3576901600

ZASTOSOWANIE METOD ANALIZY TERMICZNEJ W BADANIU MATERIAŁÓW ORGANICZNYCH

Krzysztof Pielichowski

Katedra Chemii i Technologii Tworzyw Sztucznych Politechnika Krakowska ul. Warszawska 24, 31-155 Kraków e-mail: [e-mail]

1. Wprowadzenie

Metody analizy termicznej (TA) dostarczają szeregu informacji nt. zmian wybranych właściwości substancji pod wpływem zmieniającej się w określony sposób temperatury. Spośród różnych materiałów związki organiczne, zarówno mało- jak i wielkocząsteczkowe, stanowią jedną z najpowszechniej badanych za pomocą metod analizy termicznej grup materiałów. Podstawowe znaczenie dla charakterystyki związków organicznych ma określenie takich ich parametrów termicznych, jak temperatura zeszklenia, topnienia, rozkładu, określonych ubytków masy czy przemian polimorficznych - decydują one często o jakości produktu. Zasadnicze znaczenie mają badania dotyczące oznaczania ciepła topnienia, krystalizacji, przemian polimorficznych oraz ciepła właściwego. Parametry te odnoszą się zarówno do samych materiałów organicznych, jak i do ich historii, tj. sposobu wytwarzania i ew. dalszego przetwórstwa [1-10], Obecnie duże zainteresowanie towarzyszy nanomateriałom, w tym nanokompozytom polimerowym o podwyższonej stabilności termicznej i obniżonej palności; ocena ich właściwości przy zastosowaniu metod analizy termicznej pozwala na określenie roli nanododatków, jak również szeregu zależności typu (nano)struktura-właściwości [11-13],

Przedmiotem intensywnych badań są zjawiska rozkładu termicznego - wynika to z takiego rozpatrywania procesu rozkładu, w którym cele nauk podstawowych są komplementarnie traktowane z aspektami użytkowymi oraz technologicznymi. Z punktu widzenia badań podstawowych degradacja termiczna związku wielkocząsteczkowego to skomplikowany proces przebiegający w układzie heterofazowym, na przebieg którego składa się szereg etapów (reakcji elementarnych). Na przebieg procesu degradacji wywierają wpływ różne czynniki, które związane są z naturą próbki, samego procesu oraz otoczenia determinowanego aparaturą pomiarową. Krzywa analizy termicznej, będąca wynikiem pomiaru przy użyciu metod analizy termicznej, stanowi obraz sumy wszelkich zjawisk elementarnych i wtórnych, zachodzących w czasie procesu. Pełniejszą analizę zachodzących przemian umożliwia zastosowanie metod pozwalających na detekcję lotnych produktów rozkładu, analizę pozostałości, jak i określenie podstawowych parametrów kinetycznych procesu.

Ze względów technologicznych i użytkowych zbadanie przebiegu procesu degradacji ma podstawowe znaczenie w dwóch ujęciach. Pierwsze dotyczy problemu stabilizowania polimeru w celu otrzymania nowych materiałów o pożądanych własnościach termicznych, zdolnych spełnić wymagania współczesnej inżynierii materiałowej. Rola i działanie stabilizatora może być tym efektywniejsze, im pełniej w jego projektowaniu uwzględniono mechanizm procesu degradacji. Używane dotychczas stabilizatory zaproponowane zostały na