365606308

Podana w Systematycznym Wykazie Wyrobów klasyfikacja obrabiarek ma wiele wad, gdyż nie rozróżnia np. odmian i wielkości obrabiarek oraz w małym stopniu uwzględnia rodzaj sterowania i stopień automatyzacji. Jednakże dokonanie uniwersalnej klasyfikacji opartej na jednolitych kryteriach podziału nie jest sprawą łatwą, ze względu na olbrzymią różnorodność rozwiązań konstrukcyjnych obrabiarek.

W polskim przemyśle obrabiarkowym, podobnie jak w większości krajów, dla oznaczenia typów produkowanych obrabiarek stosuje się skrócone symbole literowo-cyfrowe. Symbole oparte na tym systemie są krótkie i dają się łatwo zapamiętać.

Na przykład dla oznaczenia tokarek kłowych używa się litery T, tokarki rewolwerowe mają symbol R, tokarki karuzelowe K, automaty tokarskie A itd. Na drugim miejscu ustawia się dużą literę oznaczającą podgrupę, na trzecim - wykonanie konstrukcyjne. Symbol jest uzupełniony na końcu liczbą określającą podstawową wielkość oznaczeniową obrabiarki. Np. TUB 32 oznacza tokarkę kłową (T), uniwersalną (U), wykonanie konstrukcyjne B, o maksymalnej średnicy toczenia nad łożem 320 mm; RVL 63 - jest oznaczeniem tokarki rewolwerowej, z głowicą o pionowej osi obrotu (V), wykonanie konstrukcyjne L (lekkie), o prześwicie wrzeciona 63 mm. Symbolem AWA 10 Fabryka Automatów Tokarskich w Bydgoszczy oznaczyła automat tokarski wzdłużny, o największej średnicy obrabianego pręta wynoszącej 10 mm, który to automat wg SWW ma symbol 0741-141, a symbolem WFB 80A Dąbrowska Fabryka Obrabiarek oznaczyła wiertarko-frezarkę lożową, o średnicy wrzeciona 80 mm, która w katalogu SWW ma symbol 0741-311 Ze względu na przeznaczenie produkcyjne rozróżnia się:

-    obrabiarki ogólnego przeznaczenia - to typowe obrabiarki przeznaczone do wykonywania różnorodnych robót na różnych przedmiotach obrabianych. Dlatego też mają one znacznie rozbudowany mechanizm ruchu głównego i posuwowego. Na ogół nie mają złożonych mechanizmów hydraulicznych, pneumatycznych i elektrycznych. Stosowane są zazwyczaj w produkcji jednostkowej oraz mało- i średnioseryjnej, rzadziej w produkcji wielkoseryjnej i masowej. W tym przypadku przez wyposażenie ich w specjalne przyrządy są adaptowane do jakiejś specjalnej operacji. Wówczas pracują jak obrabiarki specjalne.

-    obrabiarki specjalne branżowe służą do wykonywania jednej lub kilku różnych operacji, ale na określonym przedmiocie. Przeznaczone są dla poszczególnych przemysłów.

-    obrabiarkami specjalizowanymi nazywa się obrabiarki przystosowane do wąskiego zakresu prac wykonywanych na różnych przedmiotach. Stosowane są one w różnych gałęziach przemysłu. Do tej klasy obrabiarek w grupie tokarek można zaliczyć tokarki-kopiarki, w grupie wiertarek - wiertarki współrzędnościowe itp.

Natomiast ze względu na możliwości obróbkowe rozróżnia się:

-    obrabiarki uniwersalne - o dużej różnorodności wykonywanych zabiegów, stosowane głównie w produkcji jednostkowej i małoseryjnej,

- obrabiarki produkcyjne - o mniejszym zakresie wykonywanych zabiegów, ale o zwiększonej wydajności, stosowane głównie do produkcji seryjnej,

-    obrabiarki uproszczone - o ograniczonym zakresie wykonywanych zabiegów.

Głównymi wielkościami charakterystycznymi obrabiarek są:

-    maksymalne wymiary obrabianych przedmiotów, np. średnicy i długości toczenia w przypadku tokarek kłowych,

-    maksymalne średnice narzędzi, np. maksymalna średnica wiercenia w przypadku wiertarek, maksymalne wymiary przestrzeni roboczej, np. maksymalna powierzchnia robocza i maksymalne przesuwy stołu w przypadku frezarek,

- maksymalne obciążenie robocze, np. maksymalna siła skrawania w przypadku przeciągarek,

wymiary elementów przyłączeniowych, np. końcówek wrzecion, rowków teowych. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego"

9