3574671762

Nr 23

PRZEGLĄD ELEKTROTECHNICZNY

do badań obcych. Prof. Dr. W. Peterscn *) na tegorocznym zjeżdzie VDE w Monachium w naczelnym odczycie wykazywał, jak wielkie usługi przemysłowi i całej gospodarce Niemiec dawały badania czysto naukowe laboratoriów fabrycznych. Cztery wielkie zakłady elektrotechniczne niemieckie wydały tego roku ok. 20-stu milionów marek na prace czysto naukowe. Krótkowzrocznemu rachmistrzowi wyjaśnia, że jest niezbędne nie tylko dla przemysłu elektrotechnicznego, lecz dla gospodarki całego kraju. „Wohl kónnte man von den Erkenntnissen und Versuchsergeb-nissen anderen leben, aber nicht sehr lange Zeit". Sprowadzić by to mogło upadek elektrotechniki niemieckiej, wyrugowałoby przemysł elektrotechniczny niemiecki z rynków

*) „ETZ" z 30.7.36, str. 887.

światowych, a w kraju zwiększyłoby bezrobocie.

Trudno przypuszczać, abyśmy byli gorsi od Niemców czy Anglików. Nasz przemysł, nasza przyszłość, nasza siła obronna oparta jest wyłącznie na naszych pracach badawczych prowadzonych w naszych laboratoriach fabrycznych i musimy wytężyć wszystkie siły, by móc łożyć na ten cel największe sumy. Nie ma dla nas zbyt kosztownych eksperymentów, jak w licencjonowanych tak i niezależnych zakładach. A gdybyśmy od dziesięciu lat tylko część sum, płacnych za granicę za licencje łożyli na własne eksperymenty, powiedzmy motoryzacyjne, to sprzedający nie chwaliłby się dziś brakiem choćby jednej śrubki wykonanej w kraju w ich wyrobach licencjonowanych.

W. Kopczyński.

BIBLIOGRAFJA

Prof. Mieczysław Pożaryski — Montei Elektryk. Zbiór wiadomości praktycznych o budowie i działaniu oraz montażu i obsłudze urządzeń elektrycznych prądu silnego. Warszawa 1936. Nakładem J. Lisowskiej. Str. 350, rys. 145 form. 17 X 12 cm.

Książka prof. Pożaryskiego podaje w zwięzłej formie całokształt wiadomości, potrzebnych dla pracującego praktycznie technika elektryka.

Na wstępie podane są wiadomości zasadnicze, teoretyczne i wzory, dalej krótkie zestawienie podstawowych wzorów dotyczących silników napędowych, potem autor przechodzi do obszernego omówienia maszyn elektrycznych różnego rodzaju, a więc prądnic i silników prądu stałego, maszyn synchronicznych, silników asynchronicznych i komutatorowych wreszcie przetwornic. Pierwsze rozdziały są poświęcone przytem stronie opisowej, natomiast w końcowych znajdują się wskazówki dotyczące montażu, obsługi wreszcie rozpoznawania i usuwania uszkodzeń w maszynach elektrycznych. Podobny układ materiału zastosowano również i w następnych rozdziałach: o transformatorach, prostownikach, akumulatorach, oświetleniu, — grzejnictwie elektrycznym i układach połączeń. Dalej następuje dość obszerny (a jednak może jeszcze zbyt krótko ujęty) rozdział traktujący o obliczaniu przewodów, budowie instalacji niskiego napięcia i częściach składowych tych instalacji (rurki, przewodniki, bezpieczniki, ochronniki przepięciowe i t. p.). Ostatnie rozdziały wreszcie zawierają omówienia nadzwyczaj ważnych dla praktyka kwestii: uziemień, izolacji pomiarów i porażenia prądem. W końcu podane są wiadomości pomocnicze dotyczące:    przepisów i norm,

oznaczeń na planach, napędu pasowego, napędu kołami zębatymi i fundamentów pod maszyny, wreszcie szereg tabeli dotyczących: macy potrzebnych dla napędu, miar, ciężarów właściwych, rur, żelaza profilowego oraz obwodów i pól kół, a także potęg i pierwiastków liczb.

Książka przeznaczona jest dla ,,kierownika biura instalacyjnego, technika pracującego w biurze lub montażu, montera i maszynisty w elektrowni". Jest to zakres niezwykle obszerny i o ile książka prof. Pożaryskiego odpowiada całkowicie poziomowi technika i kierownika biura, o tyle niektóre jej rozdziały, a zwłaszcza wzory są dla przeciętnego montera zbyt trudne-. Nie mam tu przytem na myśli tych monterów, którzy ukończywszy szkoły zawodowe i pracując w dużych firmach elektrotechnicznych posiadają częstokroć zupełnie wystarczające wiadomości.

Chodzi raczej o tych dość dzisiaj jeszcze licznych monterów, zwłaszcza na prowincji, którzy obok gruntownej częstokroć praktyki, posiadają dość słabe przygotowanie teoretyczne. Wydzielenie trudniejszych ustępów (np. przez podanie ich innym drukiem) byłoby może pożyteczne dla tej kategorii czytelników.

Specjalnie cenna jest duża ilość wiadomości, dotyczących obsługi i usuwania uszkodzeń w maszynach elektrycznych. a także linii napowietrznych niskiego napięcia z podaniem odpowiednich rysunków montażowych.

Pewne drobne zastrzeżenia budzą pod względem technicznym niektóre ustępy (np. kwestia gipsowania rurek, dział regulatorów szybkodziałających, stosowanie wyłączników zanikowych przy maszynach prądu stałego); są to jednak szczegóły zupełnie drugorzędne.

Ogół elektryków' oddawna odczuwał dotkliwie brak dobrego dzieła o charakterze praktycznym, tak koniecznego w pracy każdego technika. Książka profesora Pożaryskiego wypełnia tę lukę i niewątpliwie okaże się pożyteczną nietylko dla monterów, ale także i dla inżynierów. Dzięki nadzwyczaj przejrzystemu i zwięzłemu układowi zamykającemu w stosunkowo niewielkich ramach wielką ilość wiadomości oraz licznym tabelom pomocniczym zawierającym najbardziej potrzebne dane techniczne stanie się ona niewątpliwie cenną pomocą dla każdego, pracującego praktycznie elektryka.

Inż. T. Yaleri.

Dr. Feliks Burdecki „Zagadka promieniowania". Jest

to wstępna broszura, która rozpoczyna cykl prac dalszych mających ukazywać się w odstępach dwutygodniowych.

Redakcja Biblioteki Radiowej zamierza zapoznać szerokie rzesze posiadaczy radioodbiorników i sympatykórw z zasadami radiofonii, muzyki mechanicznej, telewizji etc. i zarazem poda sposoby budowy nowoczesnych urządzeń radiowych, doraźnej naprawy uszkodzeń, unowocześnienia przestarzałych radioodbiorników, zmniejszenia kosztów zasilania i obsługi radioodbiorników i t. d.

Biblioteka Radiowa będzie zatem przewodnikiem doświadczalnym i fachowym, służącym radą w potrzebie, a tym samym uniezależni od pobocznej pomocy.

Zbigniew Witkowski. Nowoczesne instalacje antenowe. Broszura ta daje praktyczne wskazówki budowy anten,