodności strukturalnych (stali, surówek, żeliwa i innych stopów).
Badania makroskopowe wykonuje się na powierzchni próbki wypolerowanej lub wytrawionej, przy pomocy odpowiedniego odczynnika.
Należy pamiętać, że sposób pobierania próbki do badania nie powinien wpływać na wyniki badań.
Odczynniki do badań makroskopowy ch:
- odczy nniki do trawieniu powierzchniowego takie jak odczynnik Hcyna, Anczyca, Adlera zawierają sole miedzi, które osadzają się w miejscach bogatych w żelazo natomiast miejsca bogatsze w C, P i S zostają znacznie zaciemnione.
- odczy nniki do głębokiego trawienia, czyli wodne roztwory kwasów działają korodująco na pow ierzchnię metalu najbardziej w miejscach nieciągłości w postaci por, zażużleń, pęknięć lub rzadzizn materiałowych a także w miejscach niejednorodnych strukturalnie, czyli w osiach dendrytów , warstwach zahartowanych, spoin lub wtopień.
Odczynniki do trawienia próbek w badaniach makroskopowych (PN-CR12361:2002).
Materiał |
Nazwa i skład odczy nnika |
Warunki wykonania próby |
Zastosowanie i działanie odczynnika |
Stal |
Jacewicza 38cm’HCl + + 12cm3H2S04(l,83) + + 50 cm3 H20 |
Szlif zgrubny, temp. 60 - 70°C, czas 15-60 min |
Głębokie trawienie. Roztrawia nieciągłości materiału i większe skupiska wtrąceń niemetalicznych. Ujawnia włóknistość |
Stal |
100 cm3 HC1 (1,19) + +100 cm3 H20 |
Szlif zgrubny, temp. pokojowa, czas do 24 h lub temp. 60 - 80°C, czas 15-60 min |
jw. |