3624817227

EKTURY ŚWIĄTECZNE

Święta Bożego Narodzenia

refleksje historyka

Boże Narodzenie jest współcześnie jednym z najważniejszych świąt chrześcijańskich. Wokół jego obchodów narosła wielowiekowa tradycja, łącząca zarówno elementy religii chrześcijańskiej, jak też różnorodne wpływy religii pogańskich. Jego historia jest jednak stosunkowo późna. Większość badaczy datuje wprowadzenie Święta do oficjalnego kalendarza kościelnego dopiero w latach trzydziestych IV wieku. Jako przyczynę tego opóźnienia wskazuje się odwołanie pierwszych chrześcijan do tradycji judaistycznej, w której nie obchodzono dnia narodzin. Wierzono bowiem, że sam akt narodzin człowieka związany jest z grzechem, a kobieta przez 7 dni pozostawała nieczysta. Istotnym czynnikiem było również przyjęcie jako podstawy wiary Zmartwychwstania, bez odwoływania się do Narodzin.

Co charakterystyczne: w kanonicznych Ewangeliach brak jest wystarczających informacji o Narodzeniu. Samo Narodzenie opisuje tylko jeden ewangelista - Łukasz. Mateusz z kolei wspomina wydarzenia związane z Gwiazdą Betlejemską oraz wędrówką i hołdem Mędrców. Mimo znacznego upływu czasu istnieje więc nadal wiele kontrowersji dotyczących daty, miejsca oraz symboliki Narodzin Jezusa.

powiadać zaćmienie księżyca datowane na 13 marca tegoż roku, a Kwiry-niusz był gubernatorem Syrii od 6 roku po Chrystusie. Chrześcijański pisarz Tertulian (II-III wiek n.e.) określa wspomniany spis ludności jako działalność legata Syrii Sencju-sza Saturninusa w latach 9-6 przed Chrystusem. Jedyną datą pewną jest informacja

DATA

Rok

Oba przekazy ewangeliczne nie zawierają ścisłych danych dotyczących zarówno daty dziennej, jak też roku narodzin Chrystusa. Łukasz wymienia dekret Augusta o spisie powszechnym oraz imię gubernatora Kwi-ryniusza; Mateusz określa to wydarzeniem »,za panowania Heroda”. Nie są to dane ścisłe. Według interpretacji przekazu histo ryka żydowskiego ² I wieku n.e.

Józefa Flawiusza Merod zmarł

prawdopodob

nie w 4 roku p.n.e.; jego śmierć ni i a ło

ł.ukasza o początku działalności Jezusa: miał około 30 lat, kiedy rozpoczynał działalność w piętnastym roku rządów Tyberiusza (28-29 rok n.e.).

W VI wieku mnich Dionizjusz Mały ustalił datę narodzin Jezusa na 753 rok od założenia Rzymu, wprowadzając erę chrześcijańską.

Współcześni badacze dość zgodnie uznają tzw. pomyłkę Dio-nizjusza. Najczęściej podejmowane próby ustalenia daty Narodzin wiążą się z próbą identyfikacji Gwiazdy Betlejemskiej.

Już w początkach XVII wieku astronom Jan Keppler odrzucił hipotezę o komecie Halleya (datowanej ok. 12 roku p.n.e.) i zasugerował, że może chodzić o potrójną koniunkcję Jowisza, Saturna i Marsa, które w początkach grudnia 7 roku p.n.e. były widoczne w jednej linii, tworząc jakby silnie świecącą gwiazdę. Większość badaczy przyjmuje datę 7-6 rok p.n.e., opierając się na zjawisku koniunkcji Jowisza i Saturna w gwiazdozbiorze Ryb. W 7 roku p.n.e. była ona aż trzykrotnie widoczna na Wschodzie.

Inną wersję zaproponowali

.Niezależnie od pochodzenia, hipotetycznych czy rzeczywistych dat i miejsc, symboli i zwyczajów najistotniejszym elementem Świqt jest ich wymiar duchowy. A ten pozostaje niezmieniony"