365605624

życie w ramach poprawek do statutu MFW. Również obecnie w okresie globalizacji rynków finansowych projekt Keynesa wydaje się interesujący¹.

1.1.2 Plan White'a

Podstawą do opracowania nowego porządku walutowego stał się plan H. White’a, ekonomisty amerykańskiego z Harwardu^l2. W 1941 r. amerykański Departament Skarbu pod patronatem Harry'ego White'a opracował memoriał na temat problemów monetarnych i finansowych, zalecający założenie międzynarodowego funduszu i międzynarodowego banku¹³. Plan amerykański zakładał ustanowienie funduszu w kwocie 5 mld dolarów, który byłby efektem transferu części rezerw walutowych państw członkowskich¹⁴.

Rok później, na polecenie prezydenta Stanów Zjednoczonych Franklina Delano Roosevelta, wyłoniono komisję, której powierzono opracowanie stosownej propozycji. W 1943 r. propozycję dotyczącą utworzenia międzynarodowej organizacji walutowej przedstawiono ministrom finansów krajów kapitalistycznych i to zapoczątkowało dyskusję z udziałem około 30 państw¹⁵. Stany Zjednoczone chciały zapewnić sobie na wiele lat dominującą rolę w międzynarodowych stosunkach gospodarczych¹⁶.

Plan White'a reprezentował stanowisko Stanów Zjednoczonych, które chciały utrzymać swoją potęgę gospodarczą i dynamikę eksportu. Należy podkreślić, że pod koniec drugiej wojny Stany Zjednoczone były dobrze przygotowane do zajęcia przez dolara kluczowej roli w międzynarodowym systemie walutowym. Było to możliwe dzięki ogromnym zapasom złota, jakie posiadały Stany Zjednoczone w wyniku utrzymującej się przez długi czas nadwyżki bilansu płatniczego. W 1944 r. w Forcie Knox znajdowało się 2/3 światowych rezerw złota (24 mld USD), co oznaczało 130-procentowe pokrycie dolara złotem. Stany Zjednoczone chciały utrzymać dynamikę eksportu do Europy i obawiały się ograniczeń handlowych na towary amerykańskie ze strony krajów europejskich, a także

9

1

   Ibidem.

¹²    Ibidem, s. 51

¹³    J. Głuchowski, Międzynarodowe stosunki finansowe. Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 1997, s. 11.

¹⁴    B. Bernaś, P. Kowalik, A. Pietrzak, B. Ryszawska-Grzeszczak, Finanse międzynarodowe, Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa 2006, s. 48

¹⁵    J. Głuchowski, Międzynarodowe stosunki finansowe, op. cit., s. 11

¹⁶    J. M. Boughton, Why White, Not Keynes? Inventing the Post-War International Monetary System, Policy Development and Review Department, "Working Paper" No. 02/52, March 1, 2002, s. 3, cyt. za Killion Munyama. . Analiza funkcjonowania programów⁷ MFW na przykładzie udogodnienia na rzecz redukcji ubóstwa i wzrostu gospodarczego. (http://www.kpsw.edu.pl/menu/pobierz/REl/14Munyama.pdf) (07.07.2012 12:42)