348068505

39

Tabela 2

Porównanio struktury chemicznej tyto i gamma li pot rop i n APH/oraz hormonu tyto melanoforowego /MSH/

gamma LPH Glu-Leu- -Liz I-Asp-Ser-Gli -Pro-Ty r-Liz-Met-Glu-His-Fe-Arg-Try-Gh -Ser-Pro-Pro-Lir-Asp owco    1    2 jjS^ _60_ J4-1 42    63 66. 65 66 67 CS 69 50 51    52 S3 56 55    56 57 58

r~---——i    ¹    "1

beta LPH

owca

wót

Glu-Leu-j Ur -Uz ,-Asp-Ser-Gli - Pro-Tyr-Liz -Met-Clu-His-Fo -Arg-fry -Gh-Ser- Pro-Pro- U z-Asp - •Uz-Arg | Gin ł    -    - I    |

1    2 |59    60    61    62    63    66    65    66    67    68    69 50    51    52    53    56    55    56    S7    56    |_59_ _60j    90

beta MSH    Asp-Ser-Gl; - Pro - Tyr -Liz - Met-Glu - His - Fe -Arg -Try- Gli -Ser- Pro-Fro- Liz-Asp

wet    1    2    3    6    5    6    7    6    9 X)    V    12    13    16    15    16    17    16

owca

Glu- Leu-l Liz -Liz YAsp-Glu- Gli - Pro-Tyr-Liz-Met-Glu -His-Fe-Arg-Try-Gli- Ser-Pro-Pro-Liz - Asp-\liz-Arg I Gin

I    -    -    I

1    2 [39 60 j 61 62    63 66 65 66 67 66 69 50 51 52 53 56 55 56 57 56 ^59 60J 91

beta LPH Świnia

beta MSH    •    Asp-du-Gli - Pro-Tyr- Liz-Met

świnią    1    2    3    6    5    6    7

Metodą tą uzyskano 2 substancje: gamma i bela lipo-tropinę. Dokładne badania analityczne wykazały, że cząsteczka beta lipotropiny zawiera 90, a gamma lipotropiny tylko 58 aminokwasów, o kolejności odpowiadającej 58 kolejnym aminokwasom lipotropiny beta. Segment między 41, a 58 aminokwasem obu lipotropin jest również identyczny z sekwencją cząsteczki hormonu melanoforowego (MSH). Podobieństwa te są aktualnie tłumaczone .przez Chretiena w ten sposób, że być może beta LPH jest biologicznym prekursorem hormonu beta MSH przysadki, a gamma LPH jest jej formą pośrednią (tabela 2).

Mechanizm działania lipotropin na poziomie komórkowym jest tylko częściowo poznany, wykazano mianowicie, że duże ich dawki pobudzają aktywność cy-klazy adenilowej. Enzym ten znajdujący się w błonie komórkowej wpływa na przejście ATP w cykliczny 3,5 AMP, o którego roli w procesie lipolizy wspomniano powyżej. M.in. Lis i wsp. w swoich badaniach na zwierzętach udowodnili, że beta LPH zwiększa poziom cyklicznego AMP.

Analizując własności fizjologiczne hormonów lipo-tropowych przysadki stwierdzono jak dotąd 5 zasadniczych kierunków ich działania. Wpływają one na:’li-polizę, lipogenezę, wywołują hypokalcemię w surowicy, zwiększają krzepliwość krwi i zwiększają efekt działania hormonu melanoforowego przysadki.

Własności lipolityczne zostały wykazane przez wielu badaczy, zarówno w doświadczeniach in vivo jak i in, vitro. M.in. Tamasi i Chretien (1970) zaobserwowali, że oczyszczona beta LPH z przysadek świńskich i bydlęcych, zwiększa u tych zwierząt poziom wolnych kwasów tłuszczowych we krwi w okresie między 15 a 45 minutą po podaniu.

Ci sami autorzy badali wpływ beta LPH na inne składniki surowicy krwi. Stwierdzili, że nie ulega zmianie poziom cholesterolu, trójglicerydów, glukozy

Glu-His -Fe-Arg-Try-Gli-Ser-Pro -Pro-Liz-Asp

0    9 10    11    12    13    16    15    16    17    18

1    Mg lecz następuje po jej podaniu (między 120—180 minutą) znaczny spadek poziomu Ca w surowicy. Mechanizm tego zjawiska nie jest jeszcze wyjaśniony.

W badaniach w 1971 roku Chretien zaobserwował, że czas krzepnięcia krwi znacznie się obniża w okresie gdy lipoliza osiąga swoje maksimum, a zjawisku temu towarzyszy wzrost poziomu fibrynogenu i liczby płytek krwi.

Efekt lipogenetycznego działania lipotropin stwierdzony został tylko w badaniach in vitro. Gattereau zauważył, że beta LPH dodana do inkubowanej tkanki tłuszczowej najądrza szczura powodowała oksydację glukozy i tworzenie się kwasów tłuszczowych. Zdolność pobudzenia melanoforów przez lipotropiny tłumaczona jest podobieństwem ich struktury chemicznej i hipotezą, że są one prekursorami beta MSH.

Oznaczanie hormonów lipotropowych w ustroju oparte jest, na metodach biologicznych d iradioimmuno-logicznych. Metody biologiczne nie są specyficzne, gdyż, jak wspomniano, inne peptydy przysadkowe mają również działanie lipolityczne.

W metodzie radioimmunologicznej nastrzykuje się myszy wysoko oczyszczoną lipotropiną beta, znakowaną izotopem J¹²⁵. Otrzymane surowice odpornościowe są specyficzne dla antygenu beta lipotropiny.

Dalsze badania nad własnościami fizjologicznymi lipotropin i poznaniem mechanizmu ich działania są aktualnie prowadzone w różnych ośrodkach naukowych na świecie. Przemiany zachodzące w tkance tłuszczowej lub wpływające na jej metabolizm interesują wielu badaczy, a spowodowane to jest m.in. wzrastającą liczbą ludzi otyłych w krajach przemysłowo rozwiniętych. W ostatnich latach poczynione badania zwiększają coraz bardziej możliwość poznania fizjologicznych i patologicznych mechanizmów rządzących metabolizmem tkanki tłuszczowej.

2*