365606031

Ćwiczenie 6

STATYCZNA PRÓBA ROZCIĄGANIA*

1.    CEL ĆWICZENIA

Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z przebiegiem próby rozciągania i wielkościami wyznaczanymi podczas tej próby.

2.    WIADOMOŚCI PODSTAWOWE

Próba rozciągania jest najczęściej stosowaną techniką eksperymentalną, mającą na celu określenie własności mechanicznych materiałów metalowych. Jej warunki i przebieg określa norma PN-EN 10002-1+AC1. Swoją powszechność zawdzięcza prostocie oraz szerokiemu wachlarzowi informacji dotyczących zachowania się metalu poddanego jednoosiowemu rozciąganiu w zakresie od odkształceń sprężystych i plastycznych, aż do momentu rozdzielenia (naruszenia spójności) próbki.

Próbę rozciągania przeprowadza się na maszynach wytrzymałościowych wyposażonych w układy pomiarowe zapewniające dokładną rejestrację działającej na próbkę siły F i wywołanego przez nią przyrostu odkształcenia AL względem początkow ej długości pomiarowej próbki /.o, co przedstawiono schematycznie na rys. 6.1. Nowe generacje maszyn wytrzymałościowych mają najczęściej elektroniczne układy pomiarowe wspomagane komputerowo. Dzięki takiemu rozwiązaniu wykres rozciągania, czyli zależność F=f(A), można wydrukować bezpośrednio z modułu pomiarowego maszyny lub - po skopiowaniu bazy danych - opracować go w dowolnym programie kalkulacyjno-graficznym, jak np. EXCEL. Dodatkową wersję wykresu rozciągania można sporządzić w układzie współrzędnych R =f(A) lub równoznacznym układzie stosowanym w wytrzymałości materiałów' oznaczonym jako o=/(s), przy czym:

R= a=F/So - naprężenie nominalne (umowne) próbki,

, AL 100%

A = s =--wydłużenie procentowe próbki,

A)

ó'o - początkowe pole powierzchni przekroju poprzecznego próbki.

AL - całkow ity przyrost wydłużenia bazj' pomiarow ej L₀.

W obu tych wzorach wielkości Sq i Lo są wielkościami stałymi i dlatego kształt wykresu rozciągania w układzie współrzędnych R=f(A) lub a=/(e) jest taki sam jak w układzie F=f (Al.), a przy odpowiednim wyskalowaniu osi wykresy te mogą się pokry wać.

Opracowali: Marek Radwański. Stanisław M. Pytel.